“Zorba-Chú mèo thám tử” là vở nhạc kịch hợp tác giữa Nhà hát Tuổi Trẻ và Nhà hát Sangsang Maru.

Thành quả hợp tác quốc tế

Vở nhạc kịch “Zorba-Chú mèo thám tử” xây dựng dựa trên kịch bản văn học của ông Um Dongyoul - Giám đốc nhà hát SangsangMaru. Ông cho biết, chất liệu để xây dựng nên nội dung chuyện được lấy ý tưởng từ các bộ phim tài liệu và sự kiện trong lịch sử. Cụ thể là ở thời kỳ Trung Cổ, khi bệnh dịch hạch hoành hành khắp nơi. Có một giai đoạn ở châu Âu, người ta tin vào quan niệm sai lầm cho rằng loài mèo là tay sai của phù thủy, chúng lan truyền bệnh dịch hạch cho con người, dẫn đến những cuộc thảm sát mèo.

“Tôi đã tạo nên câu chuyện và các nhân vật dựa trên sự kiện lịch sử này và thêm vào đó sự tưởng tượng của mình. Tôi bắt đầu phát triển tác phẩm với ý tưởng: "Nếu những chú mèo sống sót sau cuộc thảm sát xây dựng một vương quốc mèo bí mật mà con người không biết đến thì sẽ như thế nào?"- ông Um Dongyoul chia sẻ.

Theo đó, vở nhạc kịch “Zorba - Chú mèo thám tử” kể câu chuyện về hành trình phiêu lưu của thám tử Zorba tại vương quốc mèo Ypres - vùng đất do nữ hoàng Freya trị vì. Ở đó, tể tướng Pitha với những tham vọng đen tối của mình, luôn tìm cách chia rẽ hòa bình tại vương quốc để thâu tóm quyền lực.

Tâm điểm của câu chuyện xảy ra khi Hoàng tử Ode - con trai của nữ hoàng Freya đã phải lòng Mimi - một cô mèo ở thế giới loài người. Sự việc bị Pitha lợi dụng và can thiệp khiến cho vương quốc mèo phải đối mặt với những sóng gió và hiểm nguy. Thám tử mèo Zorba, với lòng dũng cảm và mưu trí, đã cùng bạn bè vượt qua những thử thách, đánh bại mọi âm mưu của tế tướng Pitha, tìm được cách mở ra con đường ánh sáng, khôi phục hòa bình giữa thế giới loài mèo và loài người.

Nghệ sĩ ưu tú Cao Nguyệt Hằng - người đảm nhận vai Đại Thần Tổng Vụ chia sẻ: “Tôi nghĩ rằng, vở diễn không chỉ dành riêng cho khán giả nhỏ tuổi, mà còn đem đến cho các bậc phụ huynh những thông điệp sâu sắc. Câu chuyện trong vở diễn đã mượn tình yêu thương đồng loại của những chú mèo để nói về chính con người chúng ta. Câu chuyện gây hấp dẫn, tò mò, đầy ắp những tình huống gay cấn".

Vở nhạc kịch "Zorba - Chú mèo thám tử” được dàn dựng tại Hàn Quốc năm 2014 và lần đầu tiên ra mắt tại Nhà hát Quốc gia Hàn Quốc năm 2015. Năm 2023, trong khuôn khổ hợp tác của chương trình hỗ trợ trao đổi nghệ thuật quốc tế 2023 do Bộ Văn hóa, Thể thao, Du lịch Hàn Quốc triển khai, với sự hỗ trợ của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam, Nhà hát Tuổi trẻ và Nhà hát SangsangMaru thống nhất cùng nhau tiến hành hợp tác dàn dựng vở diễn này.

Vào năm ngoái, tác phẩm đã được giới thiệu tới khán giả tại Việt Nam dưới hình thức diễn đọc (Reading showcase) do các nghệ sỹ Nhà hát Tuổi trẻ trình diễn phần âm nhạc và lời thoại (không bao gồm vũ đạo) kết hợp cùng diễn xuất giàu cảm xúc của các nhân vật. Diễn đọc là hình thức còn khá mới mẻ và lạ lẫm đối với công chúng tại Việt Nam, nhưng là bước đi quan trọng trong quá trình thực hiện một vở nhạc kịch chuyên nghiệp theo quy chuẩn quốc tế, và là tiền đề để vở nhạc kịch “Zorba - Chú mèo thám tử” chính thức được ra mắt với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, công phu, quy tụ sự tham gia của hơn 50 nghệ sĩ biểu diễn, nhà sáng tạo, chuyên gia kỹ thuật sân khấu của cả hai Nhà hát.

