Bài 1: "Hạt giống đỏ" nảy mầm

Những khó khăn 

Tri Phú là xã đặc biệt khó khăn của huyện Chiêm Hóa, đời sống của người dân còn gặp nhiều khó khăn, xu hướng ly hương của người dân trong độ tuổi lao động đang ngày càng tăng (toàn xã hiện có khoảng 400 lao động đi làm ăn xa, trong đó có khoảng 50% là thanh niên). Ở các thôn, bản dần vắng lao động trẻ và đội ngũ cán bộ ở các chi hội đoàn thể biến động đã khiến công tác phát triển đảng viên tại Tri Phú gặp khó khăn trong việc tìm nhân tố để tạo nguồn bồi dưỡng, kết nạp.

Trao đổi với chúng tôi, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Tri Phú Triệu Thị Hương cho hay: Toàn xã hiện có 266 đảng viên. Các năm trước Đảng ủy xã Tri Phú năm nào cũng đạt và vượt chỉ tiêu kết nạp đảng viên mới. Tuy nhiên, năm 2023,  phải đến cuối tháng 12, Đảng ủy xã mới kết nạp được 3 quần chúng ưu tú vào Đảng.

Xã Đông Lợi (Sơn Dương) tích cực tuyên truyền, định hướng thanh niên trên địa bàn vào Đảng.

Nguyên nhân được lý giải là do nguồn phát triển đảng viên trong xã chủ yếu dựa vào lực lượng thanh niên, nhưng hiện nay lực lượng này số thì đi học, một số đi làm ăn xa hoặc làm trong các công ty, doanh nghiệp không có thời gian tham gia các hoạt động tại địa phương, do đó khó khăn trong công tác bồi dưỡng, giới thiệu nguồn.

“Có những trường hợp đã học cảm tình Đảng, nhưng sau đó lại đi làm ăn xa không kết nạp được. Đối tượng là học sinh, sinh viên sau khi tốt nghiệp ít trở về địa phương vì khó tìm việc làm. Số thanh niên ở nhà ngại tham gia sinh hoạt, chưa tích cực tham gia các hoạt động địa phương nên khó có thể bồi dưỡng trở thành quần chúng ưu tú giới thiệu cho Đảng”, đồng chí Hương cho hay.

Cũng như Tri Phú công tác phát triển đảng ở thôn Phúc Bình, xã Đông Lợi (Sơn Dương) cũng gặp khó tương tự. Thế nên, 5 năm qua, việc kết nạp Đảng viên ở đây vẫn “giậm chân tại chỗ”. Đến nay cả chi bộ mới chỉ có 6 đảng viên.

Bí thư Chi bộ Phúc Bình Riêu Thị Đồng tâm tư: Không hề dễ để phát triển tổ chức cơ sở đảng cũng như nâng cao chất lượng đảng viên mới khi mà điều kiện kinh tế của bản còn quá khó khăn. Bởi, chúng tôi không thể “níu giữ” các cháu ở lại bản gắn bó với ruộng đồng! Năm vừa qua, Chi bộ đã giới thiệu 1 quần chúng ưu tú là Trần Văn Thịnh, Bí thư Chi đoàn thôn đi học cảm tình Đảng, nhưng sau đó đồng chí lại đi làm công ty, chỉ về quê vào dịp lễ, Tết nên không thể kết nạp.

Anh Trần Văn Thịnh, thôn Phúc Bình chia sẻ: Em mong một ngày gần nhất địa phương sẽ có những mô hình sản xuất phù hợp để chúng em vừa có thể tham gia vào các phong trào hoạt động của thôn, vừa có thể  “sống” được trên chính mảnh đất quê hương mình.

Thực tế, khó khăn trong phát triển nguồn đảng viên trẻ hiện nay đang là một thách thức lớn không chỉ ở Tri Phú  hay Đông Lợi mà còn là câu chuyện chung của các chi bộ ở Tuyên Quang, đặc biệt là chi bộ nông thôn. Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Đỗ Xuân Phúc, Trưởng Ban Tổ chức Huyện ủy Sơn Dương thừa nhận: Việc tạo nguồn để bồi dưỡng, kết nạp đảng ở các chi bộ nông thôn còn rất gian nan. Với đối tượng là đoàn viên thanh niên sau khi tốt nghiệp THPT họ thường không có thời gian tham gia sinh hoạt, hoạt động tại nơi cư trú. Đối với quần chúng đã tốt nghiệp đại học, cao đẳng, khi ra trường họ đều đi làm cho các cơ quan, đơn vị và không có nhiều thời gian tham gia sinh hoạt đoàn và công tác tại địa phương theo quy định… Chính vì những lý do này khiến họ không đủ thời gian để xem xét, kết nạp Đảng, phân công đảng viên theo dõi, hướng dẫn.

Ngoài khó khăn từ xu hướng ly hương của lao động trẻ, không ít bí thư chi bộ ở thôn, bản còn bày tỏ lo ngại khi một bộ phận thanh niên ở lại quê hương lập nghiệp, nhưng chỉ chú trọng phát triển kinh tế, ít tham gia các hoạt động phong trào, không mặn mà vào Đảng.

