Toàn tỉnh, hiện có 129/138 xã đạt tiêu chí Quốc gia về y tế, chiếm 93,5%. Trong đó, có 125 xã tiếp tục duy trì và 4 xã đạt mới trong năm 2022 là xã Hùng Lợi (Yên Sơn), Bạch Xa (Hàm Yên), Hào Phú và Thượng Ấm (Sơn Dương). Có 3 huyện, thành phố là huyện Lâm Bình, Hàm Yên và thành phố Tuyên Quang 100% xã, phường, thị trấn đã đạt tiêu chí quốc gia về y tế.

​

Cán bộ Trạm Y tế xã Yên Thuận (Hàm Yên) khám sức khỏe cho người dân.

Mặc dù còn nhiều khó khăn, song quá trình phấn đấu xây dựng xã đạt tiêu chí quốc gia về y tế ở xã Yên Thuận (Hàm Yên) đã có sự đồng thuận lớn từ người dân cũng như quyết tâm vào cuộc đồng bộ quyết liệt từ cấp ủy, chính quyền đến đội ngũ cán bộ y tế. Năm 2000, xã Yên Thuận đạt tiêu chí quốc gia về y tế và vẫn được duy trì cho đến nay. Chính quyền và nhân dân trong xã rất phấn khởi khi cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ khám, chữa bệnh của Trạm Y tế đã được đầu tư xây dựng; trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ y, bác sĩ được chú trọng phát triển. Chị Nguyễn Thị Bích, thôn Thôm Vá, xã Yên Thuận cho biết, khi mắc các chứng bệnh thông thường như: cảm cúm, viêm họng, tiêu chảy cấp, sốt xuất huyết… chị đều đến Trạm Y tế xã khám bệnh và được các bác sĩ kê đơn điều trị rất hiệu quả. Chị rất tin tưởng vào tay nghề của các y, bác sĩ ở đây. 

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, Trạm Y tế xã Khuôn Hà (Lâm Bình) là một trong những xã đầu tiên của huyện Lâm Bình hoàn thành 10 tiêu chí theo tiêu chí quốc gia về y tế xã giai đoạn 2011-2020 (do Bộ Y tế ban hành từ tháng 9-2011) và được công nhận xã đạt chuẩn quốc gia về y tế trong năm 2014. Đồng chí Chẩu Văn Toan, Chủ tịch UBND xã Khuôn Hà cho biết, khi Trạm Y tế xã đạt chuẩn quốc gia về y tế, trạm đã được trang bị những phương tiện truyền thông, các trang thiết bị khám, điều trị như: tivi, máy hút đờm, máy khí dung, máy thử nước tiểu... Đặc biệt, trạm còn được hỗ trợ máy vi tính có kết nối mạng để thực hiện nhiệm vụ, cập nhật thông tin y học và trao đổi thông tin với Trung tâm Y tế huyện. Từ đó, chất lượng dịch vụ y tế của xã ngày càng được nâng cao, các chương trình y tế đều đạt và vượt chỉ tiêu, công tác phòng chống dịch được triển khai chủ động, công tác khám, chữa bệnh thông thường được chú trọng. Qua đó, thu hút được đông đảo người dân đến khám, giảm tình trạng quá tải cho tuyến trên. Bên cạnh đó, các chương trình mục tiêu quốc gia ở xã cũng được triển khai kịp thời, các chương trình như: nước sạch, vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh, tiêm chủng mở rộng... được thực hiện hiệu quả.

Bác sĩ La Đăng Tái, Phó Giám đốc Sở Y tế cho biết, từ khi Bộ Y tế ban hành 10 tiêu chí quốc gia về y tế (9-2011), đến nay sau hơn 10 năm thực hiện, các địa phương trong tỉnh đã có nhiều nỗ lực trong việc xây dựng các xã đạt chuẩn quốc gia về y tế. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện ở một số địa phương vẫn còn gặp nhiều khó khăn như: thiếu cán bộ chuyên môn; cơ sở vật chất xuống cấp; trang thiết bị, phương tiện làm việc thiếu và không đồng bộ... Vì vậy trong thời gian tới, ngành y tế tỉnh tập trung duy trì và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các trạm y tế. Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của nhân dân trong chống dịch bệnh, vệ sinh môi trường; chủ động tìm kiếm các nguồn lực để đầu tư nâng cấp hạ tầng cơ sở, trang thiết bị, phương tiện làm việc cho các trạm y tế. Cùng với đó, các trạm y tế phải nâng cao nhiệm vụ chuyên môn, sử dụng có hiệu quả các trang thiết bị được đầu tư phục vụ công tác chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân. Có như vậy việc đạt chuẩn mới bền vững.

Để đạt tiêu chí quốc gia về y tế, các xã phải thực hiện 10 tiêu chí là: Chỉ đạo, điều hành công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân; nhân lực y tế; trang thiết bị, thuốc và phương tiện khác; kế hoạch - tài chính; y tế dự phòng, phòng, chống HIV/AIDS; vệ sinh môi trường và an toàn vệ sinh thực phẩm; khám bệnh, chữa bệnh, phục hồi chức năng và y học cổ truyền; chăm sóc sức khỏe bà mẹ - trẻ em; dân số - kế hoạch hóa gia đình; truyền thông - giáo dục sức khỏe.