Bài 1: Báo động đỏ nạn tận diệt giun đất bằng kích điện

Bài 3: Khoảng trống quản lý

Có thực sự là địa long?

Những người hành nghề gọi chế biến giun là chế chế biến "địa long" tại thôn Đồng Chãu, xã Trung Trực (Yên Sơn). 3 lò sấy, chất đốt vẫn còn dang dở, hàng chục phên với những xác giun vừa sấy xong được rải đều hong thêm nắng trước khi đưa đi tiêu thụ. Khó có thể chấp nhận được, tình trạng mất vệ sinh, mùi tanh hôi bao trùm toàn bộ bầu không khí.

Hàng chục phên giun đất đã được xấy khô tại cơ sở chế biến giun tại thôn Đồng Chãu, xã Trung Trực (Yên Sơn).

Làm việc với lực lượng chức năng, ông Phạm Tuấn Thanh, chủ cơ sở chế biến giun tại thôn Đồng Chãu khai báo, ông thu mua giun từ những người đi đánh bắt về, giá 1 kg giun sống khoảng từ 20-25 nghìn đồng, những ngày nắng nóng, giun ít giá nhích hơn, thời tiết mưa nhiều, đánh bắt dễ giá có giảm xuống. Giun đất bắt về rửa qua, cho vào máy tước, bỏ bộ phận bên trong giun, phần còn lại rải đều vào các phên sắt để đưa vào các lò sấy. Khoảng 3-4 tiếng, hun dưới nhiệt độ cao, giun được sấy khô sau đó là đóng bao bán cho các đầu nậu thu mua. Giá 1 kg giun khô khoảng từ 600-800 nghìn đồng/kg tùy vào chất lượng giun và thời điểm, cứ 10-12 kg giun sống sẽ được 1 kg giun khô.

Ông Trương Quang Tuyên, Trưởng công an xã Kiến Thiết (Yên Sơn) người đã tham gia vào nhiều đợt tuần tra, canh gác, ngăn chặn tình trạng kích bắt, sơ chế, sấy giun đất trên địa bàn xã Kiến Thiết chia sẻ, không hiểu người ta mua giun để làm gì, có thực sự phải là địa long không? Nhưng quy trình chế biến giun đất thật sự khủng khiếp.

Có thị trường thực sự hay chỉ là chiêu bài phá hoại?

Trao đổi với những cá nhân kích bắt, chế biến giun đất về thị trường tiêu thụ của loại sản phẩm kỳ quái này, chúng tôi đều nhận được câu trả lời chỉ biết sơ chế, sản phẩm giun sấy đạt chuẩn sẽ được thương lái đến gom tận nhà.

Anh Chu Văn Mạnh, Phó trưởng Công an xã Tri Phú (Chiêm Hóa) cũng cho rằng, làm việc với 1 số cá nhân đánh bắt, chế biến giun đất trên địa bàn xã, tất cả đều khẳng định, giun được bắt, chế biến không tiêu thụ trong nước mà xuất khẩu sang Trung Quốc và để làm gì, có tác dụng gì với con người thì họ không biết, chỉ biết có người thu mua thì họ đánh bắt, chế biến.

Công an xã Trung Trực (Yên Sơn) lập biên bản hành vi thu mua, chế biến giun tại hộ ông Phạm Tuấn Thanh, thôn Đồng Chãu.

Ông Ma Văn Trường, Trưởng Công an xã Xuân Vân (Yên Sơn) khẳng định, nguồn tin đảm bảo của công an xã có được, những tháng gần đây trên địa bàn xuất hiện 1 cá nhân lái xe tải trọng tải 3,5 đến 5 tấn biển số tỉnh bạn đi dọc các xã Xuân Vân, Trung Trực, Kiến Thiết để thu mua giun khô. Số giun này sẽ được tập kết về Vĩnh Phúc và đưa sang Trung Quốc tiêu thụ.

Rất nhiều bài học đắt giá về thương lái nước ngoài thu mua những thứ kỳ quái không giống ai gây rất nhiểu tổn thất cho hoạt động sản xuất nông nghiệp của nước ta, trong đó tỉnh ta cũng không nằm ngoài sự tác động. Hết đỉa đến móng trâu, ốc bươu vàng và giờ đến giun đất....Qua trao đổi, tiếp xúc với những cá nhân đã hành nghề đánh bắt, chế biến giun trên địa bàn 2 huyện Chiêm Hóa, Yên Sơn có thể đưa ra câu trả lời rằng người dân không phải không biết trước những chiêu trò thu mua nông sản dị biệt của những thương lái nước ngoài nhưng vì lợi nhuận cao, họ bất chấp làm liều và không quan tâm đến hệ lụy sau này.

Các chuyên gia nông nghiệp đều khẳng định, chân tướng sự việc và những hành động thu mua nông sản dị biệt, trong đó có giun đất của thương lái nước ngoài là những chiêu bài phá hoại sản xuất, hủy hoại môi trường.

Chưa có câu trả lời chính xác về mục đích sử dụng giun đất nhưng tác hại lớn nhất từ việc kích bắt giun đất bằng xung điện đang diễn ra đã nhìn thấy rất rõ, nhiều diện tích đất đang chết dần vì mất vi sinh vật có lợi.