Lợi thế công nghiệp

Sau hợp nhất hai tỉnh, dư địa phát triển của Tuyên Quang được mở rộng, tạo bước ngoặt về quy mô, tiềm lực và tầm nhìn phát triển. Với lợi thế mới, tỉnh tập trung phát huy tiềm năng, đẩy mạnh phát triển công nghiệp, thực hiện mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 là đưa Tuyên Quang trở thành tỉnh phát triển khá, toàn diện, bền vững, thu nhập trung bình cao.

Mở rộng không gian

Việc hợp nhất giúp hình thành không gian phát triển thống nhất, kết nối chặt chẽ giữa các vùng. Tuyên Quang có Cửa khẩu Quốc tế Thanh Thủy thông thương với tỉnh Vân Nam (Trung Quốc), mở ra cơ hội lớn về xuất nhập khẩu hàng hóa, thương mại biên giới và hợp tác kinh tế xuyên quốc gia. Tuyến Cao tốc Phú Thọ - Tuyên Quang nối với Cao tốc Hà Nội - Lào Cai đã đưa vào sử dụng; sắp tới Cao tốc Tuyên Quang - Hà Giang đưa vào khai thác sẽ giúp tỉnh có điều kiện thuận lợi hơn về hạ tầng giao thông, tăng sức hút đầu tư.

Sản phẩm viên nén sinh khối của Nhà máy nhiên liệu sinh khối Erex Sakura Tuyên Quang tại Khu công nghiệp Long Bình An.

Hợp nhất không chỉ mở rộng địa lý mà còn giúp khai thác đồng bộ tài nguyên, lao động và hạ tầng, khắc phục tình trạng phân tán trong hoạch định chính sách. Việc sắp xếp, bố trí hợp lý nguồn lực giữa hai khu vực tạo sức bật mới cho tăng trưởng, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tăng cường quản lý nhà nước gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh. Tuyên Quang có lợi thế phát triển nông, lâm sản với các vùng sản xuất hàng hóa tập trung như gỗ, cam, chè... tạo nền tảng quan trọng cho công nghiệp chế biến.

Tỉnh hiện có 1 khu kinh tế; 3 Khu công nghiệp (KCN) là Bình Vàng, Long Bình An và Sơn Nam; 16 cụm công nghiệp (CCN) với tổng diện tích 30.141 ha, thu hút 132 dự án sản xuất, kinh doanh, tổng vốn đầu tư đăng ký trên 228.577 tỷ đồng, tạo việc làm cho gần 13.300 lao động. Trong đó, riêng các CCN đã thu hút 43 dự án sản xuất, tổng vốn đăng ký trên 8.136 tỷ đồng, tạo việc làm cho gần 10.200 lao động. Các ngành nghề chủ yếu gồm: sản xuất giấy, chế biến lâm sản, cơ khí, may mặc, da giày, thủy điện, vật liệu xây dựng, chế biến nông - lâm sản.

Tỉnh đang thúc đẩy phát triển công nghiệp, trọng tâm là công nghiệp chế biến, chế tạo và năng lượng theo hướng kinh tế tuần hoàn, tăng trưởng xanh, thân thiện môi trường; thu hút phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao, công nghệ kết nối. Nhiều dự án lớn trong công nghiệp chế biến lâm sản như ván ép, giấy, viên gỗ nén đã được đầu tư tại KCN Bình Vàng, KCN Long Bình An, các CCN An Thịnh, Tân Thành, Phúc Ứng, Nam Quang, Tân Bắc…

