Đánh thức không gian văn hóa dân tộc La Chí

Đồng bào dân tộc La Chí, xã Tiên Yên có hơn 150 hộ với gần 1.000 nhân khẩu. Ngày nay, người La Chí vẫn giữ giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp thông qua những phong tục, tập quán, lễ hội, làn điệu dân ca và nghề thủ công, phản ánh tinh thần lao động cần cù, khát vọng sống no ấm và tình yêu quê hương sâu sắc.

Phụ nữ La Chí, xã Tiên Yên chơi đu quay trong Ngày hội văn hóa của dân tộc.

Bản sắc văn hóa dân tộc La Chí

Giữa tháng 11, xã Tiên Yên trở nên rực rỡ và náo nức hơn bao giờ hết khi “Ngày hội văn hóa dân tộc La Chí” lần thứ Nhất năm 2025 được tổ chức. Đây không chỉ là sự kiện văn hóa, du lịch quan trọng của địa phương, mà còn là dịp để đồng bào La Chí gửi gắm niềm tự hào về cội nguồn, bản sắc, phong tục truyền thống đã được gìn giữ qua nhiều thế hệ.

Trong không gian ngày hội được bài trí đậm sắc màu văn hóa La Chí với các gian nhà sàn mô phỏng, những vòng xòe rộn rã, tiếng khèn, tiếng trống âm vang. Những điệu dân ca mượt mà, tiếng hát gọi mùa rộn ràng, vũ điệu múa uyển chuyển đưa du khách vào hành trình khám phá đời sống tinh thần phong phú của đồng bào dân tộc nơi đây.

Một trong những nét văn hóa đặc sắc của người La Chí được tái hiện là Tết Khu Cù Tê vào tháng 7 âm lịch và Lễ cúng mừng cơm mới vào tháng 9 âm lịch hàng năm. Mâm cúng không thể thiếu xôi, cá, thịt, rượu hoãng rót vào sừng trâu và phải có củ gừng để mời tổ tiên về dự lễ. Người thực hiện nghi lễ cúng là nghệ nhân, già làng, trưởng bản dày dặn kinh nghiệm, am hiểu rõ phong tục, tập quán của dân tộc.

Sau khi hoàn thành các nghi lễ, cộng đồng dân tộc La Chí nô nức đổ về nhà văn hóa thôn, bản để hòa mình vào các trò chơi gian dân như: Ném còn, đu quay, đu dây, trèo cột, kéo co. Các bà, các mẹ còn tranh thủ truyền dạy lại nghề thêu trang phục cho con trẻ. Với sự gắn kết cao, các thành viên trong gia đình đều trở về nhà, quây quần bên mâm cỗ mừng hỏi han, động viên nhau nỗ lực vươn lên phát triển kinh tế, hướng tới cuộc sống khấm khá hơn.

Anh Long Đức Phô, Bí thư Chi bộ thôn Hạ Sơn, xã Tiên Yên chia sẻ: “Thôn là nơi sinh sống tập trung đông đồng bào La Chí, vì vậy các phong tục, lễ hội và làn điệu ca múa, nghề thủ công được gìn giữ và thực hành một cách tự nhiên trong đời sống hằng ngày. Việc tổ chức ngày hội giúp lớp trẻ hiểu và trân trọng truyền thống văn hóa quý báu của dân tộc mình, cũng như giới thiệu, lan tỏa những giá trị đặc sắc đó đến du khách gần xa”.

Tiền đề phát triển du lịch cộng đồng

Hòa mình vào không khí ngày hội, du khách đã được trải nghiệm các hoạt động văn hóa, cảm nhận nhịp sống, nếp sinh hoạt đặc trưng của đồng bào dân tộc La Chí.

Chị Hoàng Thị Úc, du khách đến từ tỉnh Lào Cai bày tỏ: “Tôi thực sự ấn tượng với những bộ trang phục dân tộc và sự hiếu khách của người dân. Tôi đã tham gia trò chơi ném còn, thưởng thức các món ẩm thực, tham quan các gian hàng và mua những thứ quà quê cho người thân. Tôi hy vọng xã duy trì thường niên việc tổ chức lễ hội văn hóa truyền thống để khách du lịch có cơ hội được tìm hiểu và biết đến nhiều hơn về mảnh đất, con người Tiên Yên”.

Đồng chí Hoàng Trọng Khoắn, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Tiên Yên cho biết: “Thời gian tới, cấp ủy, chính quyền xã sẽ tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về công tác dân tộc, văn hóa, du lịch, tạo điều kiện để đồng bào La Chí nói riêng, các dân tộc trên địa bàn nói chung gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa. Xã cũng mong muốn các cấp, ngành quan tâm, hỗ trợ, định hướng xây dựng, phát triển du lịch văn hóa cộng đồng, trải nghiệm, sinh thái, nâng cao thu nhập, tạo sinh kế bền vững cho người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi”.

Mộc Lan