Ảnh minh họa.

Ngày 4/4, Bệnh viện Nhi đồng Thành phố Hồ Chí Minh vừa cấp cứu một trường hợp bé gái 5 tuổi (phường Long Hoa, thị xã Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh) bị viêm màng não do não mô cầu.

Trước đó, ngày 29/3, khi đi học về, bé có triệu chứng sốt cao sau đó nổi ban ửng đỏ toàn thân, uống thuốc không hạ sốt nên được người nhà đưa vào bệnh viện địa phương cấp cứu. Lúc nhập viện, bé sốt cao, nổi ban xung huyết vùng cánh tay hai bên, lưng, bụng, xuất huyết dưới da chưa rõ nguyên nhân kèm theo viêm họng.

Bé được chuyển lên Bệnh viện Nhi đồng Thành phố để điều trị tiếp. Ngày 2/4, bệnh nhi được lấy mẫu dịch não tủy xét nghiệm PCR, kết quả nhiễm vi khuẩn não mô cầu Neisseria Meningitidis. CDC Tây Ninh cũng tiến hành giám sát trường mầm non nơi bé theo học để điều tra, xử lý, tránh dịch não mô cầu lây lan.

Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Phó Chủ tịch Liên chi hội Truyền nhiễm Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, khác với các bệnh mạn tính có thời gian tiến triển dài, viêm màng não mô cầu có thể khởi phát rất đột ngột với các triệu chứng như sốt, xuất hiện ban đỏ hay còn gọi là tử ban sau đó lan ra nhanh chóng, lúc này tính mạng của người bệnh chỉ còn tính bằng giờ. Do đó, viêm màng não còn được gọi là “bệnh tử 24 giờ”, tức người bệnh có thể tử vong trước cả 24 giờ kể từ khi khởi phát triệu chứng đầu tiên.

Vi khuẩn não mô cầu gây ra hai bệnh thường gặp và nặng nề nhất là viêm màng não và nhiễm khuẩn huyết, ngoài ra có thể gây viêm ở các vị trí ngoài màng tim, niệu đạo, phổi, kết mạc, khớp…

Bác sĩ Khanh khuyến cáo, việc bỏ ra chi phí cho việc tiêm vaccine hiện nay không đáng kể so với chi phí điều trị và phát sinh khi mắc não mô cầu. Hiện các nhóm huyết thanh gây bệnh viêm màng não mô cầu phổ biến ở Việt Nam gồm A, B, C, Y, W-135 đã có vaccine phòng ngừa, trong đó vaccine não mô cầu B thế hệ mới được sản xuất theo công nghệ tiên tiến tiêm cho trẻ từ 2 tháng tuổi, giúp phòng ngừa sớm và hiệu quả trên nhóm B cao hơn.

Viêm màng não mô cầu được xếp là 1 trong 10 bệnh truyền nhiễm có tỷ lệ tử vong cao nhất ở Việt Nam với các ca mắc bệnh được ghi nhận mỗi năm. Bệnh nguy hiểm khi gây tử vong nhanh chỉ trong 24 giờ kể từ khi khởi phát triệu chứng đầu tiên và cứ 2 trong số 10 người mắc bệnh sẽ gặp các di chứng như liệt, điếc, thiểu năng trí tuệ… suốt đời.

Có 13 nhóm huyết thanh não mô cầu gây bệnh, trong đó có 6 nhóm huyết thanh thường gặp và nguy hiểm nhất (A, B, C, Y, W-135, X). Tại Việt Nam, đã có vaccine phòng ngừa cho 5 nhóm huyết thanh não mô cầu gây bệnh não mô cầu xâm lấn nguy hiểm là A, B, C, Y, W-135.

Vaccine thế hệ mới phòng não mô cầu, tiêm ngay từ 2 tháng tuổi đến 55 tuổi, phòng bệnh sớm hơn, hiệu quả bảo vệ cao hơn. Vừa qua, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC là đơn vị đầu tiên đã có được vaccine phòng ngừa gồm vaccine phòng não mô cầu nhóm B thế hệ mới (Bexsero, Italia) và cùng với các vaccine phòng ngừa vi khuẩn BC (Mengoc BC, Cuba) và ACYW-135 (Menactra, Mỹ).

Bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết, các vaccine não mô cầu không có miễn dịch phòng ngừa chéo nên trẻ em và người lớn cần tiêm sớm và đầy đủ các vaccine phòng 5 nhóm huyết thanh gây bệnh kể trên mà không nên trì hoãn hoặc chỉ tiêm 1 loại này mà bỏ qua 1 loại khác.

Ngoài vaccine ngừa viêm màng não do não mô cầu, bác sĩ Chính khuyến cáo người dân cần tiêm đầy đủ, đúng lịch các loại vaccine phòng bệnh về não khác như vaccine phế cầu, vaccine sởi, thuỷ đậu… tránh nguy cơ bệnh chồng bệnh hoặc sức khỏe suy yếu, dễ bị vi khuẩn não mô cầu tấn công trong bối cảnh thời tiết phức tạp và nhiều bệnh dịch có nguy cơ bùng phát như hiện nay.