Trung Quốc "đặt cược" vào kinh tế số nhờ sức mạnh điện toán khổng lồ

Ngày 25-8, truyền thông Trung Quốc đưa tin, nước này chính thức bước vào giai đoạn tăng tốc trong xây dựng nền kinh tế số, với nguồn lực nằm ở sức mạnh điện toán đứng thứ 2 trên toàn cầu.

Siêu máy tính Atlas 900 của Huawei. Ảnh: SCMP.

Theo SCMP, Trung Quốc bước vào giai đoạn tăng tốc trong xây dựng nền kinh tế số, với hạ tầng dữ liệu và trí tuệ nhân tạo (AI) là hai động lực chiến lược cho tăng trưởng dài hạn.

Sau nhiều năm đẩy mạnh triển khai 5G, điện toán đám mây và trung tâm dữ liệu, Trung Quốc đã vươn lên vị trí số 2 thế giới về năng lực tính toán, chỉ đứng sau Mỹ, đồng thời tiếp tục đặt tham vọng củng cố vị thế thông qua một mạng lưới tính toán quốc gia thống nhất, gắn liền với sự phát triển của AI.

Theo báo cáo của Cục Dữ liệu quốc gia Trung Quốc, trong vòng 5 năm tính đến tháng 6-2025, số trạm phát sóng 5G tại Trung Quốc đã tăng gấp 5 lần, đạt 4,55 triệu trạm. Số người dùng băng rộng tốc độ gigabit đã tăng 34 lần, lên 226 triệu người. Những bước tiến này đã giúp sức mạnh tính toán của Trung Quốc tăng trưởng vượt bậc, tạo nền tảng cho hàng loạt ứng dụng kinh tế số và khoa học công nghệ.

Tuy nhiên, cơ quan này cũng thừa nhận rằng hạ tầng dữ liệu của Trung Quốc vẫn còn ở giai đoạn đầu. Vì vậy, chiến lược sắp tới là tiếp tục triển khai quy mô lớn các trung tâm dữ liệu, nâng cấp công nghệ và xây dựng một hệ sinh thái thị trường hóa, nơi doanh nghiệp được khuyến khích tham gia mạnh mẽ.

Phó Cục trưởng Cục Dữ liệu quốc gia Trung Quốc Xia Bing nhấn mạnh: “Chúng tôi sẽ liên tục xây dựng hạ tầng dữ liệu quốc gia thuận tiện, hiệu quả, tự chủ, an toàn và dẫn đầu thế giới".

Theo giới quan sát, tuyên bố này phản ánh tham vọng của Bắc Kinh biến dữ liệu thành một loại tài nguyên chiến lược mới, gắn liền với sự phát triển của nền kinh tế số và công nghiệp sáng tạo.

Năm 2024, ngành công nghiệp dữ liệu Trung Quốc đã đạt tổng sản lượng 5,86 nghìn tỷ nhân dân tệ (816,4 tỷ USD), tăng 117% so với cuối kế hoạch 5 năm lần thứ 13 (2020). Hiện có hơn 400.000 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này, và các cơ quan nghiên cứu dự báo tốc độ tăng trưởng cao sẽ còn duy trì trong nhiều năm tới.

Tại vùng đồng bằng sông Dương Tử, bao gồm các trung tâm kinh tế như Thượng Hải, Tô Châu, Hàng Châu, một hệ sinh thái công nghiệp dữ liệu đa tầng, toàn chuỗi đã hình thành. Đây được coi là mô hình thí điểm cho việc mở rộng ra toàn quốc, kết nối các khu vực phát triển và kém phát triển để tận dụng tối đa nguồn lực.

Song song với đó, Trung Quốc đang đặt cược lớn vào trí tuệ nhân tạo như một động cơ tăng trưởng mới. Theo dự báo, AI có thể đóng góp hơn 11 nghìn tỷ nhân dân tệ vào GDP Trung Quốc vào năm 2035. Bắc Kinh hiện đang xây dựng mạng lưới tính toán quốc gia nhằm kết nối nhu cầu của doanh nghiệp với các nguồn lực chưa được khai thác ở nhiều địa phương.

Tại Hội nghị Năng lực tính toán Trung Quốc tổ chức ở tỉnh Sơn Tây vừa qua, các quan chức công bố rằng 10 tỉnh và thành phố từ miền Đông như Thượng Hải, Chiết Giang đến miền Tây như Thanh Hải, Tân Cương đã tham gia nền tảng chung này.

Robot hình người biểu diễn tại Canton Fair lần thứ 137. Ảnh: China Daily HK.

Theo kênh truyền hình trung ương Trung Quốc CCTV, nền tảng thống nhất như vậy đã thu hút hơn 100 nhà cung cấp dịch vụ, 1.000 doanh nghiệp sử dụng và gần 100 mô hình AI. Đây là minh chứng cho nỗ lực của Trung Quốc trong việc tối ưu hóa hạ tầng số, tránh tình trạng lãng phí tài nguyên khi các trung tâm dữ liệu ở vùng duyên hải thường quá tải trong khi nhiều khu vực nội địa còn dư thừa công suất.

Trong 5 năm qua, Trung Quốc cũng đổ nguồn lực lớn vào việc mở rộng trung tâm dữ liệu và sản xuất chip, với công suất tính toán tổng thể tăng khoảng 30% mỗi năm.

Theo báo cáo đánh giá của IDC và Inspur Information, năng lực tính toán thông minh của Trung Quốc dự kiến tăng 43% trong năm 2025. Trong giai đoạn 2023–2028, mức tăng trưởng bình quân hàng năm được dự báo đạt 46,2% đối với tính toán thông minh, cao gấp đôi so với 18,8% của tính toán mục đích chung. Tất cả những con số này phản ánh sự quyết liệt trong chiến lược phát triển kinh tế số của Bắc Kinh.

Trong bối cảnh thế giới đang bước vào kỷ nguyên AI và dữ liệu lớn, việc Trung Quốc vừa tăng tốc hạ tầng, vừa thúc đẩy đổi mới sáng tạo sẽ giúp nước này củng cố vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu. Từ một quốc gia đi sau trong công nghệ thông tin, Trung Quốc nay đã trở thành lực lượng tiên phong trong cuộc đua năng lực tính toán và ứng dụng dữ liệu, mở ra kỳ vọng không chỉ duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế, mà còn tái định hình cục diện công nghệ toàn cầu.

Theo Hanoimoi.vn