Những triển vọng

Vụ xuân 2024, Trung tâm dịch vụ Nông nghiệp huyện Sơn Dương phối hợp với Công ty cổ phần Hạt giống vàng Thái Bình và xã Tú Thịnh đưa vào trồng thử nghiệm mô hình sản xuất giống lúa thuần hạt vàng 36 tại thôn Cầu Quất, với quy mô 0,7 ha, có 6 hộ dân tham gia. Qua theo dõi và đánh giá ở vụ xuân 2024 nhận thấy cây lúa sinh trưởng và phát triển tốt, cứng cây, giống đẻ nhánh khá, sâu bệnh gây hại không đáng kể (trong quá trình sản xuất bà con nông dân chưa phải sử dụng thuốc BVTV), giống trỗ thoát, trỗ tương đối tập trung trong vòng 5 ngày, chiều cao cây trung bình đạt 110 - 115 cm. Thời gian sinh trưởng 115 - 120 ngày, là giống ngắn ngày phù hợp với cơ cấu thời vụ ở Sơn Dương và có khả năng thích ứng rộng, năng suất đạt 70 đến 75 tạ/ha.

Giống lúa lai siêu chịu hạn ADI 73 đã được trồng thử nghiệm tại xã Xuân Quang (Chiêm Hóa) cho năng suất cao.

Chị Ma Thị Định, thôn Cầu Quất, xã Tú Thịnh (Sơn Dương) cho biết, qua 3 tháng chăm sóc và theo dõi, chị thấy giống lúa hạt vàng 36 có thời gian sinh trưởng 115 ngày, tỷ lệ chắc hạt khá cao. Trong quá trình chăm sóc giống lúa ít bị sâu bệnh nhất là rầy nâu, không thấy xuất hiện bệnh đạo ôn. Gieo cấy giống lúa khác, những năm được mùa thì trung bình mỗi sào gia đình chị Định thu về khoảng 2,2 tạ thóc. Với giống lúa hạt vàng 36, cho bông to, tỷ lệ chắc hạt cao, chị Định hy vọng khi thu hoạch sẽ đạt năng suất khoảng 2,4 tạ/sào. Nếu giống lúa này được đưa vào cơ cấu giống gieo trồng ở tỉnh Tuyên Quang, chắc chắn vụ tiếp theo gia đình chị sẽ lựa chọn để gieo cấy.

Để từng bước đưa các giống lúa chất lượng cao vào sản xuất, vụ xuân 2024, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Chiêm Hóa đã phối hợp với Công ty Cổ phần đầu tư thương mại và phát triển nông nghiệp ADI đưa giống lúa lai Phú Ưu số 1 (hiệu ADI 73) tại xã Xuân Quang và Trung tâm giống cây trồng Hải Dương đưa giống lúa thuần SHPT3 tại xã Yên Nguyên. Qua theo dõi, mô hình giống lúa thuần SHPT3 có thời gian sinh trưởng vụ xuân từ 130 - 135 ngày, cây cao trung bình từ 110 - 115 cm, đẻ nhánh tập trung, trỗ nhanh, độ thuần đồng ruộng cao, giống có khả năng chịu rét tốt; nhiễm nhẹ với một số sâu bệnh hại như: đạo ôn, bạc lá, rầy nâu...; gạo trong không bạc bụng, cơm ngon mềm dẻo, vị đậm; năng suất bình quân đạt 65 tạ/ha.

Tham gia thực hiện mô hình giống lúa lai Phú Ưu số 1 (hiệu ADI 73), vụ xuân 2024, gia đình bà Phạm Thị Hương, thôn Nà Coóc, xã Xuân Quang gieo cấy trên 2.000 m2. Qua đánh giá, giống lúa lai ADI 73 hình dạng đẹp, đẻ nhánh khá, trỗ tập trung, bông to, dài, nhiều hạt, màu vàng sáng, chịu hạn, cứng cây, chống đổ tốt, nhiễm nhẹ sâu cuốn lá, sâu đục thân, rầy nâu; gạo dài, trong, cơm mềm, dẻo, ngon; năng suất bình quân đạt 78 tạ/ha. Trong vụ mùa năm nay, gia đình bà đã cấy hơn 3.000 m2 giống lúa này.

Cần mua các giống lúa có nguồn gốc rõ ràng

Bà Nguyễn Thị Kim, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh cho biết, để từng bước cơ cấu các loại giống lúa lai, lúa thuần năng suất, chất lượng cao vào sản xuất, hằng năm ngành nông nghiệp tạo điều kiện thuận lợi cho các công ty sản xuất giống xây dựng mô hình khảo nghiệm các giống lúa mới. Qua đó, đánh giá kết quả khảo nghiệm các giống lúa mới có năng suất cao, chất lượng tốt và phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu ở các vùng miền của tỉnh và bổ sung vào bộ giống lúa của tỉnh. Từ đó, từng bước thay thế các giống lúa thuần có năng suất và chất lượng thấp, khả năng chống chịu sâu bệnh hại kém và hiệu quả kinh tế thấp.

Cùng với việc xây dựng các mô hình khảo nghiệm các giống lúa mới, để nâng cao hiệu quả sản xuất lúa, các địa phương tập trung xây dựng các vùng sản xuất lúa tập trung theo hướng hữu cơ, từng bước xây dựng thương hiệu lúa gạo ở các địa phương. Bên cạnh đó, ngành nông nghiệp rà soát chuyển đổi cơ cấu các bộ giống lúa lai phù hợp với lợi thế, nhu cầu thị trường và thích ứng với biến đổi khí hậu ở từng địa phương.

Hiện nay, trên mạng xã hội rao bán các giống lúa kém chất lượng, ảnh hưởng tới năng suất, sản lượng, vì vậy ngành nông nghiệp khuyến cáo người dân cân nhắc khi mua các loại cây, con giống qua mạng, chỉ nên mua các loại giống ở các đơn vị sản xuất, kinh doanh đã được cấp phép hoạt động, có uy tín; không mua hàng hóa bán trôi nổi trên thị trường, trên các nền tảng mạng xã hội, hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Khi mua hàng hóa phải xem kỹ nhãn mác, công dụng, hạn sử dụng, bảo quản vật tư nông nghiệp theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất và cơ quan chuyên môn…