Áp lực mạng xã hội và sức khỏe tinh thần

Mạng xã hội ngày càng trở thành một phần không thể thiếu của đời sống hiện đại. Nó mở ra cơ hội kết nối, chia sẻ, học hỏi, nhưng cũng tạo ra những áp lực vô hình, tác động trực tiếp đến sức khỏe tinh thần, nhất là với giới trẻ. 

“Thế giới ảo”, gánh nặng thật

Không khó để bắt gặp hình ảnh những bạn trẻ dành nhiều giờ bên điện thoại, mải mê lướt mạng. Em Nguyễn Thị Mai, sinh viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội II, chia sẻ: “Thấy bạn bè đăng ảnh đi chơi, mua đồ đẹp, em lại so sánh với mình. Ngay cả bài đăng ít người quan tâm cũng khiến em buồn”.

Anh Trần Văn Hùng, nhân viên văn phòng, thừa nhận: “Công việc gắn với quá nhiều nhóm chat Zalo. Nhiều khi nửa đêm vẫn nhận thông báo, không trả lời thì sợ bị đánh giá, rất khó có khoảng riêng tư đúng nghĩa”.

Đoàn Trường Phổ thông Dân tộc nội trú ATK Sơn Dương thu hút học sinh tham gia vào các hoạt động thực tế, hạn chế “sống ảo”.

Theo bác sĩ chuyên khoa I Vũ Xuân Nam, Phó Trưởng khoa Tâm thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tuyên Quang, 3 năm gần đây, số người đến khám vì căng thẳng, lo âu, trầm cảm tăng đáng kể, nhiều trường hợp bắt nguồn từ việc lạm dụng mạng xã hội. 

Nguyễn Hữu Đức (22 tuổi) từng trải qua trầm cảm: “Em thấy bạn bè ai cũng thành công, trong khi mình còn chật vật. Mất ngủ kéo dài khiến em suy sụp. Nhờ gia đình và chuyên gia hỗ trợ, em mới dần hồi phục. Giờ em đặt giới hạn thời gian dùng mạng, quan trọng là học cách nhìn nhận bản thân tích cực hơn”.

Giải pháp từ nhiều phía

Áp lực tinh thần do mạng xã hội tác động không thể xem nhẹ. Bác sĩ Vũ Xuân Nam nhấn mạnh: “Nếu không có biện pháp kiểm soát lâu dài, nó sẽ ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nhân lực. Cần đẩy mạnh tư vấn tâm lý học đường và hỗ trợ kịp thời cho người dân, đặc biệt là giới trẻ”. 

Theo TS. Mã Ngọc Thể, Trưởng Bộ môn Tâm lý - Giáo dục, Khoa Chính trị và Tâm lý - Giáo dục, Trường Đại học Tân Trào, học sinh cần được trang bị kỹ năng số và quản lý cảm xúc để biết tự bảo vệ mình. “Việc lồng ghép các chuyên đề về kỹ năng ứng xử trên mạng, kỹ năng làm chủ bản thân chính là một phần quan trọng của giáo dục nhân cách”, ông nói.

Đồng hành cùng giới trẻ trong không gian số cần sự gắn kết từ gia đình, nhà trường và đoàn thể. Cha mẹ quan tâm, định hướng con dùng mạng xã hội an toàn; nhà trường tăng cường hoạt động trải nghiệm, phát huy vai trò tổ tư vấn tâm lý học đường để học sinh biết cách ứng xử, tự bảo vệ mình. Tất nhiên, giải pháp bền vững vẫn bắt đầu từ chính mỗi cá nhân. 

Mạng xã hội không xấu, vấn đề nằm ở cách con người sử dụng nó. Khi biết khai thác mặt tích cực, loại bỏ tiêu cực, “thế giới ảo” sẽ trở thành không gian học hỏi, sẻ chia, thay vì gánh nặng.

Bài, ảnh: Khánh Vân