Công nghệ khí hóa rác thải: Giải pháp tuần hoàn, giảm phát thải vượt trội

Trong bối cảnh Việt Nam đang phải đối mặt với áp lực ngày càng lớn từ lượng rác thải sinh hoạt, công nghiệp và nông nghiệp, từ năm 2016, Công ty TNHH Do Green đã kiên định theo đuổi mục tiêu làm chủ công nghệ khí hóa rác thải, phát triển mô hình xử lý triệt để và bền vững.

Giải pháp này đã khẳng định sự vượt trội nhờ giảm chi phí và giảm phát thải đáng kể so với các phương thức xử lý rác thải khác.

Do Green vừa được vinh danh ở hai hạng mục giải thưởng về đổi mới sáng tạo Better Choice Awards 2025. Ảnh: L.M

Công nghệ khí hóa rác thải là sản phẩm đổi mới sáng tạo sở hữu độc quyền của Công ty TNHH Do Green, một doanh nghiệp khởi nghiệp. Đây là giải pháp có những ưu điểm vượt trội so với chôn lấp rác, đốt rác và đốt rác phát điện.

Không chỉ là một giải pháp khoa học công nghệ, sản phẩm của Do Green còn khẳng định tầm nhìn xây dựng nền kinh tế tuần hoàn và thực hiện cam kết Net-Zero vào năm 2050 của Việt Nam.

Công nghệ xử lý chất thải rắn bằng phương pháp khí hóa phát điện sạch và trung hòa carbon độc quyền của Do Green được ứng dụng trên nhiều lĩnh vực: Xử lý rác sinh hoạt, công nghiệp, nông nghiệp và rác thải nhựa. Điểm nổi bật của công nghệ này là quá trình oxy hóa không hoàn toàn, khác biệt căn bản so với đốt rác. Thay vì tạo ra tro xỉ, tro bay và khí độc, khí hóa rác thải tạo ra khí tổng hợp (syngas) - nguồn năng lượng tái tạo sạch, cùng than sinh học (biochar) có giá trị trong nông nghiệp và lưu giữ carbon lâu dài.

Dự án Nhà máy thực nghiệm của Do Green với công suất xử lý 100 tấn rác/ngày (xử lý 20 - 30 tấn rác/ngày với mỗi module) đã được Bộ Khoa học và Công nghệ thẩm định, công nhận hoàn thành nhiệm vụ khoa học, đồng thời được Bộ Tài nguyên và Môi trường nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường quan trắc, đánh giá đạt chuẩn khí thải của Liên minh châu Âu (EU) và Nhật Bản. Hiện nay, dự án đang được xúc tiến đầu tư thương mại tại tỉnh Hưng Yên và dự kiến vận hành trong năm 2025.

Không chỉ dừng lại ở xử lý rác thải, công nghệ này còn hiện thực hóa kinh tế tuần hoàn, toàn bộ rác đầu vào (dù phân loại hay chưa) được chuyển hóa thành syngas để phát điện, nhiệt công nghiệp, và biochar để cải tạo đất. Đặc biệt, quy trình này không phát sinh nước thải, không để lại chất thải rắn phải chôn lấp, chấm dứt nhu cầu mở rộng bãi xử lý theo cách chôn lấp.

Hiện nay, phần lớn rác thải Việt Nam được xử lý bằng chôn lấp, gây ô nhiễm đất, nước ngầm và phát thải khí nhà kính. Công nghệ đốt rác phát điện tuy mới nhưng đắt đỏ (ước tính chi phí hơn 40 USD/tấn rác, trong đó một nửa trợ giá từ ngân sách), lại phát sinh tro bay độc hại chứa dioxin, furan, cũng như lượng lớn CO₂. Ngược lại, công nghệ khí hóa của Do Green giúp giảm chi phí xử lý xuống dưới 20 USD/tấn rác; biến 100% rác đầu vào thành sản phẩm hữu ích, loại bỏ hoàn toàn tro bay độc hại; giảm phát thải CO₂ xuống chỉ 75 kg/tấn rác, thấp hơn hàng chục lần so với chôn lấp và đốt rác.

Đồng thời, công nghệ khí hóa của Do Green cho phép quy hoạch nhà máy phân tán, quy mô nhỏ, rút ngắn cung đường vận chuyển rác từ 100km xuống 10 - 20km, tiết kiệm hàng trăm tỷ đồng mỗi năm cho ngân sách địa phương. Thêm nữa là khả năng mở rộng công suất bằng module, chấm dứt triệt để nhu cầu chôn lấp rác tại các địa phương. Đặc biệt, công nghệ khí hóa là giải pháp duy nhất có khả năng lưu giữ CO₂ ở thể rắn thông qua biochar, đóng góp thiết thực vào mục tiêu Net-Zero vào năm 2050.

Theo đánh giá của các chuyên gia, giải pháp của Do Green không chỉ mang tính công nghệ mà còn tạo tác động xã hội to lớn. Trước hết là giúp cắt giảm chi phí quản lý rác và ngân sách trợ giá điện; giảm gánh nặng môi trường, nâng cao chất lượng sống của người dân; mở ra nguồn thu mới từ tín chỉ carbon quốc tế. Công nghệ khí hóa rác thải của Do Green còn cho thấy, doanh nghiệp Việt Nam có thể làm chủ công nghệ xanh tiên tiến, từng là thách thức ngay cả với các quốc gia phát triển.

Do Green đã chứng minh năng lực đổi mới sáng tạo thông qua công nghệ khí hóa rác thải, một giải pháp xử lý triệt để, kinh tế tuần hoàn, giảm phát thải vượt trội và thân thiện với môi trường. Từ việc loại bỏ hoàn toàn tro bay độc hại, giảm chi phí xã hội, cho đến khả năng lưu giữ carbon và tham gia thị trường tín chỉ quốc tế, Do Green không chỉ mang đến lời giải cho bài toán rác thải mà còn góp phần quan trọng vào hành trình phát triển bền vững của Việt Nam.

Với những đóng góp mang lại cho cộng đồng, giải pháp của Do Green được vinh danh tại hạng mục Sáng kiến đột phá về công nghệ xanh và phát triển bền vững; đồng thời được vinh danh top 5 giải pháp phục vụ đổi mới sáng tạo và phục vụ người dùng, doanh nghiệp tại giải thưởng Better Choice Awards 2025.

Giải pháp Do Green đã được tôn vinh là một trong những giải pháp công nghệ xanh có tính tiên phong, góp phần giảm phát thải, tiết kiệm năng lượng, thay thế vật liệu độc hại và hướng tới mục tiêu Net-Zero 2050. Đây là giải thưởng ghi nhận các sáng kiến đột phá, có khả năng tạo tác động lan tỏa không chỉ trong phạm vi ngành công nghiệp mà còn đối với toàn xã hội, khẳng định vai trò của khoa học công nghệ trong quá trình chuyển đổi xanh và phát triển bền vững tại Việt Nam.

Theo Hanoimoi.vn