Kết nối du lịch văn hóa - lịch sử - tâm linh

Sau khi sáp nhập đơn vị hành chính, tỉnh Tuyên Quang có cơ hội lớn để khai thác và phát huy những giá trị văn hóa, di sản gắn với du lịch, lịch sử tâm linh phong phú. Đây không chỉ là hướng đi nhằm gìn giữ và lan tỏa bản sắc dân tộc, mà còn mở ra tiềm năng bứt phá kinh tế - xã hội, giáo dục truyền thống và hình thành các sản phẩm du lịch đặc sắc, đưa ngành công nghiệp không khói cất cánh trên bản đồ du lịch cả nước.

Linh thiêng cột cờ Quốc gia Lũng Cú trên vùng cực Bắc.

Kết nối các điểm đến

Tuyên Quang được xem là vùng đất hội tụ đầy đủ chiều sâu văn hóa và lịch sử, cộng đồng các dân tộc giàu bản sắc với nhiều địa danh nổi tiếng. Hiện nay, toàn tỉnh có 719 di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh xếp hạng các cấp, trong đó có 213 di tích được xếp hạng cấp Quốc gia, 289 di tích được xếp hạng cấp tỉnh. Nổi bật là có ba danh thắng được Chính phủ xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt gồm: Khu Di tích Quốc gia đặc biệt Tân Trào; Khu Di tích Quốc gia đặc biệt Kim Bình; Khu danh lam thắng cảnh Quốc gia đặc biệt Na Hang - Lâm Bình. Trong năm 2024, riêng Khu Di tích Quốc gia đặc biệt Tân Trào đã đón trên 950.000 lượt du khách, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội, tạo việc làm và sinh kế bền vững cho người dân vùng căn cứ địa cách mạng.

Đồng chí Đỗ Trung Kiên, Trưởng Ban quản lý các khu du lịch tỉnh cho biết: “Du lịch về nguồn khám phá văn hóa, lịch sử là điểm nhấn quan trọng trong chiến lược phát triển du lịch của tỉnh. Mỗi di tích lịch sử đều chứa đựng câu chuyện lịch sử phản ánh chiều sâu văn hóa, bản sắc dân tộc và những giá trị truyền thống được lưu giữ qua nhiều thế hệ. Việc bảo tồn, khai thác và quảng bá các di sản này giúp du khách trải nghiệm chân thực, hiểu rõ hơn về lịch sử và văn hóa địa phương. Từ đó, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cộng đồng trong việc gìn giữ di sản tạo nên những sản phẩm du lịch mới hấp dẫn với du khách”.

Khám phá những địa danh lịch sử mặt trận Vị Xuyên trong tour du lịch “Hành quân theo bước chân anh”.

Từ mảnh đất Tân Trào lịch sử đến địa đầu cực Bắc Đồng Văn, hành trình về nguồn còn in dấu tại nhiều địa chỉ đỏ như: Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Vị Xuyên, Di tích lịch sử Căng Bắc Mê, Cột cờ Quốc gia Lũng Cú, Dinh thự họ Vương… Những địa danh này không chỉ là không gian linh thiêng giáo dục truyền thống cách mạng mà còn giúp du khách trải nghiệm và cảm nhận sâu sắc những câu chuyện hào hùng gắn với quá khứ với lòng tự hào dân tộc. Việc kết nối những điểm đến này tạo nên những “mắt xích” quan trọng trong mạng lưới du lịch của tỉnh giúp du khách hiểu rõ hơn về bối cảnh lịch sử, trải nghiệm văn hóa của đồng bào các dân tộc trên hành trình khám phá miền đất địa đầu Tổ quốc.

