Để nghị quyết không “trên giấy” - Bài 3: Bài học lấy người Dân làm trung tâm

- Là một tỉnh miền núi còn nhiều khó khăn, Tuyên Quang đang đặt ra yêu cầu cấp thiết phải xây dựng và thực hiện các nghị quyết với tư duy đổi mới, phù hợp thực tiễn. Để nghị quyết không chỉ “đúng” về chủ trương mà còn “trúng” và hiệu quả trong thực tiễn, rất cần nhìn thẳng vào những thách thức trong quá trình triển khai, từ đó có định hướng và giải pháp căn cơ nhằm phát huy cao nhất nguồn lực để phát triển bền vững.

Thách thức trong xây dựng, triển khai nghị quyết

Những năm gần đây, tỉnh đã ban hành nhiều nghị quyết quan trọng, định hình chiến lược phát triển các lĩnh vực then chốt như hạ tầng - đô thị - công nghệ thông tin (Nghị quyết 33), nông - lâm nghiệp hàng hóa (Nghị quyết 16), hỗ trợ sản xuất nông nghiệp (Nghị quyết 03), phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng (Nghị quyết 29)... Các nghị quyết đều mang đậm tinh thần đổi mới, khơi thông nguồn lực, tạo động lực phát triển… Tuy nhiên, để các nghị quyết thực sự đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả, vẫn còn không ít khó khăn, thách thức đặt ra ngay từ khâu xây dựng cho đến tổ chức thực hiện.

Học viên lớp cán bộ nguồn lãnh đạo, quản lý của tỉnh đi thực tế, thăm hỏi và tìm hiểu đời sống Nhân dân xã Kháng Nhật (Sơn Dương).

Một trong những rào cản lớn nhất chính là bài toán huy động nguồn lực. Hầu hết các lĩnh vực trọng tâm đều đòi hỏi nguồn vốn đầu tư rất lớn, trong khi ngân sách địa phương còn hạn chế, việc thu hút nguồn vốn xã hội hóa và hợp tác công tư vẫn chưa đạt kỳ vọng. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ, quy mô và chất lượng triển khai các mục tiêu đã đề ra. Công tác quy hoạch và phối hợp liên ngành cũng là điểm nghẽn đáng lưu ý. Một số địa phương còn lúng túng trong cụ thể hóa nghị quyết, chậm trong cập nhật, điều chỉnh quy hoạch phù hợp với thực tế; thiếu sự đồng bộ giữa các ngành, lĩnh vực khiến việc triển khai đôi khi bị chồng chéo, dàn trải, thiếu trọng tâm.

Bên cạnh đó, thách thức từ nhận thức không đồng đều về vai trò và tầm quan trọng của các nghị quyết cũng ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình triển khai. Một bộ phận cán bộ cơ sở còn tâm lý trông chờ, chưa chủ động đề xuất giải pháp phù hợp với điều kiện địa phương. Việc tiếp cận chính sách của người dân, nhất là vùng sâu, vùng xa, còn hạn chế do thiếu thông tin, thiếu kỹ năng... Ngoài ra, công tác giải phóng mặt bằng, triển khai thủ tục đầu tư, hỗ trợ kỹ thuật cho người dân... vẫn còn bất cập, chưa theo kịp yêu cầu đổi mới. Một số chính sách tuy đúng và trúng nhưng nếu thiếu đầu ra ổn định, rất khó lan tỏa trong thực tiễn.

Từ những khó khăn trên cho thấy, xây dựng nghị quyết mới chỉ là bước khởi đầu, quan trọng hơn là tổ chức thực hiện phải linh hoạt, đồng bộ, có cơ chế giám sát rõ ràng, và đặc biệt là phải xuất phát từ thực tiễn, lấy người dân làm trung tâm thì mới có thể tạo ra chuyển biến mạnh mẽ.

Thách thức lớn nhất trong giai đoạn đầu triển khai Nghị quyết 29 về phát triển du lịch, là nhận thức chưa đồng đều giữa các cấp, ngành và người dân về vai trò, lợi ích của phát triển du lịch. Một số địa phương còn lúng túng trong việc cụ thể hóa nghị quyết thành kế hoạch hành động, thiếu sự chủ động trong xây dựng sản phẩm du lịch đặc trưng. Trong khi đó, điều kiện hạ tầng cơ sở ở một số khu, điểm du lịch trọng điểm như Na Hang - Lâm Bình, suối khoáng Mỹ Lâm còn hạn chế, việc thu hút doanh nghiệp đầu tư chưa tương xứng với tiềm năng. Tương tự, trong lĩnh vực nông nghiệp, nghị quyết đúng, trúng nhưng nếu thiếu doanh nghiệp dẫn dắt, thiếu đầu ra ổn định thì người dân rất dễ quay lại làm manh mún, nhỏ lẻ.

