Lâu nay, các thế lực phản động vẫn “chọc ngoáy” quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ bằng các luận điệu tràn lan trên mạng xã hội đại loại như: Quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ sẽ không thể phát triển nếu Việt Nam không cải thiện tình hình nhân quyền và không xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng; hoặc thậm chí kêu gọi Chính phủ Hoa Kỳ gây sức ép với Việt Nam trong vấn đề dân chủ, nhân quyền. Thế nhưng, khi chiêu bài “dân chủ, nhân quyền” đã không còn phát huy tác dụng, họ chuyển sang chống phá bằng cách khai thác và xuyên tạc những chuyển động trong quan hệ hai nước. Nhìn thấy quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ phát triển tốt đẹp lên thì họ cố nặn ra những bài viết tỏ rõ sự hậm hực, còn khi mối quan hệ ấy nảy sinh vướng mắc thì họ hả hê, tha hồ tung ra những phân tích, đánh giá mang tính chủ quan và hết sức vô căn cứ.

Ảnh minh họa: tapchicongthuong.vn 

Chẳng hạn, gần đây, trước việc chính quyền mới ở Hoa Kỳ quyết định tạm dừng các dự án hỗ trợ của Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID), bao gồm các dự án hỗ trợ của USAID liên quan tới khắc phục hậu quả chiến tranh ở Việt Nam, Bộ Ngoại giao Việt Nam cùng một số địa phương đã bày tỏ mong muốn và đề nghị cùng Hoa Kỳ tiếp tục triển khai thực chất, hiệu quả các hoạt động hợp tác này. Ấy vậy mà một số tổ chức, cá nhân phản động lại lợi dụng vấn đề này để “chọc ngoáy” nhằm khiến dư luận hiểu sai về thực trạng quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ, điển hình là tổ chức phản động Việt Tân. Tổ chức này rêu rao trên Facebook rằng Việt Nam “mặt dày” đề nghị Hoa Kỳ tiếp tục tài trợ tiền bạc; và rằng công việc rà phá bom, mìn vốn là việc của Việt Nam, chứ chẳng nước nào có trách nhiệm làm giúp.

Trước hết, phải khẳng định rằng, việc phát triển mối quan hệ với Hoa Kỳ hay bất cứ quốc gia nào trên thế giới là chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước Việt Nam. Đây cũng là tất yếu khách quan, phù hợp với xu thế chung của thời đại và đường lối đối ngoại “độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa; chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, có hiệu quả; là thành viên tích cực và có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế; đẩy mạnh và làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác song phương với các đối tác, tiếp tục đưa các mối quan hệ đi vào chiều sâu, đồng thời tạo thế đan xen lợi ích, tăng độ tin cậy...” được Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã đề ra. Trong các cuộc trao đổi, tiếp xúc, lãnh đạo nước ta đã nhiều lần khẳng định Việt Nam coi trọng phát triển quan hệ với Hoa Kỳ, mong muốn tiếp tục thúc đẩy quan hệ hai nước theo hướng hợp tác cùng có lợi, đóng góp vào việc duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển bền vững ở khu vực cũng như thế giới. Tương tự, quan điểm của lãnh đạo cấp cao Hoa Kỳ cũng là mong muốn thúc đẩy quan hệ với Việt Nam và cam kết ủng hộ một Việt Nam “mạnh, độc lập, tự cường và thịnh vượng”.

Việc Việt Nam và Hoa Kỳ nâng cấp quan hệ lên đối tác chiến lược toàn diện hồi tháng 9-2023 đã mở ra cơ hội để tiếp tục phát triển quan hệ hai nước trong các lĩnh vực còn nhiều tiềm năng như: Chính trị-ngoại giao, kinh tế-thương mại-đầu tư, quốc phòng, an ninh, khoa học-công nghệ, giáo dục-đào tạo, giao lưu nhân dân, văn hóa, năng lượng, môi trường, y tế... Trong đó, ngày càng có nhiều doanh nghiệp hàng đầu của Hoa Kỳ bày tỏ mong muốn đặt thêm các cơ sở làm ăn, kinh doanh tại Việt Nam.

