Chuyển giao quyền lực tại Fed: Phép thử cho tài chính toàn cầu

Việc này không chỉ định hình nền tài chính của Xứ cờ hoa mà còn ảnh hưởng tới xu hướng dòng vốn và ổn định kinh tế toàn cầu trong những năm tới.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ Jerome Powell. Ảnh: NBC News

Cơ cấu quyền lực bên trong Cục Dự trữ Liên bang Mỹ đang bước vào chặng thay đổi khi nhiệm kỳ của nhiều thành viên Hội đồng Thống đốc Fed sắp kết thúc.

Thống đốc Fed Stephen Miran dự kiến rời Fed vào đầu năm tới, còn Chủ tịch Fed Jerome Powell sẽ kết thúc nhiệm kỳ vào tháng 5-2026. Trong khi Tổng thống Mỹ Donald Trump thường xuyên đề cập tới việc thay thế Chủ tịch Fed và cho biết sẽ tiết lộ nhân vật thay thế ông Jerome Powell vào tháng 1-2026.

Giai đoạn hậu khủng hoảng lạm phát 2022-2023 đã đưa Fed trở lại vị trí trung tâm của mọi phân tích kinh tế toàn cầu. Dưới sự dẫn dắt của Chủ tịch Jerome Powell, Fed đã triển khai chu kỳ thắt chặt tiền tệ mạnh mẽ nhất trong hơn 4 thập kỷ, nâng lãi suất điều hành từ mức gần 0% lên vùng đỉnh nhiều năm nhằm kiểm soát lạm phát.

Tuy nhiên, trong bối cảnh áp lực giá cả dần hạ nhiệt và tăng trưởng kinh tế Mỹ có dấu hiệu chững lại, cơ quan này đối mặt với yêu cầu điều chỉnh chiến lược. Sự thay đổi ở các vị trí then chốt tại Fed cũng được cho là sẽ làm dịch chuyển cán cân quan điểm trong Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC).

Với nhiều thay đổi lớn về nhân sự, tư duy điều hành Fed được giới chuyên môn nhận định sẽ chuyển biến đáng kể. Chính sách tiền tệ của Fed không phải là quyết định của một cá nhân, mà là kết quả của sự đồng thuận, hoặc thỏa hiệp, giữa các trường phái tư duy khác nhau: “Diều hâu” ưu tiên kiểm soát lạm phát, “bồ câu” chú trọng hỗ trợ tăng trưởng và việc làm.

Trong giai đoạn chuyển giao, xu hướng điều hành được dự báo sẽ mang màu sắc thận trọng, tức tránh những cú sốc chính sách đột ngột sau khi đã đạt được thành quả bước đầu trong việc kéo lạm phát rời xa đỉnh. Cách tiếp cận “phụ thuộc dữ liệu”, điều chỉnh lãi suất và bảng cân đối kế toán theo diễn biến thực tế của kinh tế Mỹ sẽ được ưu tiên.

Các nhà phân tích cho rằng, còn một yếu tố khác chi phối xu hướng của Fed trong giai đoạn tới là áp lực từ môi trường chính trị. Nợ công Mỹ liên tục lập kỷ lục mới, trong khi chi phí trả lãi tăng nhanh theo mặt bằng lãi suất cao. Dù Fed độc lập về mặt thể chế nhưng không hoàn toàn tách rời bối cảnh tài khóa, do đó các lãnh đạo mới của Fed phải cân nhắc giữa mục tiêu ổn định giá cả và rủi ro gây sức ép quá lớn lên ngân sách liên bang.

Giới quan sát toàn cầu không rời mắt khỏi Fed bởi mọi thay đổi trong định hướng của cơ quan này đều tác động lan tỏa. Đồng USD, lãi suất trái phiếu Kho bạc Mỹ, dòng vốn toàn cầu đều phản ứng nhạy cảm với tín hiệu chính sách từ Washington.

Nếu Fed chuyển sang lập trường mềm mỏng hơn, khả năng nới lỏng tiền tệ từng bước sẽ tạo dư địa cho các nền kinh tế mới nổi ổn định tỷ giá, giảm áp lực lạm phát nhập khẩu và thu hút vốn đầu tư. Ngược lại, nếu nội bộ Fed xuất hiện quan điểm cứng rắn, thị trường có thể đối mặt với biến động lớn hơn.

Các nền kinh tế đang phát triển cũng chịu tác động lớn. Chính sách tiền tệ của Mỹ ổn định và có lộ trình rõ ràng là điều kiện thuận lợi cho điều hành vĩ mô trong nước, đặc biệt là kiểm soát lạm phát, ổn định tỷ giá và thu hút dòng vốn dài hạn. Ngược lại, bất kỳ tín hiệu thiếu nhất quán nào từ Fed cũng có thể làm gia tăng biến động trên thị trường tài chính toàn cầu, đặt ra thách thức cho các nền kinh tế có độ mở lớn.

Trong các phát biểu gần đây, nhiều quan chức Fed còn nhấn mạnh tới khái niệm “lãi suất trung lập mới”, là mức lãi suất không kích thích cũng không kìm hãm tăng trưởng. Lãi suất trung lập có thể cao hơn giai đoạn trước đại dịch cho thấy Fed đang điều chỉnh tư duy dài hạn. Hướng đi này nếu được các nhân sự lãnh đạo mới ủng hộ, sẽ ảnh hưởng sâu sắc đến cách Fed điều hành trong thập kỷ tới.

Nhìn chung, giai đoạn chuyển giao quyền lực tại Fed không đồng nghĩa với sự thay đổi đột ngột trong chính sách nhưng là thời điểm quan trọng để định hình xu hướng dài hạn, củng cố uy tín, tính minh bạch và khả năng dẫn dắt kỳ vọng thị trường. Đồng thời đây sẽ là phép thử đối với vai trò trung tâm của Fed trong hệ thống tài chính toàn cầu cũng như khả năng phản ứng của cả hệ thống.

Theo Hanoimoi.vn