Nơi khởi nguồn ngoại giao cách mạng

Trước khi Cách mạng Tháng Tám bùng nổ, Tuyên Quang đã trở thành căn cứ địa cách mạng quan trọng. Tại đây, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có những hoạt động ngoại giao mang tầm chiến lược nhằm tranh thủ sự ủng hộ quốc tế và chuẩn bị cho cuộc tổng khởi nghĩa.

Sân bay Lũng Cò được xây dựng trong 2 ngày để kịp đón vũ khí của quân Đồng Minh cho phong trào cách mạng Việt Nam.

Tháng 7-1945, tại xã Tân Trào, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tiếp xúc với một số sĩ quan Mỹ thuộc nhóm “Con Nai” (Deer Team) của Cục Tình báo Chiến lược Mỹ (OSS). Mục đích của các cuộc tiếp xúc này là tìm kiếm sự hỗ trợ về vũ khí, lương thực và trang thiết bị y tế từ phía Đồng Minh để chống lại phát xít Nhật. Đồng thời, đây cũng là cơ hội để Người giới thiệu về phong trào giải phóng dân tộc Việt Nam, khẳng định tinh thần yêu chuộng hòa bình và độc lập của nhân dân Việt Nam. Các cuộc gặp gỡ này tuy không trực tiếp dẫn đến việc ký kết bản Tuyên ngôn Độc lập nhưng đã tạo tiền đề cho việc quốc tế hiểu hơn về nguyện vọng độc lập của Việt Nam.

Trong giai đoạn này, Người chủ động tăng cường quan hệ với phong trào cách mạng Lào. Người đã có những cuộc gặp gỡ, trao đổi với đại diện Chính phủ kháng chiến Lào và Mặt trận Lào yêu nước Ítxala (sau này là Mặt trận Lào Ítxala), đặt nền móng cho tình đoàn kết chiến đấu giữa hai dân tộc Việt - Lào trong cuộc đấu tranh chống kẻ thù chung.

Những hoạt động ngoại giao tại Tuyên Quang và trong suốt quá trình chuẩn bị Tổng khởi nghĩa không chỉ giúp tranh thủ sự ủng hộ mà còn thể hiện tầm vóc của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong việc đặt nền móng cho một nền ngoại giao độc lập, tự chủ. Việc ngoại giao của Bác Hồ không chỉ nhằm mục đích cụ thể hóa các mối quan hệ song phương mà còn để khẳng định vị thế chính nghĩa của Việt Nam trên trường quốc tế. Bằng cách công khai nguyện vọng độc lập, tự do và bình đẳng, Người đã tạo ra một sức mạnh tinh thần to lớn, khiến cho việc tuyên bố độc lập của Việt Nam vào ngày 2-9-1945 trở nên có cơ sở vững chắc và được thế giới công nhận. Tuyên ngôn Độc lập không chỉ là lời tuyên bố trước quốc dân đồng bào mà còn là thông điệp gửi tới thế giới về quyền tự quyết của dân tộc Việt Nam.

Ông Mao Quốc Toản, Phó Giám đốc Sở Ngoại vụ cho biết: Những hoạt động ngoại giao diễn ra ngay trên mảnh đất Tân Trào lịch sử, không chỉ góp phần vào thắng lợi của Cách mạng Tháng tám mà còn được coi là viên gạch đầu tiên xây dựng nên nền ngoại giao cách mạng của Đảng và Nhà nước ta. Hiện nay, Tuyên Quang tiếp tục phát huy truyền thống lịch sử, duy trì và phát triển các hoạt động đối ngoại theo đường lối của Đảng và Nhà nước, góp phần vào sự phát triển chung của tỉnh và đất nước.

Có thể nói, Tuyên Quang là một dấu son trong hành trình ngoại giao của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Từ những cuộc gặp gỡ, trao đổi tại chiến khu Việt Bắc, Người đã từng bước xây dựng nền tảng vững chắc cho nền ngoại giao cách mạng, góp phần quyết định vào thắng lợi của Cách mạng Tháng tám, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và khẳng định quyền độc lập, tự do của dân tộc Việt Nam trước toàn thế giới bằng bản Tuyên ngôn Độc lập lịch sử.

Minh Hoa