Đây là các hoạt động đầu tiên trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng ASEAN (AMM) lần thứ 55 và các hội nghị liên quan. Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự các hoạt động.

Tại Hội nghị Ủy ban SEANWFZ, các nước tiếp tục cam kết đẩy mạnh thực thi Hiệp ước SEANWFZ, ghi nhận các kết quả đạt được trong triển khai Kế hoạch Hành động tăng cường thực thi SEANWFZ giai đoạn 2018-2022, nổi bật là hợp tác nâng cao năng lực ứng phó các sự cố phóng xạ, hạt nhân, trong đó có thành lập các nhóm công tác về ứng phó khẩn cấp, quan trắc phóng xạ, đánh giá nguy cơ phát tán phóng xạ, an ninh phóng xạ và thông tin liên lạc trong tình huống khẩn cấp và nhất trí gia hạn Kế hoạch Hành động cho giai đoạn 2022-2026.

Các nước hoan nghênh hợp tác giữa Mạng lưới các cơ quan pháp quy về năng lượng nguyên tử ASEAN (ASEAN TOM) với Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) trong nghiên cứu và ứng dụng công nghệ hạt nhân phục vụ mục đích dân sự. Các nước cũng nhất trí tăng cường tham vấn, thúc đẩy các nước sở hữu vũ khí hạt nhân ký kết Nghị định thư SEANWFZ.

Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn khẳng định giá trị của Hiệp ước trong bối cảnh bất ổn và phức tạp hiện nay, đề nghị ASEAN đề cao vai trò và giá trị của SEANWFZ, đóng góp vào các nỗ lực của cộng đồng quốc tế về bảo đảm an ninh, an toàn hạt nhân. Bộ trưởng cũng đề nghị nỗ lực tìm giải pháp cho việc ký kết Nghị định thư SEANWFZ.

Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Bùi Thanh Sơn

Tại phiên đối thoại với AICHR, các đại diện AICHR đề cao ý nghĩa của Tuyên bố Nhân quyền ASEAN nhân dịp kỷ niệm 10 năm Tuyên bố, nỗ lực của ASEAN triển khai các cam kết thúc đẩy và bảo vệ các quyền cơ bản của con người, góp phần mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho người dân, kể cả trong giai đoạn khó khăn do đại dịch Covid-19.

Tiếp nối các nỗ lực, trong năm qua, AICHR tiếp tục triển khai nhiều hoạt động quan trọng, như Đối thoại Nhân quyền ASEAN 2021, Tham vấn khu vực về di cư và quyền con người, Hội thảo về Nhân quyền, các mục tiêu phát triển bền vững và phục hồi trong ASEAN, đối thoại với các cơ quan chuyên ngành của ASEAN nhằm tăng cường hợp tác và phối hợp liên ngành và liên trụ cột.

Quang cảnh Phiên đối thoại với AICHR

Các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN tái khẳng định ý nghĩa và giá trị của Tuyên bố Nhân quyền ASEAN trong thúc đẩy và bảo vệ quyền con người ở khu vực, góp phần xây dựng Cộng đồng ASEAN hướng tới người dân.

Hoan nghênh AICHR đạt nhiều kết quả trong triển khai Kế hoạch Hành động 2021-2025, các Bộ trưởng khuyến khích AICHR tiếp tục đối thoại, lồng ghép quyền con người trên các trụ cột Cộng đồng, nhất là với các nhóm dễ tổn thương trong xã hội như phụ nữ, trẻ em, người khuyết tật, lao động di cư….

Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đánh giá cao AICHR đã nỗ lực vượt khó khăn, duy trì hoạt động đề ra trong năm.

Bộ trưởng ủng hộ Chủ tịch tổ chức các hoạt động kỷ niệm 10 năm Tuyên bố Nhân quyền ASEAN.

Bộ trưởng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của duy trì đoàn kết và tuân thủ các nguyên tắc cơ bản của ASEAN trong triển khai các hoạt động của AICHR.

*Cùng ngày, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn gặp Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Lào Saleumxay Kommasith. Hai Bộ trưởng nhấn mạnh ý nghĩa kỷ niệm 60 năm thiết lập quan hệ và 45 năm ký kết Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác Việt Nam-Lào, nhất trí tổ chức trao đổi đoàn cấp cao và các cơ chế giữa các bộ, ngành, địa phương trong triển khai hoạt động trong Năm Đoàn kết Hữu nghị 2022.

Hai bên cũng nhất trí triển khai Thỏa thuận hợp tác giữa Bộ Ngoại giao hai nước giai đoạn 2021-2025, trong đó có các cơ chế như Tham vấn chính trị Thứ trưởng Ngoại giao, giao lưu nữ công, trao đổi kinh nghiệm về ngoại giao kinh tế...; tăng cường phối hợp, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn quốc tế, khu vực và tiểu vùng, giữ vững đoàn kết và củng cố vai trò trung tâm của ASEAN.

Bên lề các Hội nghị, Hội nghị các quan chức cao cấp Những người bạn của Mekong (FOM) đã được tổ chức với sự tham của đại diện các nước Mekong cùng các đối tác phát triển.

Hội nghị ghi nhận cam kết hỗ trợ lâu dài của các đối tác với tiểu vùng. Các nước cho rằng phát triển nguồn nhân lực, kết nối, an ninh lương thực, chuyển đổi năng lượng, thích ứng biến đổi khí hậu và quản lý bền vững nguồn nước xuyên biên giới, phục hồi kinh tế, tăng trưởng xanh, chuyển đổi năng lượng sạch cần là trọng tâm hợp tác.

Các đại biểu nhấn mạnh thêm cần điều phối hiệu quả các chương trình, có trọng tâm, trọng điểm, bổ trợ lẫn nhau, phát huy hiệu quả nguồn lực, tránh chồng chéo.

Đoàn Việt Nam đề xuất ưu tiên triển khai các dự án liên kết vùng, trong đó có hậu cần, giao thông. Việt Nam cũng cho rằng cần chú ý tăng trưởng xanh, tăng cường khả năng thích ứng biến đổi khí hậu, quản lý bền vững tài nguyên nước.

Đoàn Việt Nam nêu thêm cần triển khai các chương trình nâng cao năng lực về quản lý kinh tế vĩ mô, đổi mới sáng tạo và phát triển khởi nghiệp, khoa học đời sống và công nghệ cao.

Ngày mai (3/8), Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 55 và các hội nghị liên quan sẽ khai mạc.