Cháo ấu tẩu vùng cao nguyên đá

15:33, 04/07/2025

Nếu phở chua, thắng cố là đặc sản của phiên chợ vùng cao ban ngày, thì cháo ấu tẩu là món ăn đêm mang hương vị rất riêng của vùng cao nguyên đá Đồng Văn.

Cháo ấu tẩu.
Cháo ấu tẩu.

Ấu tẩu là một loại củ mọc tự nhiên trên núi cao, thoạt nhìn như củ khoai sọ, nhưng có độc tính mạnh. Dân gian gọi đây là “củ ngái ngủ”, vì nếu ăn sống hoặc chế biến sai cách, sẽ gây tê lưỡi, chóng mặt, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, qua bàn tay khéo léo của người vùng cao, ấu tẩu lại trở thành nguyên liệu quý để nấu thành món cháo thơm ngon, bổ dưỡng.

Để nấu cháo ấu tẩu, trước hết phải ngâm củ trong nước vo gạo khoảng 10 tiếng, sau đó ninh kỹ từ 4 - 6 tiếng để khử hết độc. Khi chín, củ mềm, nhuyễn, có màu vàng nhạt và vị đắng đặc trưng. Gạo để nấu cháo thường là gạo nếp cái hoa vàng trộn gạo tẻ, ninh cùng nước xương hầm để tạo độ sánh, ngậy. Thịt băm, trứng gà, hành hoa, tía tô… được thêm vào lúc cuối, tạo nên hương thơm hài hòa giữa mùi thuốc Bắc và mùi cháo truyền thống.

Ấn tượng đầu tiên khi ăn là vị đắng ở đầu lưỡi, nhưng rồi sau đó là vị ngọt bùi, béo ngậy lan tỏa nơi cổ họng. Vị đắng ấy không làm người ta khó chịu, mà lại gây nghiện, nhất là trong cái lạnh căm căm của đêm vùng cao. Người dân vùng cao ăn cháo ấu tẩu để giữ ấm, ngủ ngon, chống lại mệt mỏi. Du khách ăn cháo để nhớ mãi một hương vị không nơi nào có được.

Ngày nay, cháo ấu tẩu đã trở thành đặc sản nổi tiếng, được bày bán ở nhiều quán nhỏ và các xã vùng cao. Đó là món ăn vừa bình dân vừa độc đáo, vừa là tinh hoa ẩm thực, vừa là tri thức bản địa kết tinh qua nhiều thế hệ.

Hoàng Anh
 


Ý kiến bạn đọc


Cùng chuyên mục

Đến Hà Giang thưởng thức món bún vịt làng của người Tày
BHG - Ẩm thực của đồng bào Tày ở Hà Giang vô cùng phong phú với bánh gai, bánh chuối, bánh trứng kiến, xôi ngũ sắc… Đặc biệt, trong đó, món bún vịt là món “điểm tâm sáng” nổi tiếng được bà con địa phương và du khách yêu thích, tìm đến mỗi khi có dịp lên thăm vùng địa đầu cực Bắc của Tổ quốc. Món ăn này không chỉ ngon mà còn thể hiện nét văn hóa ẩm thực độc đáo của người Tày.
31/03/2025
Tìm về hương vị của bánh Trung thu cổ truyền
BHG - Giữa đa dạng thể loại bánh Trung thu được cập nhật theo xu hướng thời đại và nhu cầu của thị trường, cơ sở sản xuất bánh của bà Hoàng Thị Ban vẫn lựa chọn sản xuất bánh trung thu với hương vị truyền thống, sản xuất thủ công không chất bảo quản.
29/09/2023
Cuộc thi “Chấm món ăn tiêu biểu các tỉnh, thành phố” năm 2024

BHG - Sáng 29.3, tại Quảng trường 26.3 (thành phố Hà Giang) đã diễn ra Cuộc thi “Chấm món ăn tiêu biểu các tỉnh, thành phố” năm 2024. Đây là một trong những hoạt động nổi bật khởi động cho Lễ hội Văn hóa, du lịch, ẩm thực Quốc tế - Hà Giang lần thứ I, năm 2024 diễn ra từ ngày 29 – 31.3.2024 tại Hà Giang.

29/03/2024
Đa dạng, hấp dẫn ẩm thực vùng miền

BHG - 65 gian hàng tại Không gian trưng bày, giới thiệu sản phẩm văn hóa, du lịch, ẩm thực và sản phẩm hàng hóa đặc trưng vùng miền của tỉnh Hà Giang, các tỉnh, thành phố trong cả nước và tinh hoa ẩm thực các nước Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan là một trong những điểm nhấn nổi bật của Lễ hội Văn hóa, du lịch và ẩm thực quốc tế Hà Giang lần thứ I, năm 2024, thu hút đông đảo người dân, du khách đến tham quan, mua sắm và thưởng thức.

29/03/2024