“Con đường” giáo dục ở Xín Mần

HGĐT- Trong những ngày đầu tháng 9 lịch sử, chúng tôi tìm về với Xín Mần, một trong các huyện còn gặp rất nhiều khó khăn của tỉnh Hà Giang để tìm hiểu tìm hiểu về sự nghiệp “Trồng người” trong thiếu thốn, gian khổ của người Xín Mần. Gian nan lắm, vất vả nhiều - chính là những cảm nhận đầu tiên của chúng tôi khi thực tế chứng kiến về sự nghiệp giáo dục Xín Mần trong những ngày đầu năm học 2013 - 2014...

Con đường vào xã Pà Vầy Sủ luôn là thách thức đầy nguy hiểm với thầy, cô giáo và người dân xã mỗi khi đi lại trên tuyến đường này.

Con đường đến trường:

Nai nịt gọn gàng, đồ nghề tác nghiệp đầy đủ, “một mình một ngựa” chúng tôi phóng xe máy theo chân đoàn Quỹ Thiện Tâm đến với điểm trường Péo Suối Ngài. Con đường từ trường chính vào đến điểm trường chỉ khoảng 3 – 4 km nhưng quả thật ngoài sức tưởng tượng của chúng tôi, trước được cái khó khăn của con đường mà các cô giáo hàng ngày, hàng giờ vượt qua để đến với các cháu... Con đường như “lòng suối cạn” lổn nhổn đá và đất nhão nhoét như ruộng mới bừa; mỗi khi đến mùa mưa về quả là gian nan, vất vả, cứ sau mỗi lần vít ga xe để leo lên dốc lại 1 lần xe máy quay ngang đường... Sau cuộc vật lộn với đường, xe chúng tôi cũng có mặt tại điểm trường Péo Suối Ngài, một ngôi trường mới bề thế với 3 phòng học, 2 phòng lưu trú kiên cố, vững trãi nhìn về trung tâm xã Nàn Xỉn.

Điểm trường Nàn Xỉn chưa phải là điểm xa nhất của xã nhưng bởi tuyến đường liên thôn mới hoàn thành, bề mặt chưa ổn định nên sau mỗi trận mưa, cả tuyến đường lại ướt nhẹp bùn nhão. Cô giáo Hoàng Thị Giới, đã có thâm niên hơn 2 năm gắn bó với điểm trường cho biết: “Mùa khô và những ngày nắng ráo thì chẳng nói làm gì. Nhưng cứ vào mùa mưa thì vào điểm Péo Suối Ngài thật đáng sợ, vào rồi chẳng muốn ra, mà ra rồi chẳng muốn vào nữa. Nếu có việc ở trường chính mình và cô giáo Hoàng Thị Tú chỉ biết rủ nhau đi bộ tắt đường rừng đến xã thôi...”. Con đường đến trường -nỗi gian truân, thước đo nghị lực, tình yêu của những thầy, cô giáo với sự nghiệp giáo dục vùng cao. Và sẽ rất thiếu sót khi không nhắc đến con đường vào xã Pà Vầy Sủ, một trong những đường khó khăn bậc nhất của huyện Xín Mần. Với hơn chục km đường mà phải những người có “thần kinh thép” mới dám đi, lại khi mùa mưa về. Quanh co, khúc khuỷu, những sườn đá dốc luôn trực chờ để đổ ào xuống như thác lũ mà không gì có thể ngăn lại được. Nguy hiểm đến mức mà chị Trưởng phòng GĐ&ĐT huyện Xín Mần phải dặn dò thầy, cô giáo Pà Vầy Sủ nếu không có việc quan trọng không được ra khỏi địa bàn... Gian nan đấy, vất vả đấy nhưng các cô vẫn bám trường, bám lớp, vẫn đến với các em, dạy cho các em biết đọc, biết hát, biết vui chơi... Đúng là chỉ có một tình yêu bao la với trẻ, yêu nghề thì các thầy, cô giáo ở vùng sâu, vùng xa thì mới có thể duy trì, bám trụ lại với trường, lớp, với các em học sinh thân yêu...

Cùng vượt khó, cùng duy trì lớp học...

Điều kiện sinh sống vất vả là vậy, cơ sở vật chất, trang thiết bị đều thiếu thốn, sinh hoạt, học tập trong những ngôi trường tạm nhưng việc duy trì tỉ lệ học sinh đến trường vẫn luôn đảm bảo. Và để từng bước khắc phục những khó khăn, cản trở sự nghiệp giáo dục, Đảng ủy, chính quyền địa phương đã và đang làm rất tốt công tác xã hội hóa giáo dục dưới nhiều hình thức khác nhau, từng bước làm thay đổi bộ mặt, diện mạo của giáo dục địa phương. Đối với những xã có trường bán trú dân nuôi, đã huy động nhân dân góp công, góp sức san nền để làm phòng học cho học sinh đã lên đến hàng chục ngàn ngày công và hàng tỷ đồng. Ngoài ra, các chương trình, dự án còn hỗ trợ, đầu tư trang thiết bị, đồ dùng sinh hoạt, học tập, cơ sở vật chất trường lớp, nhà lưu trú giáo viên, học sinh từ cấp 4 trở lên. Và gần đây nhất, trước thềm năm học mới, Quỹ Thiện Tâm thuộc Tập đoàn Vingroup đã chính thức bàn giao 3 ngôi trường mới cho huyện Xín Mần với tổng giá trị trên 1,8 tỷ đồng, gồm: 3 phòng học, 2 phòng lưu chú cho trường Mầm non và Tiểu học bán trú thôn Péo Suối Ngài, xã Nàn Xỉn; Nhà lớp học 6 gian cho trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học xã Chí Cà; 3 phòng học cho trường Mầm non và tiểu học thôn Quán Dín Ngài, xã Xín Mần. Tuy nhiên, bước sang năm học 2013 - 2014, toàn huyện Xín Mần có 59 trường học các cấp với 950 phòng học, nhưng chỉ có 450 phòng học kiên cố; gần 340 phòng học cấp 4 và trên 220 phòng học tạm. Không chỉ vậy, hiện huyện còn 6 xã, gồm: Bản Ngò, Chế Là, Nàn Xỉn, Thu Tà, Trung Thịnh và Chí Cà vẫn chưa có trường Mầm non kiên cố...

Chia tay các thầy, cô giáo, các em học sinh nội trú dân nuôi mà chúng tôi không khỏi cầm lòng khi nghĩ đến điều kiện sinh hoạt, ăn ở, học tập của các trường học vùng cao và nhất là các xã vùng 3, vùng khó khăn và cũng thật là khâm phục những sự cố gắng, nỗ lực của đội ngũ thầy, cô giáo nơi đây. Vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, tận dụng mọi nguồn lực, sự hỗ trợ để chăm lo cho các em học sinh từ bữa ăn, đến giấc ngủ... Để cho sự nghiệp giáo dục của vùng cao nói chung và huyện Xín Mần nói riêng bắt kịp với tốc độ phát triển của vùng xuôi, chúng tôi cũng như bao người có tâm huyết với ngành giáo dục thiết nghĩ cần phải có nhiều hơn nữa những sự hỗ trợ, đầu tư của các cấp ngành, đoàn thể, của từng cá nhân trong toàn xã hội để cho các em học sinh, thầy, cô giáo vùng cao có đủ điều kiện tối thiểu về chỗ ăn, ở, học tập và giảng dạy và nhất là tạo được niềm tin cũng như tăng thêm lòng quyết tâm cho các thầy, cô giáo vùng cao tiếp tục bám trường, bám lớp...