Bắp nặm là cây bắp nước (hay còn gọi là củ niễng) thường mọc ở bùn lầy hoặc dưới nước. Cây mọc thành từng khóm, giống như khóm lúa, nhưng lá cứng hơn. Từ lúc trồng đến khi thu hoạch là khoảng 4 tháng (thường từ tháng 4 đến tháng 10). Khi cây phát triển tốt nhất, ngọn lá sẽ cao hơn mặt nước khoảng 1,5 m, cũng là lúc chúng hình thành bắp ngay dưới gốc. Bắp có hình dáng giống bắp ngô, có bẹ bao bọc xung quanh, nhưng thường nhỏ như bắp ngô bao tử.

Ông Nông Văn Lý chăm sóc vườn bắp nặm.

Gia đình ông Nông Văn Lý là một trong số ít hộ ở thôn Bản Dạ, xã Sơn Phú trồng cây bắp nặm. Ông Lý cho biết, bắp nặm kháng sâu bệnh tốt, có khả năng sinh trưởng nhanh trong môi trường tự nhiên. Bắp nặm rất dễ trồng, dễ chăm sóc, không phải phun thuốc trừ sâu như cây lúa, chỉ cần làm cỏ quanh gốc, bóc lá già giống như bóc cây mía để cho củ to. Củ bắp có màu tím sẫm, khi bóc bớt lớp vỏ bên ngoài (bóc giống bóc củ măng) sẽ dần hiện ra lõi màu trắng xanh, to như ngô bao tử. Đó cũng chính là nguyên liệu để tạo nên nhiều món ăn thơm ngon, lạ miệng. Củ này dùng để xào thịt bò là ngon nhất. Ngoài ra, có thể ăn lẩu, xào trứng hoặc ăn sống. Nói rồi ông hài hước bảo, bọn trẻ chăn trâu mà thấy củ này là chúng ăn trộm liền. Ăn vào vừa đỡ đói, đỡ khát lại tỉnh người ngay.

Bắp nặm không chỉ phù hợp với đồng đất nơi này mà còn rất dễ chế biến. Anh Ma Công Hà, chủ nhà hàng ở thôn Bản Dạ chia sẻ, bắp nặm chỉ thu hoạch 1 tháng duy nhất trong năm (thường là cuối tháng 10 đến tháng 11) nên anh đã đưa vào thực đơn để đón tiếp khách. Củ này có thể xào thịt bò, xào trứng hoặc mùa này nhúng lẩu đều rất tuyệt vời. Ưu điểm của củ này không chỉ ngon, lạ miệng mà còn rất dễ chế biến. Nói rồi anh cầm luôn củ bắp rồi thái lát. Anh bảo, phải thái miếng vừa phải, bởi nếu mỏng quá khi xào sẽ dai và giảm vị ngọt. Món củ bắp xào thịt bò thưởng thức lúc nóng là tuyệt nhất. Và quả đúng như điều chủ quán nói, vị giòn sần sật của củ bắp nặm quyện với vị ngọt của thịt bò cùng với mùi của rau thơm khiến chúng tôi cứ muốn thưởng thức mãi.

Nếu có dịp lên xã vùng cao Sơn Phú thời gian này, bạn đừng quên thưởng thức những món ngon từ củ bắp nặm nhé. Bởi đây là loại củ chỉ có duy nhất 1 tháng trong năm, nếu không bạn sẽ phải đợi cả năm sau mới được thưởng thức món ngon độc đáo và khác lạ này.