Đồng bộ các giải pháp

Trong bối cảnh hiện nay, nâng cao chất lượng và gia tăng giá trị nông sản không chỉ là yêu cầu tất yếu mà còn là chìa khóa để nông nghiệp phát triển bền vững và vươn tầm. Nông sản không chỉ là ngon, sạch mà còn phải có câu chuyện, có bản sắc để tạo niềm tin và chỗ đứng vững chắc trên thị trường. Muốn làm được điều đó, đòi hỏi sự đồng bộ trong nhiều giải pháp từ chuẩn hóa quy trình sản xuất đến áp dụng khoa học công nghệ, xây dựng hệ thống chứng nhận minh bạch, quảng bá hình ảnh. Báo và phát thanh, truyền hình Tuyên Quang giới thiệu đến độc giả một số ý kiến của chuyên gia, cơ quan quản lý, doanh nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp về các giải pháp nhằm định vị thương hiệu nông sản:

Làm chủ chuỗi cung ứng

GS.TS Trần Đức Viên, Chủ tịch Hội đồng Giáo sư liên ngành Nông nghiệp - Lâm nghiệp, Ủy viên Hội đồng Giáo sư Nhà nước

Trong thời gian qua, việc xây dựng thương hiệu cho sản phẩm nông thôn (nông sản, thực phẩm, tiểu thủ công nghiệp - sau đây gọi là thương hiệu cộng đồng) gắn với chỉ dẫn nguồn gốc địa lý đã trở thành một định hướng quan trọng nhằm thúc đẩy sức cạnh tranh, giá trị của các nông sản đặc sản, góp phần tổ chức sản xuất, phát triển thị trường trên cơ sở lợi thế về điều kiện sản xuất, văn hóa bản địa. Những thương hiệu đã từng bước khẳng định được vai trò, giá trị trong sản xuất, thương mại sản phẩm nông thôn, góp phần tích cực trong xây dựng nông thôn mới. Tuy vậy, bên cạnh những kết quả tích cực, việc xây dựng thương hiệu cộng đồng còn nhiều khó khăn, hạn chế, từ chính sách, thể chế đến các hoạt động tổ chức quản lý, khai thác giá trị của thương hiệu trên thị trường. Thương hiệu cộng đồng chưa thực sự phát huy được hết giá trị so với tiềm năng, mong đợi trên thị trường. Vì vậy, rất cần những giải pháp, chính sách cụ thể nhằm thúc đẩy, nâng cao giá trị, hiệu quả của hoạt động xây dựng, quản lý và phát triển thương hiệu cộng đồng trong thời gian tới. Đặc biệt là đẩy mạnh nghiên cứu, chuyển giao và ứng dụng tiến bộ KH&CN làm cơ sở nâng cao năng suất, chất lượng. Đây là vấn đề cốt tử để người Việt Nam làm chủ các công nghệ nguồn, các bài toán lõi, làm cơ sở nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả sản xuất - kinh doanh, giá trị gia tăng của nông sản. Nghiên cứu đề xuất đổi mới cơ chế chính sách huy động đa dạng các nguồn lực cho phát triển nông nghiệp, nông thôn, phát triển cơ sở hạ tầng, cơ sở chế biến, chế biến sâu, dịch vụ hỗ trợ và logistics.

Nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp hữu cơ

Đồng chí Trần Hải Tuyên, Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn và quản lý chất lượng, Sở Nông nghiệp và Môi trường

Để thực hiện khâu đột phá về phát triển nông nghiệp, ngành đã tham mưu cho tỉnh các nhóm giải pháp về quy hoạch, bố trí đất đai; phát triển sản xuất các sản phẩm hữu cơ; tổ chức sản xuất; cơ chế chính sách, phát triển nguồn nhân lực; phát triển thị trường tiêu thụ sản phẩm hữu cơ; huy động vốn đầu tư. Đồng thời tăng cường thu hút các doanh nghiệp đầu tư mở rộng diện tích sản xuất trồng trọt hữu cơ, liên kết với các tổ nhóm, HTX, kết nối cung cầu, sản xuất theo chuỗi từ sản xuất, sơ chế, chế biến, tiêu thụ sản phẩm theo tiêu chuẩn hữu cơ…

UBND tỉnh Tuyên Quang và Hiệp hội Nông nghiệp hữu cơ Việt Nam đã ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác về sản xuất, chế biến, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp hữu cơ trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang giai đoạn 2022 - 2025 và điều chỉnh, bổ sung để triển khai thực hiện đến năm 2030. Mục tiêu hướng đến nhằm tạo bước chuyển mạnh mẽ trong sản xuất nông nghiệp hữu cơ; tạo điều kiện thuận lợi để các hiệp hội, doanh nghiệp, các tổ chức nông dân (hợp tác xã, tổ hợp tác) tăng cường hỗ trợ phát triển nông nghiệp hữu cơ. Bên cạnh đó là hỗ trợ người dân phát triển sản xuất, tăng thu nhập, giúp người dân nâng cao trình độ sản xuất, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật mới trong sản xuất, thúc đẩy chuyển đổi số trong nông nghiệp, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường và đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm nông, lâm sản thông qua mở rộng phát triển nông nghiệp hữu cơ.

