Lễ ký Hiệp định Vận tải hàng không toàn diện giữa ASEAN và EU. (Ảnh ASEAN.ORG)

Các cuộc đàm phán về ASEAN-EU CATA được khởi động vào năm 2016 và đã hoàn tất vào tháng 6/2021. Tại Hội nghị Bộ trưởng Giao thông vận tải ASEAN lần thứ 28 diễn ra tại Bali, Indonesia vừa qua, các quốc gia thành viên của ASEAN và EU đã ký kết hiệp định. Tại hội nghị, Bộ trưởng Giao thông vận tải Singapore Iswaran (Ít-oa-ran) và người đồng cấp Séc Martin Kupka (M.Cúp-ca) đều nhận định, việc ký kết hiệp định là một bước quan trọng trong việc củng cố sự kết nối giữa ASEAN và EU.

Sau khi được ký kết, ASEAN-EU CATA sẽ được các nước thành viên của ASEAN và EU tiến hành phê chuẩn. Khi có hiệu lực, hiệp định sẽ mang lại cơ hội rộng mở hơn với những hãng hàng không thuộc các nước ASEAN và EU trong việc khai thác dịch vụ chở khách và hàng hóa giữa hai khu vực, cũng như với các khu vực khác.

Hiệp định được kỳ vọng sẽ hỗ trợ quá trình kết nối hàng không giữa các nước ASEAN và EU, thông qua việc cung cấp thêm nhiều điểm đến, tăng cường tần suất bay và dịch vụ liên quan. ASEAN-EU CATA không chỉ tạo đà tăng trưởng cho ngành hàng không của 37 quốc gia thành viên, mà còn góp phần vào quá trình phục hồi kinh tế của hai khu vực hậu Covid-19.

Hai bên đang nỗ lực triển khai hiệu quả các sáng kiến hợp tác hiện có, như: Dự án đối tác hàng không EU-Đông Nam Á (EU-SEA APP), Chương trình hỗ trợ hội nhập khu vực ASEAN tăng cường từ EU (ARISE Plus) về hỗ trợ kỹ thuật và nâng cao năng lực, Hợp tác EU-Đông Nam Á về giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu từ hàng không dân dụng (EU-SEA CCCA) nhằm hỗ trợ Chương trình bù đắp và giảm thiểu carbon với hàng không quốc tế (CORSIA).

ASEAN-EU CATA khi được thực thi sẽ tạo nền tảng giúp hai bên đẩy mạnh thực hiện các sáng kiến này, cũng như thúc đẩy đạt được các tiêu chuẩn cao hơn về an toàn hàng không, quản lý không lưu, bảo vệ người tiêu dùng, môi trường... Qua đó, ASEAN và EU có thể cùng hướng tới các cam kết chung về phát triển ngành hàng không bền vững.

Cao ủy phụ trách giao thông vận tải của EU Adina Valean (A.Va-li-an) nhận định, việc ký kết ASEAN-EU CATA đưa hợp tác hàng không giữa hai khu vực lên một tầm cao mới. Thông qua triển khai hiệp định, các hoạt động kinh doanh, thương mại, du lịch và giao lưu nhân dân giữa hai bên sẽ được thúc đẩy. Bà A.Valean cho rằng, điều này sẽ góp phần hỗ trợ ngành hàng không phục hồi và khôi phục các kết nối cần thiết giữa hai khu vực hậu Covid-19, đem lại lợi ích thiết thực cho hai khu vực với khoảng 1,1 tỷ dân.

Theo bà A.Valean, hiệp định có thể thay thế hơn 140 thỏa thuận dịch vụ hàng không song phương. Hiệp định cũng cung cấp một nền tảng mới với các quy tắc được thống nhất, tạo thuận lợi cho dịch vụ hàng không và giảm bớt rào cản thương mại giữa hai bên. ASEAN-EU CATA sẽ cho phép các hãng hàng không của mỗi quốc gia trong một khối có tối đa 14 chuyến chở khách hằng tuần và số chuyến chở hàng hóa không giới hạn đến từng quốc gia thuộc khối kia.

Theo Tổng Thư ký ASEAN, Lim Jock Hoi (Lim Giốc Hoi), hiệp định ra đời vào đúng dịp ASEAN và EU kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ đối tác đối thoại. ASEAN-EU CATA không chỉ phản ánh sự phát triển của quan hệ đối tác chiến lược giữa hai khối, mà còn đánh một dấu mốc quan trọng trong lịch sử hàng không thế giới. Ông Lim Jock Hoi khẳng định, cùng với tăng cường sự hợp tác trong lĩnh vực hàng không, ASEAN-EU CATA cũng góp phần thúc đẩy kết nối doanh nghiệp, người dân và văn hóa liên khu vực.