Từ sáng sớm sương mờ, chị Khổng Thị Thùy, thôn Hợp Hòa đã có mặt tại ruộng vừa xới đất, bón phân cho cho cây ớt và bắp cải. Chị Thùy cho biết, trước kia diện tích hơn 15 sào đất của gia đình chỉ dùng để trồng 2 vụ lúa, vụ đông bỏ đất. Được cán bộ khuyến nông xã hướng dẫn, gia đình chị mạnh dạn chuyển đổi từ trồng lúa sang trồng cây ớt, ngô và trồng các loại rau theo hình thức luân canh gối vụ. Để tránh đất bị cằn cỗi, gia đình chị thường sử dụng các loại phân hữu cơ để bón cho cây. Sau mỗi vụ thu hoạch, gia đình chị tiếp tục cày sâu để tạo độ tơi xốp và phì nhiêu cho đất. Bình quân mỗi năm gia đình chị trồng hơn 12 sào ớt, ngô, bắp cải, có thu nhập khoảng 110 triệu đồng/vụ.

Đồng chí Lê Đại Thắng, Bí thư Chi bộ thôn Hợp Hòa cho biết, thôn có tới 90% người làm nông nghiệp. Trong khi đó diện tích không nhiều, bình quân 1.000m2/nhân khẩu. Thế nhưng Hợp Hòa lại là thôn có truyền thống sản xuất nông nghiệp, tận dụng và khai thác tối đa tiềm năng của đất, không cho đất nghỉ. Bà con nắm chắc khung thời vụ và quy trình kỹ thuật gieo trồng, nên hiệu quả sản xuất khá cao. Năng suất 2 vụ lúa luôn đứng ở tốp đầu của xã, vụ lúa hè thu đạt 5,6 tạ/ha. Sau thu hoạch lúa thu, bà con khẩn trương triển khai kế hoạch sản xuất vụ đông. Vụ đông này, thôn đặt kế hoạch gieo trồng  hơn 40ha, các cây trồng chủ yếu vẫn là ngô, ớt, dưa chuột, cà chua, rau màu... Tính ra trồng ớt cũng đem về doanh thu hàng trăm triệu cho bà con trong xã. Cây ớt cũng được trồng quanh năm, nếu canh tác tốt, giá bán ổn định từ 30.000 - 40.000 đồng/kg, thu được lãi trên 150 triệu đồng/ha. Còn cây ngô thu hạt, trung bình năng suất đạt gần 50 tạ/ha, giá 700.000-900.000 đồng/tạ ngô hạt, thu được gần 40 triệu đồng/ha. Từ sản xuất vụ đông, nhiều hộ gia đình cũng có đồng ra, đồng vào, cải thiện cuộc sống.

Nông dân thôn Hợp Hòa, xã Ninh Lai (Sơn Dương) chăm sóc cây ớt.

Trên cánh đồng thôn Ấp Mới màu vàng của lúa mùa chín dần được thay thế bằng sắc xanh của các loại cây ngô, ớt, dưa chuột, cà chua, rau màu các loại. Vụ đông năm nay, gia đình anh Dương Văn Bản, thôn Ấp Mới trồng 3 sào dưa chuột, 5 sào ớt, 5 sào cà chua.

Anh Bản cho biết: “Vụ này thời tiết không ủng hộ, làm rau màu khó khăn hơn nhưng gia đình vẫn cố gắng trồng hết diện tích. Ruộng nào bị ngập mình làm luống cao để trồng, không thì đào rãnh sâu để thoát nước.  Từ đầu vụ đến nay, gia đình thu được 2 tạ dưa chuột, ước sản lượng đạt khoảng 1,7 tấn/sào với giá bán 10.000 đồng/kg, trung bình mỗi sào doanh thu đạt khoảng 9 triệu/chu kỳ sản xuất 3 tháng. Bình quân các cây trồng vụ đông mang lại nguồn thu cho gia đình trên 100 triệu đồng/vụ”.

Xã Ninh Lai có diện tích sản xuất vụ đông lớn ở huyện Sơn Dương, với hơn 300ha. Các cây trồng vụ đông chủ lực là ớt, ngô, rau màu, gai xanh. Nhiều mô hình được nhân dân tham quan học hỏi ở các địa phương khác đã thử nghiệm thành công và đưa vào sản xuất cho kết quả cao. Trong đó có cây gai xanh đã trở thành cây trồng đem lại hiệu quả kinh tế cao. Đồng chí Hoàng Khánh Linh, Chủ tịch UBND xã Ninh Lai cho biết, để nâng cao năng suất cây trồng, UBND xã đã mở 2 lớp tập huấn về kỹ thuật trồng cây gai xanh cho hơn 100 hộ dân. Đồng thời, xã cũng tiến hành liên kết sản xuất với Công ty cổ phần Tơ lụa Phương Nam và Hợp tác xã Ánh Nguyệt ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm cho các hộ trồng cây gai xanh.

Theo kế hoạch, vụ đông năm nay xã Ninh Lai trồng hơn 140 ha. Trong đó 80 ha cây ngô, 60 ha rau màu các loại. Để sản xuất được thuận lợi, đạt kết quả cao, xã đã chỉ đạo các thôn chuẩn bị tốt về giống, vật tư nông nghiệp, thủy lợi, có kế hoạch điều tiết nước, tổ chức tập huấn sản xuất vụ đông xuân kịp thời, hiệu quả. Tính đến thời điểm này, bà con nông dân trên địa bàn xã đã gieo trồng hơn  65ha ngô, hơn 60ha rau màu, chiếm hơn 40% diện tích. Dự kiến, đến ngày 15-10 toàn xã sẽ hoàn thành sản xuất vụ đông.