Bứt phá thu hút đầu tư

Thời gian qua, tỉnh đã ban hành và triển khai đồng bộ các cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển công nghiệp, tập trung cải thiện môi trường đầu tư, hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng sản xuất, đổi mới công nghệ, phát triển CCN và hạ tầng kỹ thuật, tạo điều kiện thuận lợi cho các dự án công nghiệp triển khai nhanh, hiệu quả. Nhờ đó, 9 tháng đầu năm 2025, tỉnh đã thu hút 9 dự án đầu tư với tổng vốn đăng ký trên 3.508 tỷ đồng, tập trung vào các lĩnh vực chế biến, chế tạo, năng lượng tái tạo và vật liệu xây dựng. Nổi bật có: Nhà máy sản xuất, gia công chế tạo đồ chơi thú bông; Nhà máy sản xuất mắt kính và hộp bao bì mắt kính; Nhà máy điện sinh khối Tuyên Quang; Nhà máy sản xuất viên than nén Tuyên Quang - Trung Sơn; Nhà máy chế biến ván VDL Hà Giang…
Tỉnh tiếp tục triển khai hiệu quả các chính sách khuyến khích phát triển công nghiệp, hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng sản xuất, đổi mới công nghệ, phát triển hạ tầng các CCN. Các sở, ngành, địa phương chủ động tháo gỡ khó khăn, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và nhà đầu tư, giúp hoạt động sản xuất công nghiệp của tỉnh tiếp tục duy trì đà tăng trưởng ổn định, đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội.

Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp 9 tháng đầu năm 2025 tăng 6,71% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, nhiều lĩnh vực có mức tăng ấn tượng: sản xuất, chế biến thực phẩm tăng 5,94%; dệt tăng 63,76%; sản xuất da và các sản phẩm liên quan tăng 22,75%; sản phẩm điện tử, máy vi tính và sản phẩm quang học tăng 76,88%; sản xuất giường, tủ, bàn, ghế tăng 28,35%.

Tỉnh đang đôn đốc tiến độ xây dựng hạ tầng tại Khu kinh tế Cửa khẩu Thanh Thủy; KCN Long Bình An, KCN Bình Vàng, CCN Phúc Ứng 2, CCN Xuân Vân, CCN Nhữ Khê... Đáng chú ý, Sở Công thương đang đề xuất với tỉnh lựa chọn CCN Phúc Ứng 2 thực hiện mô hình thí điểm Cụm công nghiệp thông minh đầu tiên của tỉnh. Đây là bước đi cụ thể trong định hướng phát triển công nghiệp hiện đại, ứng dụng công nghệ cao và chuyển đổi số trong sản xuất, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng và tính cạnh tranh của doanh nghiệp địa phương.

Theo đồng chí Hoàng Đức Tiến, Phó Giám đốc Sở Công thương, sau hợp nhất hai tỉnh, ngành Công thương đã, đang tích cực rà soát, đề xuất bổ sung hoặc đưa ra khỏi quy hoạch các cụm không còn phù hợp. Đầu tháng 10 này, Sở đã có văn bản về việc rà soát Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ I, trong đó đề xuất điều chỉnh, phát triển các khu, CCN chuyên sâu, công nghệ cao gắn với chế biến nông lâm sản và dược liệu, giai đoạn 2025 - 2030.

Ngành Công thương tiếp tục chủ trì, phối hợp với các sở, ngành tham mưu UBND tỉnh phê duyệt, bổ sung, tích hợp quy hoạch để tạo cơ sở thu hút đầu tư; đồng thời tham mưu ban hành Chương trình khuyến công tỉnh, giai đoạn 2021 - 2025, tập trung hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng công nghệ tiên tiến, xây dựng mô hình sản xuất mới, hỗ trợ thiết kế bao bì, chuyển đổi số, xúc tiến thương mại, tiết kiệm năng lượng và sản xuất sạch hơn.

Để đạt mục tiêu năm 2025 và những năm tiếp theo, ngành Công thương đã xác định và đang thực hiện đồng bộ các nhóm nhiệm vụ trọng tâm: Tiếp tục phát triển hạ tầng KCN, CCN; đẩy mạnh công nghiệp chế biến, năng lượng tái tạo; thực hiện kinh tế tuần hoàn; thu hút công nghiệp công nghệ cao; phát triển nguồn nhân lực; cải thiện môi trường đầu tư. Đây là nền tảng để Tuyên Quang phát huy tối đa lợi thế, đưa công nghiệp trở thành động lực tăng trưởng chủ lực trong những năm tới.

Bài, ảnh: Lý Thịnh