Từ khi gió heo may về, những vườn hồng đã dần chín đỏ. Quả hồng được nhiều người lựa chọn vì chúng không chỉ ngon ngọt, giàu dinh dưỡng, nhiều chất chống oxy hóa tốt cho làn da phụ nữ mà còn chứa đựng cả hương vị mùa thu trong đó. Ở Tuyên Quang, ngay trong thành phố có một vùng hồng đặc sản thơm ngon khó cưỡng đó là hồng mọng Tràng Đà. Hồng được trồng trên các dãy đồi tiếp giáp với các dãy núi đá cao, được thiên nhiên ưu đãi, mát mẻ, ôn hoà.

Người dân hái hồng khi quả bắt đầu ngả vàng trên cây, trái sau đó được mang ủ để nhanh chín mọng hoàn toàn.

Đầu tháng 3 cây hồng bắt đầu ra hoa đến cuối tháng 8, đầu tháng 9 hồng cho thu hoạch, quả không tròn xoe, cũng không dẹt như nhiều giống hồng nơi khác mà có hình dạng như con quay, chỉ từ 5 đến 6 quả đã đạt trọng lượng 1kg. Hồng Tràng Đà khi chín có màu đỏ mọng, từ xa nhìn lại trông như những viên đá quý trên cây. Khi hồng đỏ hoàn toàn cũng là lúc có thể thưởng thức, chỉ cần khéo léo bỏ cuống, bóc lớp vỏ mỏng như cánh ve sẽ thấy thịt quả đỏ au, mọng nước, đi kèm với vài hạt hồng đen có lớp bao dai dai như thạch. Cảm giác ấy, hương vị ngọt ngào ấy tan ra nơi đầu lưỡi sẽ khiến người thưởng thức không thể nào quên.

Những trái hồng mọng đang vào mùa đỏ rực trên mảnh đất Tràng Đà.

Hiện nay, toàn xã Tràng Đà có trên 20 ha cây hồng, tập trung nhiều nhất ở xóm 5. Ông Nguyễn Văn Dũng, 1 hộ trồng hồng lâu năm ở đây cho biết, cây hồng dễ tính lắm, bén đất nơi đây nên hầu như bà con không sử dụng bất kỳ một loại thuốc bảo vệ thực vật nào từ lúc ra hoa cho đến khi thu hoạch. Những trái hồng khi đến tay người tiêu dùng hoàn toàn là trái cây sạch, thực phẩm hữu cơ có lợi cho sức khỏe. Mỗi ngày ông nhận được rất nhiều cuộc điện thoại của thương lái mong được ông cung cấp sản phẩm. Họ đều chia sẻ, hồng mọng Tràng Đà rất được thị trường đón nhận, nhiều người đặt mua để đem làm quà biếu, tặng.

Quả hồng là trái cây đặc trưng của mùa thu đất Bắc.

Cùng với hồng mọng Tràng Đà, trên đất Tuyên Quang còn có nhiều giống hồng nổi tiếng khác như hồng không hạt Xuân Vân (Yên Sơn), hồng đường Yên Lập (Chiêm Hóa) những giống hồng này cũng đang được phát triển và nhân rộng, góp phần định hình nên đặc sản xứ Tuyên mỗi độ thu sang.

Tháng 8 cũng là thời điểm các vùng na ở Tuyên Quang bắt đầu cho thu hoạch. Những năm gần đây, do nắm được quy trình kỹ thuật chăm sóc, đặc biệt là việc chủ động thụ phấn khi na ra hoa nên hầu như năm nào na cũng được mùa. Từ đầu vụ khi na bắt đầu đậu quả, những nhà vườn đã chủ động để mỗi cành bao nhiêu quả đảm bảo quả đủ to, đều mắt, chất lượng.

Quả na rất giàu vitamin C, chất chống oxy hóa, vitamin và khoáng chất. Một quả na trung bình có thể cung cấp 1/5 lượng vitamin C cơ thể cần trong 1 ngày vì vậy rất tốt cho hệ miễn dịch của cơ thể.  Đặc biệt, na là thực phẩm tốt cho các mẹ bầu, ngăn ngừa ốm nghén. Ăn na trong thai kỳ cũng rất có lợi cho việc sản xuất sữa mẹ, giảm nguy cơ sảy thai và sinh non. Na cũng thúc đẩy quá trình phát triển não bộ, hệ thần kinh và hệ miễn dịch của thai nhi. Còn theo Đông y, na có vị ngọt, hơi chua, tính ấm, có tác dụng hạ khí tiêu đờm, chữa lỵ... Quả na chín được dùng với tác dụng bổ dưỡng, rất tốt cho người cao tuổi, người mới ốm dậy và phụ nữ sau khi sinh.

Chính từ hương vị thơm ngon và tác dụng tuyệt vời cho sức khỏe, diện tích trồng na ở các xã như Lực Hành, Phúc Ninh, Xuân Vân, Quý Quân đang không ngừng tăng lên. Sản phẩm Na dai Lực Hành đã được đăng ký sản phẩm OCOP năm 2022, được Cục sở hữu trí tuệ công nhận cấp chứng chỉ, nhãn hiệu hàng hóa. Đây là điều kiện để quả na tại địa phương được quảng bá, giới thiệu và tăng sức cạnh tranh trên thị trường.

Mô hình trồng bưởi Soi Hà đang được nhân rộng ở nhiều địa phương.

Vì hương vị thơm ngon, bưởi Soi Hà luôn được ưa chuộng trên thị trường. Hơn nữa, trong những năm gần đây, các hộ trồng bưởi đã trồng theo tiêu chuẩn Vietgap đảm bảo độ sạch và an toàn, nhờ đó, bưởi được giá bán cao. Giá trên thị trường của một quả bưởi Soi Hà dao động từ 20.000 – 30.000 đồng/quả và được đảm bảo về đầu ra.

Bưởi Soi Hà – một trong những giống bưởi sai quả nhất, có khi quả kết thành chùm vô cùng ấn tượng.

Là một người có thâm niên trong việc buôn bán trái cây, bà Nguyễn Thị Quý, tổ 2, phường Tân Quang chia sẻ, để chọn được bưởi Soi Hà chuẩn và ngon thì cần nhận biết mốt số đặc trưng của giống bưởi này. Bưởi Soi Hà có lớp vỏ ngoài màu vàng xanh đặc trưng, trọng lượng trung bình từ 0,7 – 1,2kg/quả. Ngoài ra, bưởi Soi Hà ngon và vừa nước khi vỏ hơi héo. Nếu du khách muốn mua nhiều để làm quà biếu hãy đề nghị được ăn thử để kiểm tra chất lượng. Bưởi bổ ra có múi dày, thơm, tép mọng nước, đều, không bị dính tay.

Khu vực địa lý của sản phẩm bao gồm các xã: Phúc Ninh, Xuân Vân, Chiêu Yên, Lực Hành, Tứ Quận, Trung Trực, Quý Quân, Tân Long, Kiến Thiết, Tân Tiến, Lang Quán và thị trấn Yên Sơn. Đến với Tuyên Quang trong thời gian này chính là mùa của những niềm hân hoan. Du khách sẽ như trẻ lại trong đêm hội rước đèn, hòa cùng dòng người náo nức đón Trung thu và được thưởng thức những loại trái cây đặc sản thơm ngon - món quà mà thiên nhiên ban tặng cho mảnh đất này.