Rõ ràng, nếu như Việt Nam không ổn định về chính trị-xã hội, nếu mối bang giao giữa hai nước không phát triển tốt đẹp thì chắc chắn các doanh nghiệp Hoa Kỳ sẽ không sẵn lòng đầu tư tiền của vào các dự án ở Việt Nam.

Đối với những vấn đề còn tồn tại sự khác biệt về quan điểm, chẳng hạn như nhân quyền, những năm qua, Việt Nam và Hoa Kỳ đã trao đổi thẳng thắn thông qua các cơ chế đối thoại liên quan nhằm “giảm thiểu khác biệt”, dựa trên tinh thần xây dựng và những nguyên tắc được coi là nền tảng trong quan hệ song phương, đó là tôn trọng Hiến chương Liên hợp quốc, luật pháp quốc tế, độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, thể chế chính trị của nhau, hợp tác bình đẳng, cùng có lợi.

Thực tế cho thấy, trong nhiều năm qua, khắc phục hậu quả chiến tranh vẫn là lĩnh vực ưu tiên trong quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ, thể hiện thông qua các hoạt động tìm kiếm quân nhân Hoa Kỳ mất tích trong chiến tranh (MIA); tìm kiếm liệt sĩ Việt Nam mất tin, mất tích; xử lý ô nhiễm dioxin, hỗ trợ người khuyết tật ở Việt Nam. Các hoạt động này nhận được sự đồng tình, ủng hộ của cả chính giới lẫn người dân hai nước, bởi góp phần giúp hai nước chữa lành vết thương chiến tranh trong quá khứ và thúc đẩy hòa giải, mở rộng hợp tác trên nhiều lĩnh vực khác.

Cũng chính vì vậy mà mới đây, 17 cựu Đại sứ Hoa Kỳ từng công tác tại Việt Nam, Lào và Campuchia đã cùng ký vào một bức thư ngỏ gửi Ngoại trưởng Hoa Kỳ, trong đó đề nghị chính quyền của Tổng thống Donald Trump nối lại viện trợ cho các chương trình rà phá bom, mìn và vật liệu chưa nổ tại 3 quốc gia này. Các cựu Đại sứ Hoa Kỳ cũng khẳng định các chương trình khắc phục hậu quả chiến tranh mang lại lợi ích cho chính an ninh quốc gia của Hoa Kỳ, bởi nó giảm nguy cơ phổ biến vật liệu nổ cho những kẻ xấu tiềm tàng có thể tái sử dụng vì mục đích bất chính, dẫn đến bạo lực hoặc bất ổn. Và nếu không được dọn sạch, bom, mìn và vật liệu chưa nổ còn đe dọa đến tính mạng của nhân viên Hoa Kỳ trong khu vực, nhà thầu và nhân viên cứu trợ.

Hơn thế nữa, chính quyền Hoa Kỳ thực tế chỉ mới “tạm dừng” các dự án viện trợ nước ngoài và đang trong quá trình đánh giá lại hiệu quả của mỗi dự án, chứ không phải dừng hẳn. Đồng thời, đây là chính sách được áp dụng trên phạm vi toàn cầu, với mọi dự án liên quan ở mọi quốc gia chứ không chỉ riêng ở Việt Nam. Việc các thế lực phản động lợi dụng vấn đề này để “chĩa mũi dùi” vào quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ thực chất chỉ là một chiêu trò chống phá lỗi thời và thiển cận.

Năm 2025 chứng kiến thêm một dấu mốc mới trong quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ khi hai nước kỷ niệm 30 năm bình thường hóa quan hệ. Sẽ ý nghĩa hơn nhiều khi trong thời điểm quan trọng này, giới lãnh đạo, người dân hai nước tiếp tục thể hiện sự ủng hộ và nỗ lực duy trì, thúc đẩy những lĩnh vực hợp tác vốn được coi là “xương sống” của quan hệ song phương. Cùng với đó, dư luận hai nước cần nhận thức đúng về thực trạng quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ và kịp thời phản bác lại những luận điệu, hành động “chọc gậy bánh xe” nhằm phá hoại mối quan hệ đang phát triển và còn nhiều tiềm năng phát triển này.

 ANH VŨ