Khoảnh khắc Jorginho đá hỏng phạt đền trong trận hòa Thụy Sĩ. (Ảnh: Marca)

Huấn luyện viên Roberto Mancini tuyên bố Italia sẽ có mặt ở Qatar vào năm tới. “Chúng tôi chắc chắn tới World Cup 2022”, ông nói sau trận hòa 1-1 trước Thụy Sĩ rạng sáng thứ Bảy (13/11). Azzurri đã bị dẫn trước, gỡ hòa và có cơ hội giành chiến thắng, nhưng cuối cùng rời sân với 1 điểm sau pha đá hỏng phạt đền của Jorginho. Họ vẫn giữ ngôi đầu bảng C, bằng điểm với Thụy Sĩ (15) nhưng hơn hiệu số (+11 so với +9). 

Tuy nhiên, nỗi sợ hãi đang lớn dần lên ở đất nước hình chiếc ủng. Trận cuối cùng vào ngày 16/11 tới, Azzurri sẽ hành quân tới Bắc Ireland trong khi Thụy Sĩ ung dung tiếp Bulgaria trên sân nhà. Ngay cả trong trường hợp cả hai đều giành chiến thắng, Italia vẫn có khả năng phải đá play-off nếu Xherdan Shaqiri cùng đồng đội thắng đậm để vượt trội về hiệu số. 

Rất khó lý giải tại sao mọi thứ bỗng trở nên khó khăn với một đội bóng vừa lên ngôi vô địch châu Âu cách đây 4 tháng. Khi ấy, Italia thực sự khiến người ta ngưỡng mộ với lối chơi phóng khoáng nhưng vẫn chắc chắn, nhiều đam mê và hết sức hiệu quả. Bây giờ, cỗ máy mà Mancini dày công xây dựng có nhiều dấu hiệu hỏng hóc. 

Kể từ sau Euro 2020, Italia chỉ thắng 2/6 trận và thủng lưới 5 bàn, nhiều hơn số bàn thua họ phải nhận trong 15 trận trước đó. Sự sắc nét đang biến mất và Azzurri đột nhiên dễ tổn thương. Mancini đổ lỗi cho lý do mật độ thi đấu dày đặc dẫn đến nhiều chấn thương. Cách giải thích này không đủ thuyết phục, nhất là khi bản lĩnh của Italia đang lung lay. Khoảnh khắc Jorginho, chuyên gia đá phạt đền, vung chân và đưa quả bóng bay vọt xà ngang phút 90 trong trận đấu với Thụy Sĩ là minh chứng. Họ đang sợ hãi trước áp lực. 

Viễn cảnh Italia tiếp tục vắng mặt tại World Cup là có thật. Cách đây 4 năm họ đã rơi vào thảm kịch đó. Khi ấy, vì chỉ về nhì ở bảng G họ phải đá play-off với Thụy Điển. Mặc dù thất bại 0-1 ở Solna, Azzurri vẫn có khả năng giành vé đến Nga nếu giành chiến thắng trong trận lượt về ở Milan. Vậy nhưng tâm lý lo lắng cùng chiến thuật tồi tệ của Gian Piero Ventura khiến họ chỉ kiếm được trận hòa 0-0. Lần đầu tiên kể từ năm 1958, Italia vắng mặt ở World Cup.

Trước đó 1 tháng, Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Italia, Carlo Tavecchio, nói rằng “không được tham dự World Cup là ngày tận thế” với xứ sở mì ống. Vậy mà nó đã xảy ra. Nước mắt không chỉ tuôn rơi trên khuôn mặt Gianluigi Buffon, người nói lời chia tay Azzurri sau trận đấu, mà còn chảy tràn khắp đất nước Italia. 

Tuy nhiên, sau tận thế là ngày khải huyền. Người Italia bắt đầu xây dựng lại từ đống tro tàn, đặt niềm tin vào cầu thủ trẻ và đổi mới phong cách, chuyển sang lối đá tấn công hiện đại thay vì phòng ngự đã từng giúp họ 4 lần đăng quang World Cup. Thành công đến ngay lập tức. Trong 3 năm dưới sự dẫn dắt của Mancini, Azzurri là đội ngũ bất khả chiến bại, bao gồm 15 chiến thắng liên tiếp làm nên chức vô địch Euro 2020. 

Khi tất cả hào hứng chào đón kỷ nguyên mới, ác mộng lại ập đến. Giống như Jorginho từ người hùng hóa tội đồ sau 4 tháng, Italia có thể là nhà đương kim vô địch châu Âu thứ ba trong lịch sử, sau Tiệp Khắc 1976 và Đan Mạch 1992, vắng mặt ở kỳ World Cup tiếp theo. 

Ở lần đầu tiên bỏ lỡ World Cup (1958), Italia đã gục ngã bởi chính Bắc Ireland. Trong trận quyết định ở Belfast, Azzurri bị dẫn 0-2 chỉ sau 28 phút. Họ gỡ được 1 bàn phút 56, nhưng chừng ấy dĩ nhiên là không đủ. Liệu lịch sử có lặp lại một lần nữa?