Chuyện dài bất tận, câu chuyện về cuộc phiêu lưu của Bastian Balthazar Bux - thằng bé cô độc, rụt rè, thường xuyên bị bắt nạt ở thế giới thực và Atréju - cậu bé Da xanh đầy quả cảm ở Vương quốc Tưởng tượng, chính là một câu chuyện ngụ ngôn đầy sáng tạo, một kiệt tác văn học với thế giới tưởng tượng tưởng chừng như không có thật.

Ý tưởng chủ đạo làm nên Chuyện dài bất tận chính là việc thể hiện mối liên hệ trực tiếp giữa người đọc và những nhân vật trong sách. Người đọc, mà ở đây là Bastian, sẽ có cảm tưởng như mình là nhân vật đang được các nhân vật trong sách nhắc đến, sẽ có cảm giác như mình đang có mặt trong từng trang sách, một cách chính xác, một cách sống động và rất thật, dù mới nghe qua có vẻ hơi hoang đường và vô cùng khó tin. Nhưng chẳng phải cuộc sống thực tại chính là chất liệu nuôi dưỡng cho trí tưởng tượng thăng hoa đó sao?

Cuốn sách tràn ngập những hình ảnh tưởng tượng, những “thực tế” tưởng tượng. Tuy nhiên, song hành với nó chính là hiện thực, như một lẽ tất nhiên. Bastian ngày càng mê đắm xứ sở này bởi mọi điều cậu tưởng tượng đều thành sự thật. Một 
thế giới tốt đẹp và vui vẻ như vậy, cậu không muốn rời xa nó cũng không muốn phải trở về nơi mà bạn bè cậu xa lánh, bố không quan tâm mình trước kia.

Nhưng mọi thứ đều có cái giá của nó. Thế giới trong Chuyện dài bất tận cũng vậy. Mỗi một điều ước, cậu bé lại mất đi một phần ký ức của mình. Chìm đắm trong tưởng tượng, rồi cậu bé sẽ có kết cục ra sao, cậu sẽ chọn trở về hay ở lại thế giới Tưởng Tượng này đây.

Câu chuyện khiến độc giả ngơ ngác, say đắm và lâng lâng trong trạng thái bay bay của những tưởng tượng. Nhưng hơn thế, điều sâu kín nhất được thể hiện trong cuốn sách của Micheal Ende lại chính là tình cảm sâu đậm với đời sống con người. Khi đẩy những tưởng tượng của Bastian lên đến đỉnh điểm với những ảo vọng hão huyền, đẩy con người đến với sự Hư Không, thì đó là lúc Micheal Ende nói với chúng ta rằng, sự tưởng tượng cũng sẽ trở nên bất hạnh nên nó xóa nhòa hoàn toàn sự hiện hữu của đời sống, nơi có hơi thở nhịp nhàng, thôi thúc, ấm nóng của loài người.

Dù viết cho thiếu nhi và ngập tràn những hình ảnh tưởng tượng, với một thế giới đầy màu sắc, sinh động vui tươi, tạo nên một bữa tiệc kỳ ảo về thế giới, cuốn sách không chỉ đem lại cảm giác hứng khởi cho trẻ em mà nó còn khiến những độc giả lớn tuổi phải suy ngẫm, trăn trở vì những triết lý ẩn chứa phía sau những câu chữ vui tươi, đẹp đẽ mà Michael Ende đã sáng tạo nên.