Thôn Khun - Nét chấm hoang sơ giữa miền sơn cước                                                                          

Ẩn mình giữa núi rừng xanh ngút ngàn của xã Bằng Lang, tỉnh Tuyên Quang, Thôn Khun hiện lên như nét chấm phá tinh tế trên bức tranh miền sơn cước. Con đường vào bản uốn lượn theo sườn núi, khi vắt qua con suối trong veo róc rách, lúc lại men theo những thửa ruộng bậc thang trải dài như dải lụa mềm ôm ấp lấy bản làng. Vào mùa lúa non, thung lũng khoác màu xanh mướt, tươi non như sức sống mới. Khi lúa chín, sắc vàng óng ánh hòa trong ánh nắng chiều, tạo nên bức tranh huyền ảo khiến bất kỳ ai cũng phải dừng chân ngắm nhìn.

Cảnh Thôn Khun yên bình và thơ mộng giữa núi rừng xã Bằng Lang.

Vẻ đẹp nguyên sơ giữa đại ngàn

Đặt chân tới Thôn Khun, du khách như bước vào thế giới bình yên và nguyên sơ. Những ngôi nhà sàn truyền thống thấp thoáng trong màu xanh rừng cây, khói bếp lam chiều bảng lảng quyện cùng hương thơm lúa mới. Xen lẫn trong không gian ấy là tiếng chim hót, tiếng suối róc rách và tiếng cười trong trẻo của trẻ thơ, tất cả hòa quyện thành bản giao hưởng của núi rừng. Cảm giác ấy khiến người lữ khách như được trở về với ký ức tuổi thơ, nơi có tình người nồng hậu và nhịp sống chậm rãi, yên lành.

Không chỉ sở hữu cảnh sắc thơ mộng, Thôn Khun còn có những kỳ quan thiên nhiên kỳ thú. Hang Bó Mì, nằm sâu trong lòng núi, được ví như viên ngọc ẩn giấu giữa đại ngàn. Bước vào hang, du khách sẽ ngỡ ngàng trước những khối nhũ đá lung linh, hình thù kỳ ảo được thiên nhiên kiến tạo qua hàng triệu năm. Hang Bó Mì không chỉ là điểm tham quan mà còn là nguồn nước quý, nuôi dưỡng cuộc sống người dân trong mùa khô hạn. Ngoài ra, hệ thống rừng nguyên sinh, những khe suối, thác nước và rừng Chò Chỉ hàng trăm năm tuổi trên đỉnh núi Khau Buân càng làm tăng sức hấp dẫn cho hành trình khám phá.

Người dân Thôn Khun đan các sản phẩm thủ công truyền thống đậm nét văn hóa của thôn Khun.

Bà Nguyễn Thị Túc, Chủ tịch UBND xã Bằng Lang, chia sẻ: “Thôn Khun là một trong những điểm du lịch cộng đồng tiêu biểu của xã. Chính quyền và người dân đang cùng nhau xây dựng nơi đây thành làng văn hóa du lịch đặc trưng, phát triển kinh tế du lịch đi đôi với bảo tồn giá trị truyền thống. Chúng tôi mong muốn du khách đến đây không chỉ tham quan, nghỉ dưỡng mà còn hiểu, yêu và đồng hành cùng bà con trong hành trình gìn giữ bản sắc”.

Thôn Khun là nơi cộng cư của bốn dân tộc: Tày, Nùng, Dao và La Chí, trong đó người Tày chiếm đa số. Mỗi dân tộc là một sắc màu riêng, cùng hòa quyện tạo nên bức tranh văn hóa phong phú, đậm đà bản sắc. Những nếp nhà sàn cổ kính không chỉ là nơi ở mà còn lưu giữ ký ức và câu chuyện của nhiều thế hệ.

Du khách chụp ảnh lưu niệm với các thiếu nữ Thôn Khun.

Đến với Thôn Khun, du khách sẽ được hòa mình vào không gian văn hóa dân gian đặc sắc. Trong những đêm hội, nhà sàn bừng sáng ánh lửa, tiếng đàn tính ngân vang hòa cùng tiếng trống, tiếng khèn, tiếng hát Then sâu lắng và điệu múa chuông, múa ngựa giấy rộn ràng. Những lễ hội mang đậm tính tâm linh như lễ cúng thần rừng, lễ mừng cơm mới, lễ cấp sắc… được duy trì qua nhiều thế hệ, vừa thể hiện sự biết ơn đất trời vừa là sợi dây kết nối cộng đồng.

