IAEA nối lại hoạt động thanh sát các cơ sở hạt nhân tại Iran

Tổng Giám đốc IAEA nhấn mạnh việc khôi phục đầy đủ quyền tiếp cận là vấn đề then chốt hiện nay, đồng thời cho biết cơ quan này đang duy trì đối thoại với phía Iran.

Công nhân làm việc tại công trường xây dựng giai đoạn 2 của Nhà máy điện hạt nhân Bushehr ở miền nam Iran, ngày 10/11/2019. (Ảnh: Xinhua)

Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), ông Rafael Grossi ngày 15/12 cho biết cơ quan này đã nối lại hoạt động thanh sát các cơ sở hạt nhân tại Iran, song việc tiếp cận vẫn còn hạn chế và chưa bao gồm một số cơ sở hạt nhân quan trọng.

Trả lời hãng tin RIA Novosti của Nga, ông Grossi cho hay IAEA hiện chỉ có thể tiến hành thanh sát tại các cơ sở hạt nhân không bị ảnh hưởng bởi các diễn biến căng thẳng trước đó.

Theo ông Grossi, đây là những địa điểm nằm trong danh sách các cơ sở đã được nhất trí thanh sát từ trước.

Người đứng đầu IAEA đề cập đến 3 cơ sở hạt nhân khác có ý nghĩa quan trọng hơn do vẫn lưu giữ lượng lớn vật liệu và thiết bị hạt nhân, đồng thời cho rằng IAEA cần sớm tiếp cận các cơ sở này.

Tổng Giám đốc IAEA nhấn mạnh việc khôi phục đầy đủ quyền tiếp cận là vấn đề then chốt hiện nay, đồng thời cho biết cơ quan này đang duy trì đối thoại với phía Iran.

Tuy nhiên, theo ông Grossi, mức độ hợp tác hiện vẫn còn hạn chế. IAEA lâu nay nêu rõ việc kiểm kê kho uranium làm giàu của Iran, bao gồm cả vật liệu gần đạt cấp độ vũ khí, đã "quá hạn từ lâu" và vấn đề này cần được giải quyết "khẩn cấp".

Hiện Iran vẫn chưa cho phép các thanh sát viên của IAEA tiếp cận các địa điểm hạt nhân hứng chịu cuộc oanh kích do Israel và Mỹ tiến hành hồi tháng 6 vừa qua, trong đó có 3 cơ sở làm giàu uranium đang hoạt động.

Sau diễn biến căng thẳng này, Iran thu hẹp hợp tác với IAEA và ban hành quy định yêu cầu mọi đề nghị của IAEA về hoạt động thanh sát toàn diện trong thời gian tới phải được Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran phê chuẩn.

Iran khẳng định không chấm dứt hoàn toàn hợp tác với IAEA, song cho biết mọi hoạt động hợp tác trong thời gian tới sẽ được xem xét trên cơ sở lợi ích an ninh quốc gia.

Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi giải thích thêm rằng quan hệ giữa Iran và IAEA hiện được điều phối thông qua Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao và Iran sẽ đánh giá riêng rẽ từng yêu cầu thanh sát của cơ quan này.

Theo Báo Nhân dân