Cây dong riềng trên đất Xín Mần

HGĐT- Diện tích cây dong riềng ở huyện Xín Mần tăng từ 12 ha năm 2010 lên 350 ha năm 2013. Sự tăng trưởng nhanh chóng về diện tích cộng với giá thu mua ổn định đã đưa cây dong riềng trở thành cây trồng chủ lực, góp phần nâng cao đời sống cho nhiều hộ dân trên địa bàn huyện.

Xưởng chế biến miến dong của Công ty TNHH Gia Long.

Dong riềng là cây trồng quen thuộc của nhiều hộ dân trên địa bàn huyện từ nhiều năm nay. Ngày trước, bà con trồng dong riềng với diện tích nhỏ lẻ, phân tán để phục vụ nhu cầu của gia đình và làm thức ăn trong chăn nuôi nên hiệu quả kinh tế không cao. Tuy nhiên, đây là cây trồng có nhiều ưu thế để phát triển theo hướng hàng hóa bởi dễ trồng, không kén đất, chi phí đầu tư thấp, năng suất, sản lượng cao, phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng ở địa phương. Đặc biệt, sản phẩm làm ra được sử dụng vào nhiều mục đích khác nhau, trong đó nổi bật nhất là bán cho các cơ sở sản xuất miến dong. Xác định ưu thế đó, năm 2010, huyện Xín Mần đã chỉ đạo ngành Nông nghiệp đưa cây dong riềng vào trồng thử nghiệm thành vùng tập trung theo hướng sản xuất hàng hóa. Năm đầu tiên triển khai trồng 12,5 ha với 56 hộ ở các xã Thèn Phàng, Bản Díu, Cốc Rế, Nấm Dẩn, thị trấn Cốc Pài tham gia. Huyện cấp phát giống dong riềng cao sản chất lượng, năng suất cao cho dân theo hình thức cho vay rồi thu hồi giống sau khi các hộ thu hoạch để luân chuyển cho các hộ khác trong những năm tiếp theo. Bên cạnh đó hỗ trợ bà con phân bón vô cơ và chỉ đạo ngành Nông nghiệp hướng dẫn bà con cách trồng, chăm sóc, thu hoạch theo đúng quy trình kỹ thuật. Để cây dong riềng phát huy hiệu quả kinh tế cao, phát triển ổn định nên ngay từ khi triển khai huyện đặc biệt quan tâm đến việc tiêu thụ sản phẩm cho nhân dân. Do đó, huyện liên kết với Công ty TNHH Gia Long ngay từ khâu lập kế hoạch sản xuất đến việc thu mua sản phẩm cho người nông dân. Phía Công ty TNHH Gia Long, sau khi nắm bắt chủ trương phát triển cây dong riềng của huyện cũng đã chủ động trong việc xây dựng cơ sở chế biến miến dong Xín Mần. Kết quả, năm đầu tiên cây dong riềng sinh trưởng, phát triển tốt và cho thu hoạch với năng suất trên 40 tạ/ha. Người dân vui hơn khi sản phẩm làm ra được Công ty TNHH Gia Long thu mua với giá cao từ 1.000 đến 1.500 đồng/kg. Trên 250 tấn củ dong riềng được Công ty thu mua giúp cho nhiều hộ dân có thêm nguồn thu nhập khá, nâng cao đời sống. Đạt kết quả khả quan ngay từ năm đầu tiên triển khai nên chương trình phát triển cây dong riềng hàng hóa nhận được sự quan tâm chỉ đạo của chính quyền các cấp và sự hưởng ứng nhiệt tình của người dân trong những năm tiếp theo. Qua đó, diện tích trồng dong riềng theo hướng hàng hóa, tập trung phát triển nhanh theo từng năm. Đến năm 2013, diện tích cây dong riềng toàn huyện tăng lên 350 ha ở 15 xã, thị trấn, năng suất bình quân hàng năm đạt gần 40 tấn/ha. Bên cạnh việc tập trung chỉ đạo nhân rộng diện tích, huyện cũng quan tâm hỗ trợ cho Công ty TNHH Gia Long nâng cao năng lực sản xuất cũng như quảng bá, giới thiệu sản phẩm miến dong Xín Mần đến thị trường trong và ngoài tỉnh. Cụ thể đã hỗ trợ cho doanh nghiệp 50 tấn xi măng làm đường vào khu nhà xưởng chế biến; hỗ trợ một phần kinh phí cho công tác quảng bá sản phẩm, xây dựng nhãn mác và bao bì. Riêng trong năm 2013 hỗ trợ 100 triệu đồng cho doanh nghiệp nâng cấp đường ống nước phục vụ xưởng sản xuất, chế biến. Từ sự hỗ trợ của chính quyền địa phương và nỗ lực của doanh nghiệp, thương hiệu miến dong Xín Mần được sản xuất từ nguồn nguyên liệu tại chỗ đảm bảo chất lượng nên đã trở thành sản phẩm đặc sản của huyện miền Tây Xín Mần, có chỗ đứng vững chắc trên thị trường trong tỉnh và bước đầu vươn ra ngoài tỉnh. Sản phẩm tiêu thụ tốt, kinh doanh có lãi nên doanh nghiệp không chỉ phối hợp chặt chẽ với ngành Nông nghiệp trong việc xây dựng kế hoạch nhân rộng diện tích hàng năm mà con nghiêm túc, uy tín trong việc thu mua sản phẩm cho nông dân. Trong năm năm 2013, Công ty tiến hành thu mua 1.530 tấn với giá bình quân từ 2.200 đến 2.500 đồng/kg. Cây dong riềng đã thực sự trở thành cây trồng mũi nhọn, cùng với các loại cây trồng, vật nuôi khác giúp nhiều hộ dân thoát khỏi đói nghèo, vươn lên khá giả.

Có thể khẳng định, chương trình phát triển cây dong riềng hàng hóa được huyện Xín Mần thực hiện khá thành công. Để làm được điều đó là nhờ các yếu tố: Sự vào cuộc tích cực của chính quyền địa phương trong công tác chỉ đạo, điều hành, xây dựng kế hoạch; thực hiện hiệu quả việc liên kết giữa doanh nghiệp với chính quyền trong khâu triển khai kế hoạch và liên kết với người nông dân trong bao tiêu sản phẩm; chương trình nhận được sự quan tâm, đồng tình cao của nhân dân. Từ kinh nghiệm và kết quả triển khai trong những năm vừa qua, huyện Xín Mần tiếp tục coi đây là cây trồng mũi nhọn nâng cao đời sống cho nhân dân. Do đó, trong năm 2014, huyện xây dựng kế hoạch thực hiện nhân rộng diện tích trồng dong riềng tập trung với diện tích lên đến 500 ha.