Còn hơn 1 tuần nữa mới xuống giống, song trên cánh đồng các thôn 1, thôn 2, thôn 3, thôn 4 Thái Thủy, xã Thái Sơn (Hàm Yên) nước đã ăm ắp khắp các thửa ruộng. Khác xa với những năm trước, khó khăn ngay từ đầu vụ sản xuất thì năm nay nguồn nước rất dồi dào. Anh Hoàng Văn Luân phấn khởi cho biết, mọi năm anh phải chật vật thức đêm, thức hôm để dẫn nước về đồng làm đất thì năm nay, còn gần 1 tuần nữa mới đến lịch gieo cấy nhưng nước đã đầy ăm ắp ruộng. Có nước, việc làm đất cũng thuận lợi hơn rất nhiều. Theo anh Luân, anh làm đất sẵn, chờ đến tiết lập xuân là xuống mạ, dự kiến sẽ cấy xong trước Tết Nguyên đán.

Người dân tổ 8, phường Ỷ La (TP Tuyên Quang) vệ sinh kênh mương lấy nước vào ruộng.

Người nông dân các xã Trung Môn (Yên Sơn); phường Ỷ La (TP Tuyên Quang); Cấp Tiến (Sơn Dương) cũng đã hoàn thành khâu làm đất từ trung tuần tháng 1. Phản ánh của người nông dân, thời tiết đầu vụ rất thuận lợi, suốt từ mùng 10 đến ngày 15-1, mưa rào diện rộng và Ban quản lý công trình thủy lợi điều tiết nước sớm nên rất thuận lợi để người dân đẩy nhanh tiến độ làm đất, sẵn sàng cho việc gieo cấy lúa xuân. Bà Nguyễn Thị Tình, tổ 8, phường Ỷ La (TP Tuyên Quang) phấn khởi nói, “gia đình có hơn 1 mẫu ruộng, trong đó 2/3 diện tích là ở phía cuối nguồn. Nguồn nước năm nay thoải mái nên cũng dễ dàng cho việc làm đất”. Theo bà Tình, nguồn nước thuận lợi nên ngày 20-1 gia đình đã làm đất xong, giờ chỉ chờ đến lịch là xuống giống.

Ông Ngô Quyền, Đội trưởng Đội quản lý công trình thủy lợi Hồ Ngòi Là - Ban Quản lý khai thác các công trình thủy lợi tỉnh khẳng định, Đội đang quản lý 3 công trình hồ chứa lớn gồm: hồ Ngòi Là (Yên Sơn); hồ Ô-rô và hồ Khởn (Hàm Yên) với diện tích tưới khoảng 800 ha. Đảm bảo cung cấp đủ nước phục vụ sản xuất, ngay từ cuối tháng 12-2023, Đội đã tiến hành mở các cửa van, dẫn nước về các cánh đồng. Đến ngày 16-1, 80% diện tích nằm trong khu vực cung cấp nước của các công trình đã có đủ nước để làm đất.   

Tại các xã vùng ven 2 bờ sông Lô, các trạm bơm nước đã được bảo dưỡng, hệ thống kênh mương chính, kênh nhánh cũng đã được nạo vét thông luồng sẵn sàng bơm khi hồ thủy điện xả nước về. Ông Tống Văn Dương, Trưởng Ban Quản lý công trình thủy lợi xã Đông Thọ (Sơn Dương) cho biết, 28 công trình thủy lợi lớn, nhỏ và 1 trạm bơm của xã đã được duy tu đảm bảo hoạt động hết công suất bơm khi hồ thủy điện xả nước.

Theo báo cáo của Ban Quản lý khai thác các công trình thủy lợi tỉnh, lượng nước tích trữ trung bình hiện tại trong các hồ chứa đạt khoảng 65-70%, cao hơn khoảng 10% so với cùng kỳ năm 2023, riêng các hồ lớn như: Ngòi Là, Hoàng Khai (Yên Sơn); hồ Khởn, Thái Sơn (Hàm Yên); Tân Dân (Sơn Dương)... lượng nước tích trữ đạt trên 80%. Lượng nước tích trữ dồi dào tại các hồ chứa cộng với những ngày qua thời tiết có mưa diện rộng đã cung cấp một lượng nước quý giá để phục vụ sản xuất.

Người dân xã Hoàng Khai (Yên Sơn) sử dụng bơm dã chiến để đưa nước về đồng.

Đồng chí Bùi Chí Thanh, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh cho biết, vụ xuân là vụ sản xuất quan trọng nhất, bảo đảm nguồn nước phục vụ sản xuất Chi cục đã yêu cầu Ban Quản lý, khai thác các công trình thủy lợi tỉnh, các địa phương kiểm kê nguồn nước trong các công trình thủy lợi; ưu tiên nguồn lực đầu tư xây dựng mới, sửa chữa, nâng cấp hệ thống thủy lợi; khẩn trương xây dựng các phương án tận dụng tối đa và sử dụng hiệu quả nguồn nước điều tiết từ các hồ thủy điện... Đồng thời, xây dựng kế hoạch sản xuất phù hợp với thực tế của địa phương và năng lực nguồn nước. Đối với những diện tích cấy lúa có khả năng không bảo đảm đủ nước tưới suốt vụ, các địa phương phải kiên quyết chuyển sang cây trồng cạn...

Mặc dù nguồn nước trong các hồ chứa thủy lợi được đánh giá dồi dào song năm nay hồ thủy điện Tuyên Quang sẽ vẫn thực hiện xả 2 đợt nước đồng nghĩa với việc lượng nước xả sẽ ít hơn. Cùng với đó, diễn biến bất thường của thời tiết, nhiều khả năng những cơn mưa đầu mùa sẽ đến muộn hơn nên việc nguồn nước bổ sung bị hạn chế. Chủ động nguồn nước phục vụ sản xuất từ nay đến hết vụ, Chi cục Thủy lợi yêu cầu các Ban Quản lý công trình thủy lợi cơ sở phân công cán bộ, thủy nông viên dẫn nước chủ động theo dõi mực nước sông, túc trực để lấy nước; kiểm tra các xứ đồng, quản lý chặt chẽ nước tại mặt ruộng, nước đến đâu vận động Nhân dân đắp bờ giữ nước đến đó và bố trí sản xuất ngay, tránh tình trạng có nước không gieo cấy; điều tiết nước hợp lý, tiết kiệm và theo đúng quy trình kỹ thuật tưới luân phiên xa cao tưới trước, gần thấp tưới sau. Đối với các hồ chứa, quản lý nguồn nước, kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm Pháp lệnh Khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi.

Đồng chí Bùi Chí Thanh, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi cũng đề nghị ngành Điện lực thường xuyên kiểm tra hệ thống điện, bảo đảm cấp điện đầy đủ, an toàn, ổn định cho các trạm bơm đầu mối lớn trong quá trình bơm nước về các hồ chứa phục vụ làm đất, gieo cấy, tưới dưỡng và phòng chống hạn cho cây trồng trong cả vụ xuân.