Du khách tham quan, trải nghiệm trên cánh đồng lúa tại Hợp tác xã Nông nghiệp sinh thái Quyết Tiến.

Dẫu đạt được những kết quả quan trọng, song, để tiếp tục phát triển du lịch nông nghiệp một cách bền vững và hiệu quả, Ðồng Tháp vẫn cần tập trung những giải pháp đồng bộ…

Sức hút du lịch nông nghiệp

Vụ lúa đông-xuân này, trên cánh đồng gần Vườn quốc gia Tràm Chim, huyện Tam Nông, trở nên nhộn nhịp với hoạt động gặt lúa bằng liềm, đập lúa thủ công, bắt cá bằng tay… Ðó không phải là hoạt động sinh hoạt thường ngày của nông dân nơi đây. Bởi theo dòng thời gian, ngày nay, hình ảnh ấy gần như “mất hút” trong dòng chảy của cuộc sống hiện đại, khi người nông dân từng bước cải tiến cách thu hoạch lúa, đánh bắt cá.

Ðể du khách gợi nhớ, cũng như trải nghiệm một thời vất vả làm ra hạt gạo, vụ lúa đông-xuân này, Công ty Wildtour Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp, hỗ trợ Hợp tác xã Nông nghiệp sinh thái Quyết Tiến (xã Phú Thành A, huyện Tam Nông) tổ chức tour du lịch “Trải nghiệm một ngày làm nông dân mùa gặt”.

Ðây là hoạt động khai thác du lịch trên ruộng đồng (hay gọi là nông nghiệp giải trí). Mô hình này tạo ra những trải nghiệm bằng cách đưa du khách trở về với thiên nhiên, tham gia vào hoạt động nông nghiệp, như trồng trọt, thu hoạch, vừa vui chơi, vừa học hỏi. Ngoài trải nghiệm thu hoạch lúa, du khách được tham gia các hoạt động dân dã như: Bắt cá, chăn vịt, thưởng thức bữa cơm đồng quê...

Mới đây, trong chuyến hành trình tìm về những giá trị truyền thống, gắn kết với thiên nhiên thông qua tour “Trải nghiệm một ngày làm nông dân mùa gặt”, gần 20 du khách trong nước và nước ngoài rất xúc động và cho rằng, họ may mắn có được cơ hội trải nghiệm làm nông dân.

“Khi trải nghiệm em mới thấy rõ được làm nghề nông cực và vất vả biết bao. Từ đây, em cảm thấy mình cần phải trân trọng hơn bát cơm, hạt gạo của quê hương mình”, Nguyễn Mai Quỳnh Trâm, du khách đến từ huyện Hóc Môn, Thành phố Hồ Chí Minh chia sẻ. Cũng trong chuyến hành trình ấy, du khách còn được nghe nông dân tâm sự, chia sẻ về mô hình lúa sinh thái thân thiện với môi trường, mối liên hệ mật thiết giữa những ruộng lúa sinh thái với đề án bảo tồn và phát triển sếu đầu đỏ tại Vườn quốc gia Tràm Chim.

Bà Bùi Minh Nguyệt, đại diện Công ty Wildtour cho biết: “Tôi hy vọng thông qua tour du lịch sẽ quảng bá mô hình lúa sinh thái đặc trưng của Tam Nông; đồng thời, mang đến cho các bạn nhỏ cơ hội tìm hiểu về quy trình gặt lúa truyền thống. Việc tổ chức tour nhằm quảng bá hình thức mô hình trồng lúa sinh thái của vùng đất Tràm Chim, Tam Nông. Bên cạnh đó, Công ty Wildtour muốn cho du khách được trải nghiệm thu hoạch lúa theo kiểu thủ công của ông bà chúng ta ngày xưa”.

Còn theo ông Nguyễn Minh Tuấn, Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp sinh thái Quyết Tiến, thời gian tới, hợp tác xã dự định tiếp tục nghiên cứu, phát triển thêm các sản phẩm du lịch mới như tour mùa xuống giống, mùa bắt chuột… nhằm mang đến những trải nghiệm đa dạng và hấp dẫn hơn cho du khách.

Rời Tràm Chim, chúng tôi tìm đến Sa Ðéc - thành phố hoa của miền Tây Nam Bộ. Nơi đây ngày càng cuốn hút du khách bởi loại hình du lịch nông nghiệp. Hiện, trên địa bàn thành phố Sa Ðéc có 20 điểm tham quan du lịch nông nghiệp-cộng đồng.

Tìm đến điểm du lịch Miền Tây Lodge trên đường Trần Thị Nhượng thuộc xã Tân Phú Ðông, dù không phải vào dịp lễ, Tết, nơi đây cũng thu hút nhiều du khách tìm đến tham quan chụp ảnh cùng vườn hoa, được trải nghiệm trồng cây.

Anh Ðoàn Hữu Nhiều, chủ điểm du lịch Miền Tây Lodge cho biết: “Nghề trồng hoa kiểng ở Sa Ðéc trước đây chỉ trồng và bán hoa kiểng, chưa có nhiều hoạt động để mang lại giá trị tăng thêm cho sản phẩm nông nghiệp. Vì thế, tôi chọn phát triển du lịch từ việc khai thác văn hóa nông nghiệp của địa phương”.

Thời gian qua, việc phát triển mô hình du lịch nông nghiệp đã giúp tư duy của người nông dân thay đổi, bộ mặt nông thôn Ðồng Tháp nói chung và Sa Ðéc nói riêng. “Người dân cũng đã có góc nhìn khác về du lịch bởi thông qua phát triển du lịch nông nghiệp, họ có thể bán được nông sản với giá trị cao…

Nhờ nguồn thu từ phát triển dịch vụ du lịch, giá trị kinh tế trên cùng một đơn vị diện tích sản xuất của người nông dân tăng lên rất nhiều”, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Sa Ðéc Võ Thị Bình cho biết.

