Dạy thêm, học thêm trong dịp hè cần có cách quản lý khoa học

HGĐT - Sau một năm học tập căng thẳng, nghỉ hè là khoảng thời gian nghỉ ngơi, thư giãn cần thiết để các em học sinh lấy lại sự cân bằng về sức khỏe, tâm lý chuẩn bị bước vào năm học mới. Nhưng hiện nay, những ngày hè của học sinh đã không trọn vẹn khi các em đang phải đối mặt với áp lực học thêm ngày càng gia tăng.

Ngay từ đầu tháng 6 các bậc phụ huynh đã tìm nơi học thêm với mong muốn các em tiếp thu bài mới tốt hơn khi bước vào năm học mới. Đáp ứng nhu cầu này, các điểm dạy thêm, học thêm (DTHT) của giáo viên ở một số trường đã diễn ra chủ yếu ở khu vực thành phố, cấp học từ Tiểu học đến THPT với đủ loại hình tổ chức khác nhau.

Giờ học ôn luyện kiến thức vào lớp 6 của cô và trò trường THCS Minh Khai, thành phố Hà Giang.

Mỗi buổi sáng trong tuần, chị Đỗ Phương Lan, ở phường Nguyễn Trãi đều đưa con gái đến nhà cô giáo N ở phường Minh Khai để học thêm. Năm nay cháu bắt đầu vào lớp 1, chị nói cho con đi học thêm để cô luyện chữ đẹp, đọc thông, viết thạo, sợ vào năm học mới, nhiều kiến thức mới không theo kịp bạn bè… Đã nhiều năm nay, DTHT là một nhu cầu thực tế của xã hội, diễn ra thường xuyên trong cả năm, không chỉ thời gian nghỉ hè, các bậc phụ huynh mới đổ xô đi tìm chỗ học thêm cho con từ luyện viết chữ đẹp đến các môn học khác. Bên cạnh đó còn phải nói đến tham vọng của một số bậc phụ huynh mong muốn con mình thông minh tài giỏi, luôn đứng đầu lớp, không ít phụ huynh giao khoán luôn cho cô giáo dạy thêm vai trò của gia đình đó là kiểm tra, theo dõi, giám sát việc học của con mình ngoài giờ học trên lớp. Việc DTHT đã không còn dành ưu tiên cho những học sinh yếu kém, ôn thi cuối cấp mà dành cho mọi đối tượng học sinh, nhất là những gia đình khá giả, có điều kiện. Hoạt động này diễn ra suốt cả năm học, nhưng có lẽ sôi động nhất là vào dịp hè. Quan điểm của không ít các bậc phụ huynh là cho con em mình đi học vì nếu ở nhà sẽ không có ai quản lý và nghỉ lâu sợ không được bằng các bạn khác… Có cung ắt sẽ có cầu, các lớp học thêm theo đó dần được mở ra. Bên cạnh đó, việc thiếu các sân chơi lành mạnh, bổ ích trong dịp hè cũng kiến nhiều bậc phụ huynh học sinh “cứ đến hè là lại lo”: Lo sợ con sa đà vào những trò chơi vô bổ, thiếu lành mạnh dẫn đến nguy cơ hư hỏng, sa ngã và cách tốt nhất là gửi con đi học thêm hè càng nhanh càng tốt cho an toàn.

Để quản lý việc DTHT, từ năm 2007, UBND tỉnh đã có những quy định DTHT trong và ngoài nhà trường trên địa bàn tỉnh, quy định chi tiết các điều kiện đảm bảo việc DTHT. Theo quy định này thì Sở, Phòng GD & ĐT kiểm tra các điểm DTHT, trực tiếp tiếp nhận các ý kiến phản ánh về vấn đề này để có biện pháp xử lý. Tìm hiểu một số cơ sở dạy thêm tại nhà cô giáo, hay nhà phụ huynh học sinh, thấy nhiều nơi cũng được đầu tư khá tốt về cơ sở vật chất như trang thiết bị, bàn ghế đạt tiêu chuẩn, quạt điện, ánh sáng, dụng cụ cần thiết cho học sinh học tập. Một số trường cũng đã trao đổi với phụ huynh học sinh mở các lớp ôn luyện đầu vào lớp 6, lớp 10, các lớp ôn thi vào các trường đại học, cao đẳng để giúp các em có điều kiện củng cố thêm kiến thức.