Phát huy giá trị văn hóa giàu bản sắc

Nằm ở vị trí địa chiến lược, Tuyên Quang ngày càng khẳng định được vị thế trên bản đồ du lịch Việt Nam bằng việc gìn giữ và phát huy kho tàng di sản văn hóa phong phú, kết hợp hài hòa với không gian tâm linh và bản sắc các dân tộc. Nỗ lực đó mở ra hướng đi mới trong phát huy giá trị kết nối giữa: truyền thống và hiện đại, bảo tồn và phát triển, giữa văn hóa bản địa và sức sống du lịch trong bối cảnh hội nhập.

Minh chứng là nhiều lễ hội truyền thống được phục dựng và bảo tồn tạo sức lan tỏa rộng rãi như Lễ hội: Thành Tuyên, Lồng Tông của dân tộc Tày; Nhảy lửa của dân tộc Pà Thẻn; Gầu Tào dân tộc Mông; Cúng tổ tiên, rửa làng của dân tộc Lô Lô… Song song với đó, hệ thống đền, chùa, miếu mạo cổ kính trải dài khắp các địa phương góp phần làm giàu thêm không gian tín ngưỡng, mở ra tiềm năng lớn cho phát triển du lịch văn hóa - lịch sử - tâm linh. Các di sản văn hóa phi vật thể như dân ca, dân vũ, phong tục tập quán của các dân tộc được xây dựng thành các sản phẩm du lịch, được du khách trong và ngoài nước đánh giá cao.

Lễ hội Thành Tuyên khẳng định sản phẩm du lịch văn hóa độc đáo của tỉnh thu hút du khách.

Giáo sư, Tiến sĩ Lê Hồng Lý, Chủ tịch Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam nhận định: “Đồng bào các dân tộc Tuyên Quang hiện vẫn lưu giữ kho tàng văn hóa phong phú, từ ngôn ngữ, chữ viết, tri thức dân gian đến nghệ thuật trình diễn, trang phục, nhạc cụ và công cụ lao động truyền thống. Việc bảo tồn, khai thác và quảng bá những giá trị này không chỉ tiếp thêm động lực để cộng đồng duy trì và gìn giữ di sản mà còn mang đến cho du khách trải nghiệm chân thực, khẳng định Tuyên Quang là điểm đến văn hóa, tín ngưỡng giàu bản sắc”.

Giai đoạn 2025 - 2030, tỉnh đặt mục tiêu phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng gắn với bảo tồn và phát huy các di sản văn hóa, từng bước chuyển hóa thành nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội. Trên nền tảng đó, tỉnh chú trọng nâng cao ý thức cộng đồng, tạo sự gắn bó của người dân trong gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa gắn với phát triển du lịch, tạo lợi ích kinh tế và quảng bá hình ảnh địa phương. Khu Di tích Quốc gia đặc biệt Tân Trào phấn đấu đáp ứng tiêu chí Khu du lịch Quốc gia đặc biệt; Lễ hội Thành Tuyên và Lễ hội hoa Tam giác mạch hướng tới trở thành sự kiện văn hóa - du lịch vươn tầm quốc tế; trong khi đó, giá trị danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO - Cao nguyên đá Đồng Văn tiếp tục được bảo tồn và phát huy.

Với chủ trương “Lấy văn hóa để phát triển du lịch, lấy du lịch để bảo tồn và phát triển văn hóa”, Tuyên Quang xác định di sản văn hóa là nguồn tài nguyên đặc biệt để xây dựng những sản phẩm du lịch hấp dẫn, giàu bản sắc. Nhờ đó, hình ảnh du lịch của tỉnh ngày càng được khẳng định trên trường quốc tế với nhiều danh hiệu uy tín như: một trong 10 điểm đến hấp dẫn nhất thế giới do CNN bình chọn; vinh danh là Điểm đến du lịch mới nổi hàng đầu châu Á năm 2023 và Điểm đến văn hóa hàng đầu châu Á năm 2024. Kết quả trên là minh chứng sinh động cho những quyết sách đúng đắn mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh đã đề ra góp phần đưa du lịch Tuyên Quang đạt nhiều thành tựu nổi bật, khẳng định vị thế trên bản đồ du lịch Việt Nam.

Hoàng Hà