Thành tựu nhiệm kỳ 2020 - 2025: Vững vàng mục tiêu giảm nghèo

Thực hiện chương trình giảm nghèo bền vững, quyết tâm biến các chính sách, nguồn lực thành năng lực thực tế, tập trung vào việc giúp người dân có nhà ở kiên cố, tiếp cận y tế, giáo dục và việc làm ổn định để không bị tái nghèo, trong nhiệm kỳ 2020 - 2025, Tuyên Quang đã triển khai đồng bộ các giải pháp vừa trước mắt, vừa lâu dài và đặt người nghèo vào trung tâm của mọi quyết sách.

Dấu ấn chính sách

Triển khai Chương trình giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021- 2025 của Trung ương, từ tỉnh đến cơ sở đã thành lập Ban chỉ đạo, Ban quản lý, ban hành quy chế và phân công nhiệm vụ cho các cơ quan, chính quyền và tổ chức chính trị - xã hội. Việc này giúp công tác phối hợp giữa các sở, ngành và địa phương chặt chẽ hơn, đồng thời tạo điều kiện cho kiểm tra, giám sát, kịp thời xử lý vướng mắc.

Đồng chí Phạm Văn Tú, Bí thư Đảng ủy xã Mèo Vạc cho biết: Thực hiện chương trình giảm nghèo, ngoài việc thành lập, kiện toàn ban chỉ đạo, xã đã phân công các đồng chí trong BTV, BCH Đảng bộ xã phụ trách tới từng thôn và hộ nghèo. Chú trọng xác định nguyên nhân dẫn tới nghèo để có phương án giúp đỡ hiệu quả theo phương châm “cầm tay chỉ việc” và trao “cần câu” để người dân có sinh kế thoát nghèo bền vững.

Phát triển cây chè Shan tuyết giúp đồng bào dân tộc Dao xã Thông Nguyên nâng cao thu nhập.

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường: Tỉnh Tuyên Quang cũ, giai đoạn 2021 - 2024 tính theo chuẩn nghèo, tỉ lệ hộ nghèo giảm từ 23,45% xuống còn 10,19%, giảm 13,26% so với đầu giai đoạn, bình quân giảm 4,42%/năm, vượt kế hoạch đề ra. Tỉnh Hà Giang cũ, số hộ nghèo đa chiều cuối năm 2024 là 69.740 hộ (36,35%), giảm 11.711 hộ, tương đương mức giảm 6,26% so với năm trước, cũng vượt mục tiêu đề ra. Những con số này phản ánh nỗ lực kết hợp giữa đầu tư hạ tầng, hỗ trợ nhà ở, chính sách xã hội và các chương trình sinh kế.

Để hỗ trợ hộ nghèo vươn lên trong cuộc sống, tỉnh đã có các chính sách hỗ trợ thiết thực như: hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, bảo hiểm y tế, trợ giúp pháp lý, chính sách tiền điện, tín dụng ưu đãi, hỗ trợ học sinh hộ nghèo và các chính sách đặc thù cho vùng đặc biệt khó khăn. Dấu ấn nổi bật trong công tác giảm nghèo, tạo điều kiện quan trọng để người dân “an cư” và phát triển sản xuất đó là tỉnh đã triển khai chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát, giúp nhiều hộ có được chỗ ở kiên cố.

Gia đình ông Lý Văn Miện, thôn 3 Yên Lập, xã Yên Phú là hộ đặc biệt khó khăn của xã, để có được ngôi nhà kiên cố là mơ ước từ lâu nay. Từ sự hỗ trợ của nhà nước cùng với sự góp sức của các lực lượng, nhất là Công an tỉnh và các nhà hảo tâm đã giúp gia đình ông có ngôi nhà mới. Ông Lý Văn Miện chia sẻ trong niềm phấn khởi: “Quá trình xây dựng, gia đình tôi được chính quyền địa phương, các lực lượng dân quân tự vệ, công an, các tổ chức đoàn thể và bà con trong thôn giúp đỡ nhiệt tình. Nhờ sự hỗ trợ này mà tôi có thể xây dựng một ngôi nhà mới khang trang. Tôi vô cùng biết ơn”.

