Nâng cao vị thế phụ nữ dân tộc thiểu số

Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” giai đoạn 2021 - 2025 thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi triển khai trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang đã đạt được những kết quả nhất định. Dự án đã góp phần nâng cao nhận thức và chất lượng cuộc sống của phụ nữ và trẻ em vùng miền núi khó khăn.

Triển khai đồng bộ

Lần đầu tiên, trong Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi có riêng một dự án thành phần về thúc đẩy bình đẳng giới. Đối tượng thụ hưởng là phụ nữ, trẻ em gái tại các địa bàn đặc biệt khó khăn, với mục tiêu chung là nâng cao nhận thức, thay đổi định kiến giới; chăm lo, giải quyết một số vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em. Giai đoạn 1, từ 2021-2025, các cấp Hội phụ nữ tỉnh đã phát huy vai trò chủ trì, chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương, tích cực phối hợp với các sở, ban, ngành có liên quan triển khai các nội dung, chỉ tiêu của dự án.

Các hoạt động của Dự án 8 tác động đến đời sống của phụ nữ và trẻ em vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, mở ra nhiều cơ hội phát triển mới.

Dự án 8 đến nay được triển khai thực hiện tại các thôn thuộc các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh với 4 nội dung được triển khai linh hoạt: Tuyên truyền, vận động thay đổi nếp nghĩ, cách làm góp phần xóa bỏ các định kiến và khuôn mẫu giới trong gia đình và cộng đồng; xây dựng và nhân rộng các mô hình thay đổi nếp nghĩ, cách làm, nâng cao quyền năng kinh tế cho phụ nữ; đảm bảo tiếng nói và sự tham gia thực chất của phụ nữ và trẻ em trong các hoạt động; trang bị kiến thức về bình đẳng giới, kỹ năng thực hiện lồng ghép giới cho cán bộ trong hệ thống chính trị, già làng, trưởng bản, chức sắc tôn giáo và người có uy tín trong cộng đồng.

Thực hiện dự án, toàn tỉnh đã thành lập được 1.521 tổ truyền thông cộng đồng với 10.151 thành viên; tổ chức 11.615 buổi tuyên truyền, truyền thông xóa bỏ các định kiến và khuôn mẫu giới, xây dựng môi trường sống an toàn cho phụ nữ và trẻ em tại thôn đặc biệt khó khăn. Mô hình tổ truyền thông hoạt động theo hướng đối thoại, trao đổi 2 chiều gắn với những tình huống thực tế đời sống giúp chị em phụ nữ dễ tiếp nhận. Dự án 8 cũng chú trọng giải pháp kinh tế thông qua việc hỗ trợ 52 nhóm sinh kế, tổ hợp tác và hợp tác xã do phụ nữ làm chủ hoặc đồng làm chủ.

Chị Vi Thị Loan, Chủ tịch Hội LHPN xã Hồ Thầu cho biết: “Hội phụ nữ xã hiện có 1.723 hội viên sinh hoạt tại 25 chi hội; trong đó, hơn 97% hội viên là người dân tộc thiểu số. Từ khi triển khai các nội dung thuộc Dự án 8, phụ nữ trên địa bàn không chỉ được hỗ trợ về kiến thức về pháp luật, về nuôi dạy con, xây dựng hạnh phúc gia đình mà còn được tư vấn, hỗ trợ về phát triển kinh tế, được hướng dẫn ứng dụng công nghệ 4.0 trong sản xuất, kinh doanh; giới thiệu kết nối thị trường, tham gia chuỗi giá trị, từng bước giúp kinh tế gia đình phát triển bền vững hơn. Từ đó, nâng cao vị thế của phụ nữ trên địa bàn”.

Điểm tựa cho phụ nữ yếu thế

Là chỗ dựa an toàn của những người yếu thế là phụ nữ, trẻ em vùng đồng bào dân tộc thiểu số, các cấp Hội phụ nữ đã củng cố, thành lập mới 451 địa chỉ tin cậy với 2.609 thành viên; thành lập 225 Câu lạc bộ “Thủ lĩnh của sự thay đổi” với 5.758 thành viên.

Xã Côn Lôn là đơn vị chỉ đạo điểm của Hội LHPN tỉnh về thực hiện mô hình Địa chỉ tin cậy của Dự án 8. Trước năm 2021, trên địa bàn xã thường xảy ra những vụ bạo lực gia đình. Nguyên nhân chủ yếu do tư tưởng trọng nam khinh nữ, đàn ông uống rượu, tư tưởng sinh con trai… Từ khi mô hình được triển khai, công tác tuyên truyền được đẩy mạnh, các thành viên trong mô hình đã kịp thời tuyên truyền, hoà giải nhiều trường hợp mâu thuẫn, có nguy cơ bạo lực gia đình; ngăn chặn kịp thời 5 vụ tảo hôn trên địa bàn.

Nhiều hội viên phụ nữ xã Pà Vầy Sủ được vay vốn từ Ngân hàng Chính sách xã hội đã phát triển kinh tế hộ, vươn lên thoát nghèo.

Chị Hoàng Thị Nghim, thôn Lũng Khiêng, xã Côn Lôn chia sẻ: “Được tham gia các buổi truyền thông của mô hình địa chỉ tin cậy tôi hiểu thêm về cách phòng, chống bạo lực gia đình, nắm được pháp luật và biết cách chăm sóc, nuôi dạy con. Tôi cũng được chị em chia sẻ bí quyết gìn giữ và xây dựng hạnh phúc gia đình. Từ đó tôi hiểu rằng, khi vợ chồng có những mâu thuẫn nhỏ thì cũng cần ngồi lại nói chuyện để cùng tháo gỡ, tránh to tiếng hay nóng tính dẫn đến những điều không hay. Khi vợ chồng hòa thuận sẽ cùng nhau nuôi dạy con trưởng thành, phát triển kinh tế”.

Qua đánh giá, các mô hình, hoạt động của Dự án 8 được triển khai đồng bộ, có chiều sâu đã tác động tích cực, tạo sự chuyển biến về nhận thức, thay đổi nếp nghĩ, cách làm của người dân tại các xã, thôn đặc biệt khó khăn trên địa bàn tỉnh. Triển khai Dự án trong giai đoạn tiếp theo, Hội phụ nữ các cấp sẽ khắc phục những khó khăn, tích cực, chủ động tham gia vào các nội dung để đạt và vượt các mục tiêu của chương trình; điều chỉnh cách thức thực hiện trong quá trình triển khai các nội dung một cách linh hoạt, phù hợp với thực tế địa phương.

Thúc đẩy bình đẳng giới vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giúp chị em phụ nữ dân tộc thiểu số vượt qua mọi rào cản trong tiếp cận và thụ hưởng thành quả của sự phát triển, từ đó nâng cao vị thế của mình trong gia đình và xã hội. Đây sẽ là đòn bẩy quan trọng để các cấp Hội phụ nữ thực hiện tốt hơn chức năng và nhiệm vụ của tổ chức mình, góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác dân tộc trên địa bàn tỉnh.

Bài, ảnh: Thúy Nga