Trước hết phải khẳng định, việc DTHT không có gì là sai nếu xuất phát từ nhu cầu hoàn thiện, bổ sung kiến thức của người học và động cơ không vụ lợi của người dạy. Học thêm thực thụ sẽ góp phần nâng cao mặt bằng kiến thức của người học, dạy thêm tích cực sẽ là động lực để giúp giáo viên nâng cao trình độ chuyên môn. Không thể phủ nhận thông qua hình thức học này đã góp phần mang lại thành tích cao trong đào tạo chất lượng mũi nhọn và giáo dục đại trà. Nhiều giáo viên vùng núi, vùng sâu, vùng xa đã tình nguyện dạy thêm, phụ đạo cho những học sinh nghèo học kém không lấy tiền công, giúp các em có thể theo kịp chương trình chung. Việc dạy thêm cũng tạo điều kiện để các thầy, cô giáo có thêm nguồn thu nhập. DTHT đã trở thành một xu hướng, một nhu cầu trong xã hội. Thay vì dạy công khai, tránh sự thanh tra, kiểm tra giám sát, nhiều giáo viên không dạy ngay tại nhà mà thuê địa điểm hoặc dạy ngay ở nhà học sinh. Những lớp học này đang bị thả nổi, buông lỏng trong khâu quản lý nên khó kiểm định về chất lượng, trong khi mức thu học phí thường cao hơn nhiều lần so với mức “trần” quy định chung. Việc học thêm trong hè là nhu cầu nguyện vọng có thực của học sinh, nếu được tổ chức tốt, bố trí thời gian biểu hợp lý, học thêm trong dịp hè là dịp để học sinh ôn tập, củng cố kiến thức đã học trong năm học trước, tạo tâm lý tự tin bước vào năm học mới. Nhất là đối với những học sinh có học lực yếu, kém; các buổi phụ đạo trong hè sẽ giúp các em bù đắp lại đáng kể lượng kiến thức bị hổng.

Trao đổi về vấn đề DTHT trong dịp hè, chị Trương Thị Lan Hương, Phó Trưởng phòng GD & ĐT thành phố cho biết: Hiện nay Phòng đã, đang triển khai và thực hiện tốt Quyết định số 03 của Bộ Giáo dục và Đào tạo; Quyết định số 1534 của UBND tỉnh và Quy định số 55 của UBND thành phố Hà Giang về chấn chỉnh dạy thêm, học thêm trong và ngoài nhà trường. Theo chị Hương, khi DTHT được thực hiện trên tinh thần tự nguyện của học sinh và xuất pháp từ yêu cầu của gia đình hoặc phụ đạo cho học sinh yếu, kém, hay bồi dưỡng năng khiếu nghệ thuật, thể thao, rèn luyện kỹ năng sống… thì rất tốt cho các em.

Trong dịp hè các bậc phụ huynh học sinh cần tạo điều kiện cho con được vui chơi thư giãn hợp lý. Một chuyến đi chơi dã ngoại hay về quê… chắc chắn sẽ tạo nên hiệu ứng tốt về tâm lý và kỳ nghỉ hè sẽ thêm phần ý nghĩa. Thực tế cho thấy những đứa trẻ được vui chơi hợp lý sẽ có khả năng giao tiếp tốt và tự tin hơn để có sự phát triển lành mạnh về mặt tâm sinh lý.

Không thể phủ nhận tầm quan trọng của việc học thêm và đó là nhu cầu rất chính đáng của học sinh, phụ huynh. Nhưng học sinh cấp nào, đối tượng nào cần thiết phải học thêm, dạy thêm như thế nào để phù hợp, khoa học, đem lại hiệu quả cao?. Để hạn chế những tiêu cực có thể xảy ra thì cần một sự định hướng, phân luồng cho từng cấp học và đặc biệt cần có một cơ chế quản lý chặt chẽ, rõ ràng phối hợp với công tác thanh tra, kiểm tra để kịp thời chấn chỉnh những sai lệch trong vấn đề này!