Khi nghị quyết đúng và trúng thực tiễn

Sau một thời gian triển khai, các nghị quyết lớn của tỉnh đang dần phát huy hiệu quả rõ nét, cả về quy mô đầu tư, chất lượng phát triển và chuyển biến trong nhận thức, hành động của hệ thống chính trị, người dân. Khi nghị quyết đúng, trúng và sát dân sẽ tạo được sức lan tỏa.

Đồng chí Âu Thị Mai, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết: Từ quá trình triển khai nghị quyết, bài học lớn nhất là phải lấy người dân làm trung tâm trong mọi chiến lược phát triển. Không thể áp đặt nghị quyết từ trên xuống mà cần phải có quá trình truyền thông, vận động, hướng dẫn kỹ năng để người dân tự giác tham gia, tự tin làm chủ các mô hình du lịch cộng đồng. Đồng chí Giám đốc Sở đề xuất, trong thời gian tới cần tiếp tục hoàn thiện hạ tầng du lịch, nhất là tại các khu  điểm có tiềm năng như Na Hang - Lâm Bình, suối khoáng Mỹ Lâm.... Đẩy mạnh liên kết vùng để hình thành các chuỗi tour, tuyến có sức hút tổng thể. Cùng với đó hỗ trợ nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, phát triển sản phẩm gắn với bản sắc văn hóa; tăng cường ứng dụng chuyển đổi số trong xúc tiến du lịch và kết nối thị trường.

Thành công của Nghị quyết 33 cho thấy, quy hoạch đồng bộ, phân cấp rõ ràng và chủ động đầu tư theo khả năng tài chính là ba yếu tố cốt lõi. Theo đồng chí Trần Văn Sang, Phó Giám đốc Sở Xây dựng, để các nghị quyết tiếp tục phát huy hiệu quả, tỉnh cần đẩy mạnh phân cấp và giao quyền cụ thể cho địa phương, sở ngành kèm theo cơ chế giám sát minh bạch. Tăng cường huy động xã hội hóa, đặc biệt là các lĩnh vực hạ tầng đô thị, giao thông. Trong đó, ưu tiên đầu tư phát triển mạng lưới kết cấu hạ tầng giao thông theo hướng đồng bộ, hiện đại, bền vững, hiệu quả và các trục đường kết nối liên vùng kết nối tới các trung tâm kinh tế lớn và các tỉnh lân cận; Tập trung thúc đẩy phát triển đô thị và nâng cao chất lượng quy hoạch, đẩy nhanh tốc độ đô thị hóa theo hướng đồng bộ, bền vững, phù hợp với định hướng phát triển của tỉnh, xây dựng hệ thống đô thị thông minh, đô thị xanh gắn với bảo vệ môi trường, phát huy được lợi thế các vùng, khu vực có tiềm năng; ứng dụng công nghệ số trong quy hoạch, quản lý xây dựng và giám sát đầu tư công trình.

Qua thực tiễn triển khai Nghị quyết số 16 và Nghị quyết số 03, chính sách đúng là điều kiện cần nhưng cách làm đúng mới là điều kiện đủ, cần có doanh nghiệp đầu tàu tham gia các mô hình liên kết các khâu, từ sản xuất đầu vào đến đầu ra (thu mua, chế biến, tiêu thụ sản phẩm). Theo đồng chí Nguyễn Đại Thành, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường: Giải pháp trọng tâm là tiếp tục xây dựng và nhân rộng mô hình điểm, từ đó làm cơ sở để tuyên truyền, đào tạo và mở rộng vùng sản xuất đảm bảo theo tiêu chuẩn, quy chuẩn. Kết nối doanh nghiệp liên kết với hợp tác xã, hộ sản xuất, tạo chuỗi giá trị bền vững. Tăng cường hỗ trợ ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số, truy xuất nguồn gốc cho sản phẩm nông nghiệp. Khi người dân thấy được hiệu quả, họ sẽ là những người tiên phong mở rộng quy mô sản xuất, thì khi đó Nghị quyết mới thực sự đi vào cuộc sống.

Từ thực tiễn có thể thấy, nghị quyết của Đảng chỉ thực sự có sức sống khi được xây dựng từ thực tiễn, lấy người dân làm trung tâm, được triển khai linh hoạt, có kiểm tra giám sát thường xuyên và sự đồng thuận của cả hệ thống chính trị. Thành công của các nghị quyết là minh chứng rõ nét cho một tư duy lãnh đạo đổi mới, hành động quyết liệt, sát dân, bám địa bàn. Đó là con đường để xây dựng Tuyên Quang phát triển bền vững, phấn đấu sớm trở thành tỉnh khá trong vùng Trung du và miền núi phía Bắc.

 (Còn nữa)

Bài, ảnh: Thanh Phúc

Tin cùng chuyên mục