Du khách quốc tế thích thú trải nghiệm các sản phẩm văn hóa của địa phương.

Bản sắc văn hóa níu chân du khách

Ông Hoàng Văn Tình, người dân Thôn Khun, vui vẻ nói: “Trước kia, khách đến chủ yếu tham quan rồi về. Nay nhiều người ở lại lâu hơn, cùng bà con tham gia cấy lúa, gặt lúa, nấu cơm lam, hát múa trong các đêm văn nghệ. Nhờ vậy mà bà con càng thêm tự hào và gắn bó với bản làng. Du khách đến đây không chỉ ngắm cảnh mà còn cùng chúng tôi sống trong nhịp sinh hoạt hàng ngày”.

Ẩm thực nơi đây cũng mang đậm hương vị núi rừng. Xôi ngũ sắc rực rỡ, cá suối nướng thơm lừng, gà đồi chắc thịt, lạp xưởng đậm đà… đều được chế biến từ nguồn nguyên liệu do chính bà con tự nuôi, tự trồng, giữ nguyên hương vị tự nhiên. Thưởng thức bữa cơm quây quần cùng gia đình người dân, du khách cảm nhận được sự chân thành, mến khách và tình cảm gắn bó của cộng đồng.

Cọn nước truyền thống- biểu tượng gắn liền với sản xuất nông nghiệp của người dân Thôn Khun.

Ngoài ra, nghề đan, dệt thổ cẩm cũng là nét đẹp không thể thiếu. Trong căn nhà sàn ấm cúng, những đôi bàn tay khéo léo tỉ mỉ từng đường kim mũi chỉ, từng sợi mây, sợi tre đan thành chiếc quẩy tấu hay tấm thổ cẩm rực rỡ sắc màu. Mỗi sản phẩm không chỉ hữu dụng mà còn là câu chuyện về truyền thống, lao động và khát vọng gìn giữ văn hóa của người dân Thôn Khun.

Đêm xuống, Thôn Khun càng trở nên quyến rũ. Trong ánh lửa bập bùng, du khách hòa mình vào vòng múa, lắng nghe tiếng Then ngân nga, tiếng đàn Tính réo rắt, cùng nhấp chén rượu ngô ấm nồng và ngắm bầu trời đầy sao. Khoảnh khắc ấy mang đến cảm giác vừa thân thương, vừa thiêng liêng, khiến ai đã một lần trải qua đều khó lòng quên được.

Chị Nguyễn Hà My, du khách đến từ Hà Nội bày tỏ: “Chúng tôi đã đi nhiều nơi, nhưng Thôn Khun mang đến cảm xúc thật đặc biệt. Ở đây, thiên nhiên còn nguyên sơ, văn hóa phong phú và người dân thì chân tình, mến khách. Được ngủ đêm trên nhà sàn, nghe hát Then và thưởng thức ẩm thực địa phương, tôi thấy mình như đang sống trong một câu chuyện cổ tích. Đây chắc chắn là nơi tôi sẽ quay lại cùng gia đình, bạn bè”.

Các sản phẩm thủ công đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc của Thôn Khun.

Với cảnh sắc thiên nhiên kỳ vĩ, văn hóa đậm đà bản sắc và con người hiền hòa, mến khách, Thôn Khun đang từng bước khẳng định vị thế trên bản đồ du lịch cộng đồng của tỉnh Tuyên Quang. Chính quyền địa phương và bà con nơi đây đang nỗ lực bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống, đồng thời tạo sinh kế bền vững cho cộng đồng.

Bà Nguyễn Thị Túc khẳng định: “Chúng tôi hướng tới phát triển du lịch Thôn Khun theo hướng bền vững, lấy bảo tồn làm nền tảng. Du khách đến đây không chỉ là khách, mà còn là những người bạn đồng hành trong hành trình lan tỏa những giá trị văn hóa quý báu”.

Đến với Thôn Khun, du khách không chỉ mang về những bức ảnh đẹp mà còn đem theo những kỷ niệm ấm áp, những câu chuyện khó quên. Đó chính là sợi dây vô hình níu bước chân lữ khách, để ai đã đến một lần đều mong ngày trở lại./.

Bài, ảnh: Đức Quý