Điểm Di tích Việt Nam Thông tấn xã tại thôn Hoàng Lâu, xã Trung Yên (Sơn Dương).

Ngày 15-9-1945, từ đài vô tuyến Bạch Mai phát đi Bản Tuyên ngôn độc lập bằng ba thứ tiếng Việt, Anh, Pháp công bố với toàn dân và toàn thế giới sự ra đời của nước Việt Nam mới, cũng là ngày ra đời của Việt Nam Thông tấn xã. Kháng chiến chống Pháp bùng nổ, cuối năm 1948, Việt Nam Thông tấn xã xơ tán lên huyện Chiêm Hóa, đến cuối tháng 2 năm 1952 chuyển đến thôn Hoàng Lâu, xã Trung Yên (Sơn Dương) với mật danh T6.

Cơ quan Việt Nam Thông tấn xã ở Hoàng Lâu được đặt trên đồi cây to, rậm rạp, dưới chân đồi có con suối nhỏ. Toàn cơ quan có khoảng 50 người, do đồng chí Hoàng Tuấn làm Giám đốc. Khu làm việc có 9 ngôi nhà: 1 ngôi nhà làm việc của Giám đốc, nằm ở lưng đồi; 1 nhà ăn ở gần suối và 6 nhà cho các bộ phận làm việc. Nhà quay về hướng Tây Nam, làm bằng gỗ rừng, tre, nứa và lớp mái bằng lá cọ, mỗi nhà dài khoảng 9-10m, khoảng cách giữa các nhà từ 10-15m.

Bia Di tích được mô phỏng hình trang sách, phía trên trích câu nói của Bác Hồ: "Tin tức càng nhanh, kháng chiến càng mau thắng lợi".

Việt Nam Thông tấn xã làm nhiệm vụ khai thác, thẩm định, thu thập các nguồn thông tin, sưu tầm tư liệu phục vụ Bác, Trung ương Đảng, Chính phủ để hoạch định quyết sách cách mạng; các phóng viên Việt Nam Thông tấn xã đưa tin, viết bài cổ động phong trào quần chúng nhân dân ủng hộ cách mạng, hăng hái đi kháng chiến, bảo vệ và giải phóng đất nước. Về tổ chức, Việt Nam Thông tấn xã có Ban Biên tập tin, bộ phận nghiên cứu, bộ phận tư liệu, bộ phận điện vụ, bộ phận điện ảnh- nhiếp ảnh và tổ liên lạc.

Ngày 4-3-1952, Bác Hồ đến thăm Việt Nam Thông tấn xã. Bác nhắc nhở mọi người thi đua hoàn thành tốt nhiệm vụ, chú trọng tăng gia, thực hành tiết kiệm, đảm bảo bí mật. Bác thăm nơi ở, thấy chuồng lợn trống không (vì đã thịt để ăn Tết), Bác căn dặn: “Ăn lứa này phải nuôi ngay lứa khác”. Nhìn vườn bắp cải còn lưa thưa, Bác phê bình: “Các cô chú tăng gia còn kém”. Đêm hôm ấy Bác đã ngủ lại Hoàng Lâu và sáng hôm sau chia tay mọi người lên đường.

Công trình Thanh niên Mã QR code về di tích do Đoàn Thanh niên Thông tấn xã Việt Nam thực hiện.

Sau hơn hai năm ở Hoàng Lâu, Việt Nam Thông tấn xã hình thành đủ cơ cấu tổ chức của một cơ quan thông tấn. có tin đối ngoại, tin trong nước, tin thế giới, tin phổ biến, tin tham khảo; có bộ phận điện vụ kỹ thuật, bộ phận in và phát hành. Phóng viên, kỹ thuật viên được phân công đi chiến dịch.

Việt Nam Thông tấn xã đã lập phân xã Bắc Kinh, phân xã Băng Cốc, phân xã Răng Gun. Trong Chiến dịch Điện Biên Phủ, đồng chí Hoàng Tuấn dẫn đầu tổ phóng viên và nhiếp ảnh ra mặt trận.

Thông qua tin tức, bản tin, tạp chí, đội ngũ phóng viên, biên tập viên của Việt Nam Thông tấn xã đã phản ánh cuộc kháng chiến anh dũng của dân tộc trên mọi mặt trận, trên khắp các chiến trường; làm tốt công tác tuyên truyền, động viên quân dân cả nước thi đua giết giặc lập công; tuyên truyền đến mọi tầng lớp nhân dân chủ trương chính sách của Đảng, Chính phủ. Đồng thời, cung cấp kịp thời diễn biến tình hình ngoài mặt trận đến Bác Hồ và Trung ương. Việt Nam Thông tấn xã cũng đã góp phần quan trọng để thế giới hiểu về cuộc chiến tranh chính nghĩa của nhân dân ta, qua đó tranh thủ sự đồng tình ủng hộ của nhân dân yêu chuộng hòa bình trên thế giới.  

Công trình Thanh niên "Thắp sáng địa chỉ đỏ" do Đoàn Thanh niên TTXVN thực hiện tại thôn Hoàng Lâu.

Với ý nghĩa lịch sử to lớn, năm 2001, Di tích Việt Nam Thông tấn xã được Bộ Văn hóa – Thông tin quyết định xếp hạng Di tích Quốc gia. Nơi đây đã trở thành địa chỉ đỏ để đội ngũ những người làm báo của Thông tấn xã Việt Nam ngày nay và các thế hệ những người làm báo Việt Nam về nguồn, ôn lại truyền thống lịch sử; tạo động lực, quyết tâm để thực hiện tốt hơn nữa nhiệm vụ tiên phong trên mặt trận thông tin tuyên truyền.