Lau dọn thiết bị y tế tại khu điều trị bệnh nhân nhiễm biến thể Omicron tại 1 bệnh viện ở Ahmedabad, Ấn Độ, ngày 6/12/2021.
(Ảnh: Reuters)

Các chuyên gia hàng đầu của WHO cho rằng, con người hoàn toàn có thể tránh kịch bản tồi tệ nhất của Covid-19. Từ dạng tiêm kiểu truyền thống tới các hình thức mới là uống hay xịt, các thế hệ vaccine ngừa Covid-19 liên tục được nghiên cứu, phát triển và cập nhật.

Ngay trước thềm năm 2022, WHO đã phê chuẩn sử dụng khẩn cấp loại vaccine thứ 10. Tổ chức lớn nhất về y tế toàn cầu tin rằng, với một loạt công cụ chống dịch mạnh mẽ, thế giới có thể giảm số người mắc bệnh, nhập viện, phải chăm sóc tích cực và cả tỷ lệ tử vong vì Covid-19.

Sau hai năm chống dịch, các nước đã bình tĩnh hơn, phản ứng linh hoạt hơn trước sự xuất hiện của Omicron, biến thể đáng lo ngại mới nhất của virus SARS-CoV-2. Phần lớn các nước chuyển hướng từ chiến lược “không ca mắc” sang thích ứng an toàn, linh hoạt với dịch bệnh. Trong kế hoạch đối phó biến thể Omicron vừa công bố, Tổng thống Mỹ Joe Biden (G.Bai-đơn) nhấn mạnh: Tất cả chúng ta đều lo lắng về Omicron, nhưng không được hoảng sợ… Chúng ta đã được chuẩn bị và hiểu biết hơn nhiều về cách thức chống dịch.

Omicron xuất hiện ở khoảng 110 quốc gia và vùng lãnh thổ, dần trở thành biến thể lây nhiễm chủ đạo ở Mỹ, Anh, Đan Mạch, Bồ Đào Nha... Các nhà khoa học cho rằng, vẫn cần thêm thời gian để đánh giá mức độ nguy hiểm của biến thể mới, song hầu hết các nghiên cứu hiện nay đều chỉ ra điểm chung là Omicron lây lan rất nhanh, song gây triệu chứng nhẹ hơn và tỷ lệ tử vong cũng giảm so với các phiên bản trước đó của SARS-CoV-2.

Các nhà dịch tễ học dự báo, có thể loài người sẽ phải sử dụng hết bảng chữ cái Hy Lạp để đặt tên cho các biến thể mới. Biến thể Alpha xuất hiện và gần như xóa sổ chủng gốc gây Covid-19, nhưng sau đó lại bị biến thể Delta thay thế. Omicron đang dần thế chỗ Delta và không loại trừ khả năng biến thể mới tiếp tục xuất hiện, “soán ngôi” Omicron.

Những dấu hiệu cho thấy khả năng Omicron là “biến thể đáng lo ngại” cuối cùng đã được giới khoa học chỉ ra. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) của Mỹ cho rằng, vaccine ngừa Covid-19 có thể cần được tiêm nhắc lại hằng năm, tương tự vaccine phòng cúm. Nếu các biến thể mới liên tục xuất hiện, mũi tăng cường hằng năm có thể được điều chỉnh để chống lại bất kỳ “biến thể thống trị” nào.

Các chuyên gia kỳ vọng, năm 2022 sẽ là năm các nhà hoạch định chính sách tìm ra chiến lược hiệu quả nhất để thích ứng an toàn, hướng tới coi Covid-19 là bệnh đặc hữu. Những biện pháp như tiêm mũi tăng cường hằng năm, xét nghiệm thường xuyên và nhanh chóng hơn, thúc đẩy những tiến bộ mới nhất trong phương pháp điều trị bệnh, thiết lập các kế hoạch phòng dịch linh hoạt tại công sở, trường học… sẽ giúp giảm thiểu thiệt hại từ dịch bệnh.

Để đạt được miễn dịch cộng đồng phải có ít nhất 70% dân số thế giới được tiêm đủ liều vaccine ngừa Covid-19. Tuy nhiên, tới nay chưa tới một nửa dân số thế giới được tiêm phòng đầy đủ. Điều quan trọng ngay thời điểm này là phải đẩy nhanh các chuyến vaccine đến các quốc gia chưa được cung ứng đầy đủ. Liên hợp quốc tiếp tục truyền đi thông điệp về sự cần thiết trong phối hợp để thoát khỏi đại dịch, với tất cả mọi người, ở mọi nơi. Nếu không đạt được sự bình đẳng trong tiếp cận các phương tiện chống dịch, việc giảm thiểu các ca mắc bệnh ở bất kỳ quốc gia nào cũng không thể được duy trì theo thời gian.

Khó hy vọng virus biến mất, song cách tiếp cận mang tính toàn cầu, cùng những công cụ phù hợp và sự thích ứng chủ động, linh hoạt của mỗi cá nhân, có thể giúp thế giới sớm khép lại giai đoạn tối về dịch bệnh