Nhìn thẳng vào thực tế, tỉnh chỉ rõ khó khăn, vướng mắc khi triển khai chương trình giảm nghèo, đó là do một số chính sách, định mức và quy trình thực hiện chưa được hướng dẫn kịp thời hoặc còn chung chung, gây khó khăn cho địa phương. Có tình trạng chồng chéo giữa các chương trình mục tiêu quốc gia, dẫn tới chưa phân định rõ kinh phí và trách nhiệm thực hiện. Ở một số xã vùng sâu, vùng xa, cán bộ thiếu kinh nghiệm quản lý dự án, vận dụng chính sách và hướng dẫn thực tế khiến việc triển khai bị lúng túng…

Qua quá trình triển khai, bài học được tỉnh rút ra: Sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và tổ chức chính trị - xã hội là nền tảng để huy động nguồn lực và giám sát thực hiện. Giao quyền chủ động cho cấp xã giúp tăng tính chủ động, phù hợp với điều kiện địa phương, nhưng cần đi kèm cơ chế kiểm soát và năng lực thụ hưởng. Cho phép người dân tham gia lựa chọn công trình, nội dung hỗ trợ giúp nâng cao tính phù hợp và trách nhiệm quản lý. Phát hiện sớm tồn tại, xử lý vướng mắc kịp thời giúp chương trình đi đúng hướng.

Giải pháp then chốt

Để chuyển từ giảm nghèo tạm thời sang bền vững, tỉnh xác định cần một chiến lược toàn diện, lồng ghép nhiều chính sách. Do đó, tỉnh đang triển khai đồng bộ các giải pháp, trong đó kiến nghị rà soát, hợp nhất các văn bản, giảm chồng chéo giữa các chương trình; ban hành hướng dẫn rõ ràng, khả thi cho từng dự án thành phần. Đào tạo chuyên môn về quản lý dự án, kế toán, giám sát, huy động cộng đồng cho cán bộ xã; áp dụng các phương án đào tạo ngắn, sát thực tế. Phân bổ nguồn lực linh hoạt; đồng thời kêu gọi nguồn lực xã hội hóa, hợp tác với doanh nghiệp và tổ chức phi chính phủ.

Theo đồng chí Vương Ngọc Hà, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, thời gian tới, tỉnh sẽ hỗ trợ chuyển đổi cây trồng, vật nuôi phù hợp, kết nối chuỗi giá trị, khuyến khích hình thức hợp tác xã, doanh nghiệp xã hội; tạo điều kiện để người dân vay vốn ưu đãi, bảo hiểm nông nghiệp và các chương trình huấn luyện kỹ năng kinh doanh. Củng cố mạng lưới an sinh dành cho các hộ dễ tái nghèo; kết hợp dịch vụ tư vấn tài chính, kế hoạch gia đình và dinh dưỡng. Vận động, tuyên truyền để thay đổi tư duy trông chờ vào hỗ trợ, khuyến khích tự lực, liên kết cộng đồng và chia sẻ kinh nghiệm giữa các hộ điển hình.

Mặt khác, trong giai đoạn 2026 - 2030, tỉnh đề xuất Trung ương tiếp tục triển khai một số dự án thành phần có trọng tâm như hỗ trợ kinh phí thực hiện các dự án liên quan đến phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội các xã nghèo; đa dạng hóa sinh kế và phát triển mô hình giảm nghèo; phát triển giáo dục nghề nghiệp, việc làm bền vững... 

Những kết quả đạt được thời gian qua đang cho thấy giảm nghèo bền vững ở Tuyên Quang đang theo đúng hành trình khi chính sách đúng, nguồn lực kịp thời và người dân được đặt ở trung tâm. Với những giải pháp sát thực tiễn trong thời gian tới, Tuyên Quang đang vững vàng niềm tin vào mục tiêu phát triển nhanh, bền vững. 

Bài, ảnh: Kim Tiến