Trong khi, một số quần chúng mặc dù năng nổ, nhiệt tình, có nhiều đóng góp trong hoạt động xã hội thì lại không đạt tiêu chuẩn về trình độ học vấn. Hay có những quần chúng rất mong được đứng trong hàng ngũ của Đảng nhưng lại vướng việc do “trót” sinh con thứ 3, thứ 4…. Vì vậy, dẫn đến tình trạng “tre” già nhưng “măng” chậm mọc tại một số chi bộ.

Cần giải pháp để người trẻ phấn đấu vào Đảng

Tại huyện vùng cao Lâm Bình, chúng tôi được Bí thư Đoàn xã Thổ Bình Ma Văn Vĩnh bộc bạch: “Hai chi đoàn khó khăn trong phát triển đảng viên là Chi đoàn thôn Lũng Piát và thôn Bản Pước. Chi bộ Lũng Piát hiện có  8 đảng viên nhưng chỉ có 1 đảng viên trong độ tuổi Đoàn. Chi đoàn thôn Bản Pước trong 3 năm qua chưa giới thiệu kết nạp được đảng viên mới là đoàn viên”.

Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Lò Tiến Hướng, Phó Bí thư Huyện Đoàn Lâm Bình cho biết: Trong năm 2024, Ban Thường vụ Huyện Đoàn đã tập trung chỉ đạo công tác giới thiệu 52 đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét kết nạp, qua đó đã kết nạp Đảng cho 13 đoàn viên, đạt trên 95% kế hoạch. Tuy nhiên, số lượng này tập trung chủ yếu ở khu vực  thuận lợi, các xã vùng thấp của huyện, còn ở các xã vùng sâu, vùng xa, việc giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng vẫn rất khó khăn.

Chưa có thống kê cụ thể, nhưng tình trạng một số chi đoàn nhiều năm không có đoàn viên được kết nạp Đảng, một số chi đoàn nhiều năm “trắng” đảng viên vẫn còn. Và điều đáng lo hơn nữa là nguồn đoàn viên ưu tú để giới thiệu kết nạp đảng đang bị “co” lại ở một số nơi. Khi chi đoàn vừa ít đoàn viên, vừa ít đảng viên, thì sức mạnh “cánh tay đắc lực của Đảng” sẽ không đủ mạnh như trước.
Thực tế ở nhiều cơ sở cho thấy nguồn phát triển Đảng viên trẻ hiện không hiếm, nhưng lại rất khó. Có lẽ đó không chỉ riêng với các chi bộ thôn mà đang là trăn trở chung đối với các chi bộ trường học. Trên địa bàn huyện Yên Sơn có 4 trường THPT với trên 4.000 học sinh. Thời gian qua, Ban Thường vụ Huyện ủy đã chỉ đạo các chi bộ nhà trường đẩy mạnh mở rộng nguồn đảng viên từ đối tượng là học sinh. Nhờ vậy, năm 2024 toàn huyện kết nạp được 12 đảng viên là học sinh.

Tuy nhiên, kết quả này vẫn còn thấp chưa tương xứng với số lượng đoàn viên ưu tú được giới thiệu kết nạp Đảng hằng năm. Nguyên nhân như thầy Hoàng Văn Khánh, Hiệu trưởng trường THPT Xuân Vân (Yên Sơn) trao đổi: Theo quy định của Điều lệ Đảng, tại thời điểm chi bộ xét kết nạp, người vào Đảng phải đủ 18 tuổi (tính theo tháng) trở lên. Tuy nhiên, từ tháng 7, học sinh lớp 12 đã tốt nghiệp ra trường, do vậy các em sinh từ tháng 6 trở đi sẽ bị thiệt thòi hơn trong việc xét kết nạp vào Đảng so với các em sinh từ tháng 1 đến cuối tháng 5.

Do đó, dẫn đến số lượng học sinh ưu tú được xét đi học lớp bồi dưỡng cảm tình Đảng và số được đứng vào hàng ngũ của Đảng hằng năm có sự chênh lệch khá lớn. Một số em được học cảm tình Đảng, có quá trình phấn đấu tốt nhưng vì vướng lý lịch, nên khi làm hồ sơ gặp nhiều vướng mắc. Mặt khác, do điều kiện kinh tế khó khăn, nhiều học sinh xác định sau khi tốt nghiệp sẽ đi làm ăn xa, làm lao động tự do không theo lên đại học, cao đẳng nên các em không có nguyện vọng phấn đấu vào Đảng…

Việc phát triển đảng viên mới ở Tuyên Quang nói chung và từ lực lượng đoàn viên thanh niên nói riêng khó hay dễ? Chắc chắn câu trả lời là rất khó. Để giải quyết tức thì những bất cập nêu trên là điều không thể, mà cần có thời gian và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Và, để các tổ chức cơ sở đảng thực sự mạnh, ngoài những giải pháp về tuyên truyền, vận động, các tổ chức đoàn cần tạo môi trường để thanh niên  tham gia các hoạt động phát triển kinh tế, xã hội, từ đó giúp họ gắn bó, tin tưởng, yên tâm cống hiến cho sự phát triển của địa phương.           

(Còn nữa)