Cần nhiều giải pháp đồng bộ

Ðồng Tháp có 72 điểm du lịch nông nghiệp-nông thôn, trong đó có 15 điểm hoạt động tiêu biểu và một số điểm mới hình thành nhưng lại là điểm hẹn của rất nhiều du khách, điển hình như: Ðiểm tham quan du lịch, nghỉ dưỡng Vườn Xoài The Mango Trail, tại ấp 4, xã Mỹ Xương, huyện Cao Lãnh; Senta farm, tại ấp K8, xã Phú Ðức, huyện Tam Nông; Khu du lịch hoa kiểng Sa Ðéc, tại ấp Khánh Nhơn, xã Tân Khánh Ðông, thành phố Sa Ðéc, với sản phẩm trải nghiệm “Một ngày làm nghệ nhân”-được trải nghiệm hướng dẫn, thực hành trồng, chăm sóc, tạo dáng bon sai, hoa kiểng; Thiên đường sắc hoa Duyên Nhứt, ấp Khánh Hòa, xã Tân Khánh Ðông; một số điểm tham quan vườn quýt hồng Lai Vung…

Ðể phát triển du lịch nông nghiệp, người nông dân đã chủ động cải tạo, chỉnh trang cảnh quan, đầu tư cơ sở hạ tầng điểm tham quan. Các mô hình như tham quan vườn cây ăn trái, trải nghiệm làm nông dân, và tham quan làng nghề truyền thống đã thu hút đông đảo du khách.

Ngoài ra, các điểm tham quan cũng đa dạng hóa sản phẩm du lịch, sáng tạo ra nhiều sản phẩm du lịch độc đáo và hấp dẫn, như: Chèo xuồng ngắm cảnh đồng sen, câu cá, thưởng thức ẩm thực đồng quê với nhiều món ăn được chế biến từ sen… Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, ngành du lịch Ðồng Tháp đang đối mặt với nhiều thách thức.

Du lịch nông nghiệp phát triển nhanh nhưng thiếu liên kết, sản phẩm đơn giản, theo mùa vụ. Tỉnh cũng nhận thấy để phát triển du lịch nông nghiệp theo hướng bền vững, cần thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ.

Theo Ủy ban nhân dân thành phố Sa Ðéc, thời gian tới, cần có sự định hướng, đồng hành liên tục từ chính quyền địa phương và các đơn vị lữ hành. Song song đó, cần sự chung tay của nông dân trong việc ý thức tự thay đổi tư duy, từng bước chuyên nghiệp, sáng tạo hơn với mô hình kinh tế mới đầy tiềm năng như du lịch nông nghiệp.

Triển khai thực hiện cải tạo, nâng cấp, mở rộng các tuyến giao thông trọng yếu kết nối các tuyến du lịch của địa phương. Phối hợp các ngành, tỉnh chuyển giao, ứng dụng khoa học-công nghệ trong vấn đề nuôi trồng, cấy ghép các loại hoa, giống hoa mới đáp ứng nhu cầu thị hiếu của du khách…

Nói về định hướng, giải pháp tập trung phát triển du lịch nông nghiệp thời gian tới, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Ðồng Tháp Lê Thị Mai Trinh cho biết: Ngành du lịch tỉnh đang tăng cường công tác tham mưu thực hiện đề án phát triển du lịch Ðồng Tháp giai đoạn 2025-2030, tập trung các sản phẩm du lịch nông nghiệp; tăng cường liên kết sở, ngành liên quan, viện, trường, chuyên gia tư vấn xây dựng các sản phẩm du lịch nông nghiệp theo tính đặc trưng từng địa phương.

Học tập kinh nghiệm thực tế tại các địa phương có mô hình du lịch nông nghiệp hiệu quả… nghiên cứu xây dựng, hoàn thiện sản phẩm du lịch nông nghiệp; liên kết với các tỉnh, thành phố trong khu vực Ðồng bằng sông Cửu Long xúc tiến, khai thác hiệu quả các sản phẩm du lịch nông nghiệp.

Mới đây, trong buổi làm việc với Ðảng ủy Ủy ban nhân dân tỉnh Ðồng Tháp về công tác phát triển du lịch tỉnh Ðồng Tháp giai đoạn 2025-2030, đồng chí Lê Quốc Phong, Ủy viên Trung ương Ðảng, Bí thư Tỉnh ủy Ðồng Tháp yêu cầu ngành du lịch tỉnh tiến hành rà soát toàn diện hiện trạng phát triển.

Cần tăng cường sự phối hợp giữa ngành du lịch với các địa phương và các ngành liên quan để xây dựng những sản phẩm du lịch độc đáo, hấp dẫn, tạo sức hút riêng biệt cho Ðồng Tháp. Ðồng chí Lê Quốc Phong cũng chỉ đạo khẩn trương xây dựng đề án phát triển du lịch Ðồng Tháp giai đoạn 2025-2030, với quy hoạch tổng thể, chi tiết và rõ ràng.

Ðề án cần xác định các chỉ tiêu cụ thể, kèm theo lộ trình và giải pháp khả thi để đạt được những chỉ tiêu đó. Ðặc biệt, cần phân loại rõ ràng các điểm du lịch chính, điểm du lịch phụ và các tuyến kết nối, tạo điều kiện thuận lợi cho việc khai thác và phát triển.