Ford dừng sản xuất xe điện chủ lực F-150 Lightning

Từ bỏ F-150 Lightning cho phép Ford tập trung hơn vào các dự án sinh lời. Ảnh: Clavey

F-150 Lightning là dòng xe điện cỡ lớn chủ lực của Ford trong những năm qua, tuy nhiên đây lại là dự án thua lỗ và khó có lãi trong phân tích chiến lược của hãng ô tô Mỹ.

Thiết kế của F-150 Lightning ban đầu được phát triển từ một mẫu bán tải chạy xăng. Và nay, dòng xe này đang quay về "điểm xuất phát” với một phiên bản hybrid sạc ngoài (PHEV) sắp ra mắt.

Khi được công bố vào năm 2021, F-150 Lightning từng được Ford xem là một cột mốc lớn, với mức giá khởi điểm hấp dẫn chỉ 40.000 USD. Tuy nhiên, khi đi vào sản xuất hàng loạt, Ford chưa thể bán xe ở mức giá đã hứa. Đến đời xe 2025, giá khởi điểm đã tăng lên 55.000 USD.

Mẫu bán tải này được thiết kế để thu hút nhóm người dùng phổ thông. Xe được trang bị hàng loạt ổ cắm điện, tận dụng bộ pin trên xe để chạy dụng cụ tại công trường, cấp điện cho các thiết bị trong các buổi dã ngoại, thậm chí cung cấp điện cho cả ngôi nhà khi mất điện, giống như một máy phát điện di động.

F-150 Lightning từng giành nhiều giải thưởng uy tín, và được Kelley Blue Book xếp hạng là mẫu bán tải điện đáng mua nhất năm 2024. Theo Ford, đây cũng là bán tải điện bán chạy nhất tại Mỹ trong quý vừa qua.

Tuy nhiên, phân khúc bán tải điện nói chung lại gặp nhiều khó khăn khi không đáp ứng được kỳ vọng cao về hiệu năng, giá bán và doanh số. Riêng với Lightning, độ tin cậy là một vấn đề, trong khi tầm hoạt động bị giảm mạnh khi kéo tải khiến nhiều khách hàng đặt câu hỏi: Vì sao phải mua một chiếc bán tải không thể làm tốt “công việc của bán tải”?

Quan trọng hơn, Ford đang lỗ nặng trên mỗi chiếc Lightning bán ra, ngay cả ở mức giá cao hơn ban đầu. Doanh số xe điện trong vài năm qua thấp hơn nhiều so với kỳ vọng của các hãng, trong khi chi phí sản xuất không giảm đủ nhanh như Ford từng hy vọng.

Cùng lúc đó, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đảo ngược hoàn toàn chính sách xe điện, hủy bỏ các ưu đãi và yêu cầu từng thúc đẩy người tiêu dùng và các hãng xe chuyển sang xe điện (EV). Trong đó có việc loại bỏ khoản tín dụng thuế 7.500 USD, vốn giúp nhiều mẫu xe điện dễ tiếp cận hơn, và nới lỏng các tiêu chuẩn khí thải cũng như tiết kiệm nhiên liệu từng buộc các hãng phải duy trì sản xuất xe điện dù không có lãi.

Những thay đổi nói trên cũng đồng nghĩa các nhà sản xuất ô tô có thể sản xuất nhiều xe tải chạy xăng và diesel cỡ lớn hơn, và ít xe điện hơn, mà không vi phạm quy định liên bang.

Ông Andrew Frick, Chủ tịch bộ phận Ford Blue và Ford Model e - hai mảng xe thương mại và xe điện của Ford - cho biết, những thay đổi trong môi trường pháp lý như vậy cũng là một phần quan trọng trong bức tranh tổng thể khiến Ford quyết định dừng dự án Lightning thuần điện.

Mustang Mach-E - một trong những mẫu xe điện cỡ nhỏ mà Ford đặt nhiều kỳ vọng. Ảnh: HL

Trong chiến lược mới, tham vọng xe điện của Ford sẽ thu nhỏ theo đúng nghĩa đen, tập trung vào các mẫu xe nhỏ gọn và giá phải chăng hơn, bắt đầu với mẫu bán tải cỡ trung chạy điện được hãng công bố hồi tháng 8. Ford đặt mục tiêu giá khoảng 30.000 USD và dự kiến tung ra thị trường trong khoảng một năm tới.

Sự thay đổi chiến lược này sẽ khiến Ford thiệt hại hàng tỷ USD trong năm nay do phải ghi nhận chi phí và tài sản bị xóa sổ, nhưng hãng kỳ vọng khoản lỗ có thể bù đắp bằng việc thay thế một mẫu xe thua lỗ bằng những sản phẩm có khả năng sinh lời.

Việc xoay trục cũng khiến Ford rơi vào tình trạng dư thừa năng lực sản xuất pin, do hãng đã đầu tư mạnh để xây dựng các nhà máy pin phục vụ cho những dây chuyền xe điện đang tạm dừng.

Để ứng phó, Ford đã công bố một hướng kinh doanh mới, đó là cải tạo một cơ sở sản xuất pin tại bang Kentucky để sản xuất pin lưu trữ tĩnh, thay vì pin cho xe tải. Những bộ pin này sẽ được bán để ổn định lưới điện, bằng cách sạc khi điện dư thừa từ gió và mặt trời, và xả điện khi nguồn cung khan hiếm - một xu hướng đang làm thay đổi hệ thống điện tại các bang như California và Texas, cũng như cung cấp cho trung tâm dữ liệu và các khách hàng công nghiệp khác.