Ảnh hưởng của thời tiết

Theo đánh giá của ngành nông nghiệp, trong vụ mùa xảy ra 3 đợt mưa lũ hoàn lưu của 3 cơn bão đã gây ảnh hưởng đến một số diện tích lúa mùa nằm ven các sông, suối thuộc địa bàn các huyện Na Hang, Lâm Bình, Sơn Dương... Một số diện tích không thể phục hồi được nhân dân phải chuyển sang trồng các loại cây rau màu ngắn ngày, như: cây bí, cây ngô thức ăn gia súc và một số loại rau cải. Theo đó vụ mùa năm nay toàn tỉnh gieo cấy trên 24.750 ha lúa, nhìn chung diện tích lúa mùa đạt kế hoạch, nhiều giống lúa chất lượng cao được đưa vào sản xuất. Tuy nhiên, năng suất lúa giảm đôi chút so với cùng kỳ năm 2021. Phân tích về nguyên nhân năng suất lúa mùa giảm, đồng chí Trần Hải Tuyên, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh cho rằng, thời tiết là yếu tố khiến cho năng suất lúa mùa giảm so với mọi năm. Ngay từ đầu năm 2022 thời tiết có những diễn biến bất thường đã ảnh hưởng đến tiến độ gieo cấy và sinh trưởng của cây lúa. Đặc biệt đợt rét đậm rét hại vào cuối tháng 2 làm thiệt hại một số diện tích lúa xuân mới cấy, làm chậm tiến độ sản xuất vụ Đông Xuân từ 7 đến 10 ngày, kéo theo đó là vụ mùa cũng chậm tiến độ. Trong sản xuất vụ mùa, hoàn lưu bão số 2, số 3 gây mưa lớn trên diện rộng, ngập úng, lũ quét tại địa bàn một số xã của huyện Na Hang, Lâm Bình, Chiêm Hoá, Sơn Dương…

Người dân thị trấn Lăng Can (Lâm Bình) hoàn thành thu hoạch lúa mùa.

Tuy nhiên, vụ mùa năm nay năng suất giảm không đáng kể do công tác chuẩn bị sản xuất của các địa phương sát sao, từ công tác chuẩn bị vật tư, phân bón, giống và điều tiết sản xuất. Các giống lúa năng suất, chất lượng cao như Bắc thơm số 7, Hương thơm số 1, BC15, TBR225, J02... được đưa vào gieo cấy với tổng hơn 11.440 ha đã kéo tăng năng suất cả vụ. Ngoài ra còn một yếu tố rất quan trọng là sự thay đổi trong nhận thức của người dân, việc sử dụng các loại giống lúa tự sản xuất đã được loại bỏ gần như hoàn toàn. Ý thức về việc gieo cấy đúng khung thời vụ và tuân thủ quy trình kỹ thuật chăm sóc cũng được cải thiện. Việc dự báo sâu bệnh hại được đội ngũ cán bộ bảo vệ thực vật, khuyến nông bám sát nên không có diện tích nào bị ảnh hưởng nặng nề.

Thu hoạch nhanh nhờ cơ giới hóa

Cánh đồng thôn Đa Năng, xã Tú Thịnh (Sơn Dương) thời điểm này, những diện tích lúa cuối cùng đang được người dân khẩn trương thu hoạch. Những bông lúa chín vàng trĩu hạt là minh chứng cho một vụ mùa bội thu. Bà Chu Thị Chiêm, thôn Đa Năng chia sẻ: “Gia đình hiện đang thu hoạch nốt các diện tích lúa mùa. Do thu hoạch bằng máy gặt đập liên hợp nên 8 sào lúa chỉ hoàn thành trong 1 ngày. So với mọi năm, năm nay năng suất lúa giảm, số hạt lép trên bông nhiều. Nếu như mọi năm gia đình thu được 50 bao thóc thì năm nay chỉ khoảng 45 bao, giảm 200 kg so với mọi năm”.

Nông dân thôn Đa Năng, xã Tú Thịnh (Sơn Dương) sử dụng máy gặt đập liên hợp thu hoạch lúa.

Ông Đặng Văn Cảnh, chủ máy gặt đập liên hợp tại thị trấn Sơn Dương cho biết: “Vụ này tôi đi gặt thuê được gần chục ha rồi, năng suất năm nay giảm nhưng không đáng kể, một số diện tích lúa gặt sau vẫn đạt trên dưới 2 tạ/ sào”. Cũng theo chủ máy gặt này, những ngày gần đây, thời tiết nắng ráo nên các máy gặt trên địa bàn hoạt động hết công suất để giải phóng đất, đảm bảo gieo trồng cây rau màu vụ đông trong khung thời vụ tốt nhất.

Đồng chí Nguyễn Công Thành, Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Sơn Dương cho biết, vụ này toàn huyện gieo cấy được 6.274,8 ha lúa. Người dân tích cực chọn các giống lúa năng suất, chất lượng cao, đồng thời đưa cơ giới hóa vào sản xuất đã làm giảm chi phí, tăng hiệu quả kinh tế. Theo đánh giá, năng suất ước đạt 60,1 ta/ha, sản lượng đạt 37.740 tấn.

Không riêng Sơn Dương, tại huyện Lâm Bình - địa bàn còn nhiều khó khăn trong sản xuất vụ mùa do thời tiết, nông dân cũng rất phấn khởi vì năng suất lúa vẫn được đảm bảo. Vụ mùa 2022 người dân huyện Lâm Bình sản xuất trong điều kiện thời tiết khó khăn, tuy nhiên, công tác phục hồi sản suất, khâu chăm sóc tốt nên năng suất lúa vẫn đảm bảo. Hiện tại, huyện đã hoàn thành việc thu hoạch, năng suất lúa trung bình đạt 56,7 tạ/ha (giảm 1 tạ/ha so với vụ mùa năm 2021). 

Trong điều kiện sản xuất gặp nhiều khó khăn bởi thời tiết nhưng kết quả sản xuất vụ mùa năm 2022 là đáng ghi nhận. Đây cũng chính là động lực quan trọng để thúc đẩy sản xuất cho những vụ tới, góp phần nâng cao đời sống cho người dân và đảm bảo an ninh lương thực.