Thăm phòng trưng bày mỏ Antimon Mậu Duệ ở Cao nguyên đá Đồng Văn

HGĐT- Nếu các bạn say mê khoa học, xin mời đến thăm Phòng Trưng bày mỏ antimon Mậu Duệ nằm trong khu vực Công viên địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn (CVĐCTC – CNĐĐV). Ở đó có những tủ kính (và cũng là địa chỉ duy nhất trong số các Trung tâm Thông tin của Ban quản lý Công viên địa chất) trưng bày những mẫu cổ sinh, những mẫu đá và quặng.

Tuy mới chỉ có số lượng mẫu khiêm tốn (50 mẫu đá, mẫu quặng và mẫu cổ sinh), nhưng cũng phần nào phản ánh được đặc điểm địa chất của khu vực CNĐĐV. Ở đó, có những tên động vật rất xa lạ: Tay cuộn, Huệ biển, Trùng thoi... Bên cạnh những mẫu đá quen thuộc như đá vôi còn có những mẫu đá và quặng cũng rất xa lạ: Antimonit, Valentinit, bauxit, đá silic,... Dưới mỗi mẫu vật có một nhãn nhỏ đề tên của mẫu bằng tiếng Việt và tiếng Anh, tuổi địa chất của nó và nơi tìm thấy chúng. Có những hóa thạch như Tay cuộn thu thập được ở xã Má Lé, có tuổi Devon sớm, cách ngày nay 410 triệu năm. Hay hóa thạch Huệ biển được thu thập ở thị trấn Đồng Văn có tuổi Carbon - Permi, cách ngày nay 355 - 250 triệu năm. Ở điều kiện hiện nay, ít ai nghĩ rằng khu vực CVĐCTC – CNĐĐV cách ngày nay 410 triệu năm lại là môi trường biển. Nhưng, những di tích hóa thạch thu thập được ở Đồng Văn, Ma Lé đã chứng minh ở thời gian cách ngày nay 410 triệu năm khu vực CNĐĐV là môi trường biển nông.

Ngoài ra, ở các tủ trưng bày mẫu thu thập tại mỏ antimon Mậu Duệ đã phần nào phản ánh được nguồn gốc và điều kiện thành tạo của mỏ. Mỏ antimon Mậu Duệ thuộc kiểu khoáng hóa thạch anh - antimon có nguồn gốc nhiệt dịch nhiệt độ thấp, phân bố trong các đá trầm tích lục nguyên - phun trào hệ tầng Sông Hiến tuổi Trias sớm, liên quan chặt chẽ với các đai mạch diabas, gabro diabas xuyên lên theo các đới dập vỡ của các đứt gãy có mặt trong khu vực, mà chủ yếu là các đứt gãy bậc cao có phương Đông Bắc - Tây Nam.

Những mẫu quặng antimon trưng bày ở đây rất đa dạng, từ những mẫu antimonit có hình dạng tinh thể (có 5 mẫu các tinh thể antimonit tạo thành tinh đám rất đẹp) thay đổi từ kích thước lớn đến nhỏ hoặc ẩn tinh, đến những mẫu quặng nằm xen kẹp trong đá gốc, những mẫu quặng antimon đi cùng với thạch anh. Mẫu minh họa ở Cột địa tầng lỗ khoan cho ta hình dung được thân quặng nằm ở độ sâu bao nhiêu, đá vây quanh là những loại gì. Sau khi tham quan Phòng trưng bày, chúng ta mới hiểu được quy trình tại sao từ những khối quặng đó đã tạo ra những thỏi kim loại antimon có thể xuất đi các nước trên thế giới. Và cũng được biết rằng antimon thực chất là một á kim và những công dụng của chúng trong thực tiễn.

Tóm lại sau khi tham quan Phòng trưng bày mỏ antimon Mậu Duệ chúng ta phần nào giải đáp được những thắc mắc đặt ra khi đặt chân đến CVĐCTC – CNĐĐV, đó là: hóa thạch Tay cuộn, Huệ biển là con gì, sống ở đâu, quặng antimon là gì. làm thế nào để từ quặng antimon điều chế ra được kim loại antimon...