Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov gặp Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình. Ảnh: Reuters

Trước đó, trong chuyến thăm tháng 2-2022 của Tổng thống Nga Vladimir Putin tới Bắc Kinh, Nga và Trung Quốc đã tuyên bố quan hệ đối tác "không giới hạn". Xét bối cảnh thế giới hiện nay, việc hai nước tiếp tục có những tín hiệu nồng ấm, xích lại gần nhau là tất yếu.

Giới quan sát cho rằng, bằng cách liên kết chặt chẽ với Bắc Kinh, Mátxcơva đã tránh được thế cô lập trên toàn cầu vốn trở nên gắt gao hơn bao giờ hết do xung đột tại Ukraine. Trung Quốc cũng chính là mảnh ghép kinh tế cần thiết của Nga. Theo các thống kê, giao dịch thương mại Trung Quốc - Nga đã đạt kim ngạch kỷ lục 240,1 tỷ USD vào năm 2023, tăng 26,3% so với một năm trước đó. Dữ liệu hải quan Trung Quốc cho biết, các lô hàng của nước này xuất khẩu sang Nga đã tăng 46,9% trong năm 2023, trong khi nhập khẩu từ Nga tăng 13%. Trung Quốc chủ yếu mua dầu, khí đốt, than đá từ Nga và cung cấp hàng tiêu dùng, công nghệ cho xứ Bạch dương. Thực tế, Nga đã trở thành nhà cung cấp dầu thô hàng đầu của Trung Quốc, khi các chuyến hàng từ nước này đã tăng hơn 24% trong năm 2023.

Chuyến thăm Trung Quốc của Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov lần này diễn ra trong bối cảnh áp lực từ phương Tây ngày càng gia tăng đối với cả hai quốc gia, biểu hiện rõ nét qua các lệnh cấm vận. Chỉ vài ngày trước chuyến thăm của ông Sergei Lavrov, Mỹ đe dọa sử dụng nhiều biện pháp trừng phạt mới đối với các công ty của Trung Quốc nếu có động thái hỗ trợ Nga trong cuộc xung đột ở Ukraine. Chuyến thăm cũng diễn ra ngay trước thềm cuộc đón tiếp của Tổng thống Mỹ Joe Biden với các nhà lãnh đạo Nhật Bản và Philippines nhằm tăng cường quan hệ kinh tế, an ninh. Mặt khác, hợp tác giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới còn thu hút sự quan tâm của nhiều đối tác từ các tổ chức đa phương như Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) và Nhóm các nền kinh tế mới nổi (BRICS), cũng như các quốc gia từ lâu đã gắn kết lợi ích chung trong việc ứng phó với các biện pháp trừng phạt của phương Tây, như Iran và Triều Tiên.

Những thuận lợi sẵn có mang đến kết quả hết sức tích cực cho chuyến công du của Ngoại trưởng Sergei Lavrov. Tại cuộc gặp gỡ ngày 9-4, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình hoan nghênh chuyến thăm của người đứng đầu ngành Ngoại giao Nga diễn ra đúng vào dịp hai nước kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Nhấn mạnh Trung Quốc và Nga đã bắt tay trên con đường mới cùng tồn tại hài hòa và hợp tác đôi bên cùng có lợi, Chủ tịch nước Tập Cận Bình khẳng định, Trung Quốc luôn coi trọng việc phát triển quan hệ Trung - Nga và sẵn sàng đẩy mạnh liên lạc song phương với Nga cũng như tăng cường phối hợp chiến lược đa phương trong khối BRICS và SCO. Nhà lãnh đạo Trung Quốc cũng kỳ vọng, hai nước sẽ thể hiện trách nhiệm nhiều hơn, đoàn kết các nước đang phát triển và mới nổi ở Nam bán cầu, đồng thời thúc đẩy cải cách hệ thống quản trị toàn cầu.

Đáp lại, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tuyên bố, Mátxcơva và Bắc Kinh sẵn sàng thực hiện "các nhiệm vụ chiến lược mới" như lãnh đạo hai nước đề ra; nhấn mạnh ưu tiên trong chính sách đối ngoại của Nga là củng cố và nâng cấp toàn diện quan hệ với Trung Quốc.

Trước đó, Ngoại trưởng Sergei Lavrov cũng có cuộc hội đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị và đã đạt đồng thuận trong nhiều vấn đề quốc tế cùng quan tâm. Hai bên nhất trí quan điểm, tình hình Ukraine không thể được xử lý mà không xét tới lợi ích của Nga; nhất trí tăng cường hợp tác trong cuộc chiến chống khủng bố - một chủ đề nóng đang được quan tâm khi Nga vừa trải qua một cuộc tấn công khủng khiếp ở Mátxcơva, trong khi các kỹ sư Trung Quốc ở Pakistan cũng bị tấn công bởi những kẻ khủng bố. Hai bên khẳng định, quan hệ giữa Nga và Trung Quốc đã đạt đến mức cao chưa từng có nhờ nỗ lực của lãnh đạo cấp cao nhất của hai nước.

Có thể thấy, trong bối cảnh quốc tế nhiều áp lực, nền tảng hợp tác hai bên cùng có lợi đã và sẽ tiếp tục là yếu tố bảo đảm mối quan hệ song phương Nga - Trung Quốc tiếp tục phát triển tốt đẹp. Xu hướng này sẽ càng được khẳng định rõ nét hơn nữa khi Tổng thống Nga Vladimir Putin thăm Trung Quốc tới đây, trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên của nhiệm kỳ mới.