Iran mở rộng chương trình hạt nhân

Iran đã tuyên bố mở rộng mạnh mẽ việc làm giàu uranium hôm 9/4, bắt đầu vận hành 3.000 máy li tâm, bất chấp việc LHQ yêu cầu nước này ngừng chương trình hạt nhân hoặc đối mặt với lệnh trừng phạt cứng rắn hơn.

Theo các chuyên gia Mỹ, về lý thuyết 3.000 máy li tâm đủ để sản xuất nhiên liệu cho vũ khí hạt nhân, có lẽ trong vòng 1 năm. Tuy nhiên, họ nghi ngờ về con số mà Iran đưa ra.

Nhà Trắng và châu Âu đã chỉ trích tuyên bố mới nhất này. ’’Iran tiếp tục phớt lờ yêu cầu của cộng đồng quốc tế và tự cô lập hơn nữa chính nước này bằng cách mở rộng chương trình hạt nhân, chứ không phải ngừng làm giàu uranium’’, Gordon Johndroe, phát ngôn viên của Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ, cho biết.

Iran được biết là có 328 máy li tâm đang hoạt động tại cơ sở làm giàu Natanz, miền Trung. Trong nhiều tháng qua, Iran cho biết nước này dự định tăng số máy li tâm lên 3.000. Những máy mới này có thể được lắp đặt tại một tổ hợp ngầm ở Natanz để tránh các cuộc không kích.

Trong quá trình làm giàu, khí uranium được bơm vào các máy li tâm. Máy quay và tinh lọc khí. Nếu được làm giàu ở mức độ thấp, nhiên liệu sẽ được sử dụng cho lò phản ứng. Nếu được làm giảu ở mức cao, nhiên liệu có phẩm cấp phù hợp cho đầu đạn hạt nhân. Mỹ và các đồng minh đã cáo buộc Iran tìm cách phát triển vũ khí hạt nhân - lời cáo buộc mà Tehran phủ nhận.

LHQ đã thông qua hai nghị quyết trừng phạt Iran do từ chối ngừng làm giàu uranium. Nghị quyết gần đây nhất đặt ra hạn chót vào cuối tháng 5 để Iran ngừng chương trình, nếu không sẽ đối mặt với lệnh trừng phạt cứng rắn hơn.

Trưởng đoàn đàm phán hạt nhân của Iran, Ali Larijan, cảnh báo nếu LHQ áp đặt lệnh trừng phạt mới, Iran có thể xem lại mức độ hợp tác với IAEA. IAEA hiện đang tiến hành các cuộc thanh sát tại Natanz và các cơ sở hạt nhân khác của Iran.

Ông Larijani đã khẳng định lại lập trường của Iran rằng nước này sẵn sàng đàm phán với phương Tây cũng như đưa ra các đảm bảo rằng chương trình hạt nhân nhằm mục đích hòa bình. Phương Tây phải chấp nhận chương trình hạt nhân của Iran như một thực tế, bác bỏ việc ngưng làm giàu uranium là điều kiện tiên quyết cho các cuộc đàm phán.

Cùng ngày, nhân kỷ niệm một năm việc làm giàu thành công uranium lần đầu tiên tại Natanz, Tổng thống Iran tuyên bố nước này đã gia nhập vào câu lạc bộ hạt nhân và có thể sản xuất nhiên liệu hạt nhân ở quy mô công nghiệp.