Kể chuyện qua các sản phẩm OCOP

Chị Phúc Thị Lan Hương, Giám đốc điều hành Hệ thống phân phối sản phẩm OCOP Tâm Hương

Để nâng tầm các sản phẩm OCOP của tỉnh, theo tôi cần có những chiến lược đi đúng và trúng, bởi thị trường trong nước có dư địa rất lớn cho các sản phẩm OCOP của Tuyên Quang, song thị hiếu tiêu dùng cũng ngày một khắt khe hơn và người dân có rất nhiều lựa chọn. Do đó, các chủ thể OCOP cần tập trung chuẩn hoá sản phẩm thông qua cải tiến mẫu mã và nâng cao chất lượng. Đặc biệt, câu chuyện sản phẩm chưa được chủ thể chú trọng, còn sơ sài về nội dung, chưa gắn kết được lịch sử, văn hóa của địa phương với công nghệ sản xuất và mong mỏi của công chúng tiêu dùng. Chính vì vậy, giá trị gia tăng của sản phẩm OCOP chưa cao so với kỳ vọng. Thời gian tới, mong các cấp, ngành trong tỉnh tiếp tục quan tâm, hỗ trợ đẩy mạnh phát triển sản phẩm của các làng nghề, từng bước hình thành các điểm đến du lịch làng nghề, du lịch trải nghiệm, tổ chức các sự kiện, phối hợp với các tỉnh thành trong nước cũng như các sự kiện quốc tế để quảng bá sản phẩm OCOP của tỉnh, bởi sau sáp nhập, Tuyên Quang đã mở rộng diện tích, tiềm năng về các sản phẩm OCOP là vô cùng lớn, nếu biết phát huy sẽ là cách để nâng cao hiệu quả kinh tế nông nghiệp trong tương lai.

Đảm bảo an toàn trong thực hiện chuỗi giá trị

Ông Nguyễn Công Sử, Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Dịch vụ sản xuất nông nghiệp Sử Anh

Là đơn vị sản xuất, chế biến, kinh doanh các sản phẩm chè đặc sản, HTX chè Sử Anh luôn đặt yếu tố an toàn lên hàng đầu. Khi tham gia mô hình sản xuất của hợp tác xã, bà con nông dân không phải lo lắng về đầu ra của sản phẩm. Thời gian qua, việc phối hợp nhịp nhàng giữa khâu đầu vào và bao tiêu sản phẩm của HTX đã thấy nhiều hiệu quả tích cực. Nhờ những chương trình tập huấn bài bản, nông dân không chỉ nâng cao trình độ sản xuất, mà còn thay đổi tư duy từ canh tác truyền thống sang sản xuất hàng hóa, biết tính toán hiệu quả kinh tế và ứng dụng khoa học kỹ thuật để tăng năng suất, chất lượng sản phẩm. Bên cạnh đó, nhiều hộ đã mạnh dạn đầu tư hệ thống tưới tiết kiệm, nhà màng, ứng dụng công nghệ số trong truy xuất nguồn gốc và tiêu thụ sản phẩm, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất, giảm chi phí đầu vào và tăng sức cạnh tranh cho nông sản. Qua đó các sản phẩm cung cấp có chất lượng hơn, và nâng cao sức cạnh tranh. Bên phía HTX cũng thuận lợi hơn trong việc giám sát, hỗ trợ và quản lý; định hướng các hoạt động sản xuất, kinh doanh theo hướng quy hoạch, có lợi về mặt kinh tế - xã hội và môi trường.

Ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất
 

Ông Nguyễn Ngọc Sáng, Giám đốc Hợp tác xã (HTX) sản xuất, chế biến thực phẩm an toàn Sáng Nhung

Ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại vào sản xuất nông nghiệp đang là xu hướng chủ đạo, là chìa khóa thành công của các nước có nền nông nghiệp phát triển trên thế giới hiện nay. Với phương châm “ngon từ chất, thật từ tâm”, Trung tâm Nông sản xanh Sáng Nhung cung cấp sản phẩm thịt lợn thảo dược, sản phẩm độc quyền. Lợn được nuôi khép kín đạt chuẩn VietGAP, hướng tới hữu cơ, toàn bộ thức ăn được phối trộn thảo dược từ thiên nhiên như đinh lăng, cỏ nhọ nồi, cát sâm, cà gai leo, kim ngân, gừng, tỏi, hoa hồi, quế… không chất tăng trọng; không chất tạo nạc; không chất bảo quản và có truy xuất nguồn gốc, thực phẩm được công nhận sản phẩm OCOP 4 sao. Các sản phẩm từ thịt của Hợp tác xã đã được Cục Sở hữu trí tuệ - Bộ Khoa học và Công nghệ cấp quyền bảo hộ nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý, thiết kế bao bì, đóng gói, vệ sinh an toàn thực phẩm, nguồn hàng chất lượng, phong phú luôn tươi ngon khi đến tay người tiêu dùng. Đây chính là những lợi thế để Trung tâm Nông sản xanh Sáng Nhung phát triển bền vững.