Cần quy định chặt chẽ, nhân văn và công bằng về quyền của phạm nhân

Sáng 4-11, tiếp tục nội dung chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, sau phiên làm việc toàn thể tại hội trường về các dự án luật thuộc lĩnh vực xây dựng, nông nghiệp, môi trường, kinh tế và tư pháp, Đoàn ĐBQH tỉnh tham gia thảo luận ở Tổ về: Dự án Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú; Dự án Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi) và Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp.

Các đại biểu tại phiên thảo luận tổ.

Thảo luận Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi), đại biểu Tráng A Dương nhất trí sự cần thiết ban hành dự án luật nhằm nâng cao hiệu quả công tác thi hành án hình sự; phù hợp với chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Đại biểu cho rằng, Điều 7 dự thảo Luật quy định về các hành vi bị nghiêm cấm trong thi hành án hình sự đã tương đối đầy đủ, bao quát hầu hết các nhóm hành vi vi phạm có thể xảy ra trong quá trình tổ chức thi hành án. Tuy nhiên, để tăng cường tính răn đe, bảo đảm yêu cầu bảo vệ quyền con người và quyền công dân, đồng thời hoàn thiện cơ sở pháp lý cho việc xử lý vi phạm trong lĩnh vực thi hành án hình sự, Ban soạn thảo cần bổ sung hành vi “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để vi phạm quyền, lợi ích hợp pháp của người chấp hành án” vào quy định các hành vi bị nghiêm cấm.

Đại biểu Tráng A Dương phát biểu thảo luận.

Đại biểu cũng đề nghị bổ sung quy định mang tính nguyên tắc tại Điều 23 theo hướng: “Nhà nước tạo điều kiện cho phạm nhân thực hiện quyền lưu trữ trứng, tinh trùng theo nguyện vọng, phù hợp với điều kiện thực tế và quy định của pháp luật về y tế”. Đồng thời giao Chính phủ quy định chi tiết về: Quy trình, thủ tục thực hiện việc lưu trữ trứng, tinh trùng của phạm nhân; trách nhiệm phối hợp giữa cơ sở giam giữ và cơ sở y tế; nguồn kinh phí... Qua đó, nhằm bảo đảm tính nhân văn, phù hợp với tinh thần của Hiến pháp năm 2013 về quyền con người và quyền công dân.

Về giải quyết trường hợp người được hưởng án treo có nguyện vọng làm việc, học tập ngoài nơi cư trú, đại biểu đề nghị bổ sung quy định cụ thể hoặc giao Chính Phủ ban hành hướng dẫn chi tiết về các trường hợp người được hưởng án treo không được làm việc, học tập ngoài nơi cư trú nhằm bảo đảm tính thống nhất, minh bạch và khả thi trong quá trình áp dụng giữa các địa phương, đơn vị.

Đại biểu cũng tham gia ý kiến vào một số nội dung về giải thích từ ngữ; các quy định về thực hiện quyết định thi hành án treo; chế độ liên lạc của phạm nhân; thủ tục đề nghị tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù…

Đại biểu Hoàng Ngọc Định phát biểu thảo luận.

Tham gia thảo luận, đại biểu Hoàng Ngọc Định, nhất trí với các nội dung sửa đổi trong dự thảo Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú năm 2025. Theo đại biểu, những năm qua lực lượng Bộ đội Biên phòng (BĐBP) đã và đang làm tốt công tác quản lý bảo vệ biên giới, đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm góp phần giữ gìn ANCT-TTATXH trên khu vực biên giới vùng biển, đảo. Tuy nhiên, quá trình áp dụng các biện pháp ngăn chặn "tạm giữ người" theo quy định tại Điều 110 và Điều 117 Bộ luật Tố tụng hình sự vẫn còn gặp nhiều khó khăn do quy định của pháp luật hiện nay chỉ quy định "đồn Biên phòng vùng sâu, vùng xa" mới được tổ chức buồng tạm giữ.

Đại biểu đề xuất cần phải sửa đổi, bổ sung Luật Thi hành tạm giữ tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú theo hướng tổ chức buồng tạm giữ tại các đồn Biên phòng để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, hạn chế mức thấp nhất vi phạm trong thực hiện hoạt động tố tụng liên quan đến công tác tạm giữ người.

Ngoài ra, tại khoản 4 Điều 10 dự thảo Luật cần nghiên cứu, bổ sung thêm 1 điểm theo hướng "Ban chỉ huy Bộ đội Biên phòng có nhiệm vụ, quyền hạn điều chuyển người từ buồng tạm giữ của đồn Biên phòng, Ban chỉ huy Biên phòng cửa khẩu cảng đến các cơ sở giam giữ trong Công an nhân dân". Đại biểu cũng tham gia ý kiến vào một số nội dung về giải thích từ ngữ, bổ sung một số cụm từ để phù hợp với thực tiễn…

PV