Thành tựu nhiệm kỳ 2020 - 2025: Sức mạnh mềm văn hóa tạo giá trị lớn

Xác định văn hóa, con người giữ vai trò cơ bản, quan trọng, nhiệm kỳ 2020 - 2025, Đảng bộ tỉnh Tuyên Quang đã quan tâm xây dựng, phát triển văn hóa, con người, từng bước đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới. Những chính sách đầu tư bài bản từ hạ tầng đến chiến lược lâu dài đã biến sức mạnh mềm văn hóa trở thành động lực, tạo nên giá trị to lớn trong xây dựng, phát triển tỉnh.

Nghe hát Then trên hồ Nà Nưa.

Quan tâm đúng mức cho văn hóa

Có thể đánh giá, giai đoạn 2020 - 2025, nhận thức, đổi mới tư duy về phát triển văn hóa được nâng cao, xác định văn hóa là nền tảng tinh thần của đời sống xã hội, đầu tư cho văn hóa là đầu tư phát triển. Từ nhận thức đó, Tuyên Quang đã xây dựng các chiến lược bài bản, đặt phát triển văn hóa ngang tầm với phát triển kinh tế, chính trị, xã hội; gắn kết chặt chẽ việc xây dựng, phát triển văn hóa với các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc gắn với phát triển du lịch, góp phần phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng của tỉnh.

Trong nhiệm kỳ, Đảng bộ tỉnh đã lãnh đạo thực hiện có hiệu quả các mục tiêu, giải pháp xây dựng và phát triển nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, xây dựng con người và môi trường văn hóa trong sáng, lành mạnh, có tinh thần vì cộng đồng, có khát vọng vươn lên. Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh ban hành 2 nghị quyết; 1 đề án; 2 chỉ thị;  Hội đồng nhân dân ban hành 3 nghị quyết, Ủy ban nhân dân ban hành 10 quyết định quy định cơ chế, chính sách phát triển văn hóa, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa trên địa bàn tỉnh.

Thiết chế văn hóa từ tỉnh đến cơ sở từng bước được đầu tư. Toàn tỉnh có 124/124 xã, phường có Trung tâm Văn hóa, Thể thao hoặc Hội trường đa năng; 3.554/3.802 thôn, tổ dân phố có nhà văn hóa - khu thể thao. Trong đó 2.263 nhà văn hóa - khu thể thao đạt chuẩn theo quy định của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch. Trên 4.900 đội văn nghệ quần chúng thôn, bản, 852 đội văn nghệ dân gian được duy trì hoạt động thường xuyên.

Các giá trị văn hóa được bảo tồn thông qua các câu lạc bộ bảo tồn văn hóa (Trong ảnh: Câu lạc bộ bảo tồn văn hóa thôn Éo, xã Xuân Vân).

Toàn tỉnh có 84,7% gia đình đạt danh hiệu Gia đình Văn hóa; 85,4% thôn, tổ dân phố đạt danh hiệu Văn hóa. Toàn tỉnh đã xây dựng được 785 mô hình điểm văn minh trong việc cưới, việc tang; 265 mô hình can thiệp, phòng ngừa và ứng phó với bạo lực gia đình, trong đó có 77 mô hình đạt theo chuẩn của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch...

Gắn văn hóa với phát triển du lịch

Là tỉnh có nền văn hóa độc đáo, đậm đà bản sắc, Tuyên Quang tập trung khai thác thế mạnh, gắn bảo tồn, lưu giữ, phát triển văn hóa với phát triển du lịch. Coi đây là động lực để xây dựng nhiều sản phẩm du lịch độc đáo, hấp dẫn.

Giai đoạn 2020 - 2025, tỉnh huy động nguồn lực hoàn thành Dự án Bảo quản, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Tân Trào gắn với phát triển du lịch đến năm 2025; triển khai các bước thực hiện dự án Bảo tồn, tôn tạo Khu Di tích Ban Thường trực Quốc hội; Bảo tàng tỉnh; Di tích lịch sử cách mạng Căng Bắc Mê; thực hiện dự án “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch như xây dựng Làng Văn hóa du lịch và phát huy giá trị Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Tân Trào; Đề án xây dựng Khu Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Tân Trào trở thành Khu du lịch Quốc gia; trung tâm giáo dục truyền thống cách mạng của cả nước; hoàn thành thiết kế trưng bày Bảo tàng ATK Tân Trào; dự án Bảo tồn Làng Văn hóa dân tộc Cao Lan thôn Động Sơn, xã Chân Sơn (cũ); dự án Tu bổ, tôn tạo Di tích lịch sử Quốc gia Làng Ngòi - Đá Bàn, dự án Tu bổ, tôn tạo Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Địa điểm tổ chức Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng…

Một trong những điểm nhấn trong bảo tồn, phát triển văn hóa giai đoạn này là khôi phục và bảo tồn nhiều di sản văn hóa truyền thống. Trong đó, nhiều sự kiện văn hóa lớn để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng du khách và Nhân dân như: Lễ đón nhận Bằng ghi danh "Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam" vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại; Lễ đón nhận danh hiệu thành viên mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Cao nguyên đá Đồng Văn lần thứ III... Giai đoạn này, tỉnh đã xếp hạng 23 di tích cấp tỉnh; 9 di tích được xếp hạng di tích quốc gia; 20 di sản văn hóa phi vật thể được đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Theo đồng chí Nguyễn Trung Ngọc, Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch, để văn hóa phát huy được sức mạnh mềm, bài học kinh nghiệm lớn nhất là tỉnh đã phát huy mọi nguồn lực phát triển để văn hóa thực sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, niềm tự hào dân tộc, niềm tin, nguồn lực quan trọng nhất và mục tiêu của sự phát triển. Như Lễ hội Thành Tuyên - một trong những Lễ hội tự phát của Nhân dân, nhờ các chính sách khuyến khích hiệu quả, phù hợp đã từng bước phát triển thành lễ hội mang tầm quốc tế và trở thành sản phẩm du lịch độc đáo, đặc trưng của Tuyên Quang mỗi dịp Trung thu. Theo thống kê, trung bình mỗi dịp Lễ hội, lượng khách du lịch đổ về Tuyên Quang đạt trên 200 nghìn lượt. Những làng văn hóa du lịch đậm đà bản sắc của Tuyên Quang trở thành lựa chọn hàng đầu với khách du lịch, như Làng cổ Thiên Hương, Lô Lô Chải, Nặm Đăm, Tân Lập hay Nà Tông…

Với quan điểm xây dựng và phát triển văn hóa, con người Tuyên Quang trở thành nguồn lực nội sinh và động lực phát triển kinh tế - xã hội bền vững, cùng với sự đầu tư của Đảng, Nhà nước, việc hoàn thiện các cơ chế, chính sách, đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý nhà nước về phát triển văn hóa sẽ khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, ý chí tự cường, tinh thần đoàn kết, khát vọng xây dựng Tuyên Quang phát triển trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.            

Bài, ảnh: Nguyễn Đạt