Bữa tiệc nghệ thuật đã mắt, đã tai

Theo Nghệ sĩ ưu tú Sĩ Tiến, Giám đốc Nhà hát Tuổi trẻ, nhạc kịch là phân khúc nghệ thuật tương đối khó, đòi hỏi người nghệ sĩ biểu diễn ít nhất phải có từ hai đến ba kỹ năng, từ nhảy múa, hát đến diễn kịch. Ở Việt Nam, những diễn viên có thể hội tụ được các kỹ năng này và ứng dụng thành thạo trên sân khấu không nhiều, môi trường nghệ thuật ở Việt Nam cũng chưa thực sự có trường lớp nào đào tạo biểu diễn nhạc kịch một cách chuyên nghiệp. Vì thế, Nhà hát Tuổi Trẻ đã có hướng tiếp cận thận trọng khi đưa ra lộ trình dàn dựng theo nhiều giai đoạn để từng bước giới thiệu vở diễn ở các quy mô khác nhau đến với khán giả.

NSƯT Sĩ Tiến cũng cho biết, “Zorba - Chú mèo thám tử” là một vở nhạc kịch được dàn dựng và thực hiện theo những phương pháp mà các bạn Hàn Quốc đã tích lũy kinh nghiệm và hoàn thiện qua nhiều thập kỷ. Các chuyên gia Hàn Quốc là những người trực tiếp đảm nhận hầu hết các công đoạn sản xuất. Tuy nhiên, vở diễn đã được Việt hóa và được các diễn viên Việt Nam biểu diễn bằng tiếng Việt, nên là tác phẩm thân thiện với trẻ em Việt Nam và cũng mang lại niềm vui cho người lớn.

Quả thật, trong đêm diễn ra mắt, vở nhạc kịch hội đủ những tiêu chí khắt khe nhất theo chuẩn quốc tế đã mang đến những trải nghiệm đa chiều cho khán giả. Tại đó, âm nhạc, chuyển động cơ thể, lời thoại, diễn xuất... hòa quyện nhuần nhuyễn cùng kỹ thuật sân khấu, công nghệ âm thanh, ánh sáng để tạo nên dấu ấn nghệ thuật cho vở diễn.

Trong đó, đặc biệt phải nói đến sự dụng công đầu tư cho âm nhạc. Toàn bộ phần âm nhạc của “Zorba - Chú mèo thám tử” được sáng tác, thu âm và xử lý hậu kỳ tại Hàn Quốc. Các ca khúc được chuyển ngữ và phổ lời Việt với sự tỉ mỉ, chỉn chu, bảo đảm cả cả giai điệu và lời ca đều giữ được tinh thần, ý nghĩa của nguyên tác, phù hợp về ngôn ngữ, hài hòa trong nhạc tính, giúp khán giả Việt tiếp cận một cách gần gũi, giàu cảm xúc.

Có thể nói, “Zorba - Chú mèo thám tử” đã thật sự làm nên một đêm diễn "đã mắt", "đã tai". Với vở nhạc kịch này, thông qua phần trình diễn của các diễn viên, ca sĩ: NSƯT Ánh Tuyết, NSƯT Nguyệt Hằng, Nam Anh, Quang Trọng, Trung Thạch, Thanh Hòa, Quốc Chí, Thanh Nhàn, Mai Hằng, Nam Việt, Hương Thủy, Hà Uyển Linh…, Nhà hát Tuổi trẻ cũng đã “khoe” được đội ngũ biểu diễn hùng hậu, giàu nội lực và tâm huyết nghề nghiệp.

Ca sĩ Nam Anh, người đảm nhận vai Thám tử Zorba chia sẻ: “Vì là môi trường nghệ thuật, hoạt động sáng tạo gắn liền với cảm xúc nên cho dù có khó khăn về ngôn ngữ, chúng tôi vẫn cảm nhận và thấu hiểu được tinh thần, mong muốn của đội ngũ sáng tạo Hàn Quốc đối tác phẩm, vai diễn của mình. Tất cả nghệ sĩ hai nước đều cùng chung chí hướng và mục đích, hướng tới sự cống hiến hết mình cho khán giả nên mọi rào cản ngôn ngữ đều có thể vượt qua”.

“Zorba - Chú mèo thám tử” là dự án nhạc kịch thứ hai được hợp tác dàn dựng bởi Nhà hát Tuổi trẻ và Nhà hát Sangsang Maru (trước đó là nhạc kịch “Đứa con của yêu tinh” ra mắt năm 2023). Với việc hợp tác lâu dài cùng một Nhà hát có chung đối tượng hướng tới là khán giả trẻ của Hàn Quốc – một trong bốn thị trường nhạc kịch lớn nhất thế giới, Nhà hát Tuổi trẻ kỳ vọng sẽ thiết lập được môi trường đào tạo chuyên sâu cho những nghệ sĩ đam mê nhạc kịch, đồng thời kiến tạo nên những sân khấu đẳng cấp, mang lại trải nghiệm nghệ thuật tinh tế và đáng nhớ cho khán giả Việt Nam yêu mến loại hình nghệ thuật này.

Sau buổi ra mắt, vở nhạc kịch "Zorba - Chú mèo thám tử" sẽ chính thức công diễn ra mắt khán giả vào ngày 14-15/9/2024.