Cùng với đó, ngành thuế thực hiện tốt các gói hỗ trợ tài khóa, tháo gỡ kịp thời khó khăn cho doanh nghiệp, người dân nhằm nhanh chóng khôi phục hoạt động sản xuất, kinh doanh, phát triển ổn định, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo nguồn thu bền vững cho ngân sách nhà nước, trong đó tập trung vào công tác hoàn thuế giá trị gia tăng cho doanh nghiệp.

Tính đến tháng 5, số hồ sơ tiếp nhận đã đạt 99%, trong đó đã giải quyết xong cho gần 80% số hồ sơ hoàn thuế giá trị gia tăng thuộc diện hoàn thuế trước, kiểm tra sau. Ðây là số hồ sơ được cơ quan thuế giải quyết hoàn nhanh chóng trong vòng sáu ngày làm việc kể từ khi nhận được đầy đủ hồ sơ đề nghị hoàn của người nộp thuế đúng quy định của pháp luật. '

Cơ quan thuế đã ban hành 6.458 quyết định hoàn thuế giá trị gia tăng với tổng số tiền thuế hoàn là 42.670 tỷ đồng, bằng 23% so với dự toán hoàn thuế giá trị gia tăng năm 2023 đã được Quốc hội thông qua (186 nghìn tỷ đồng), bằng 82% so với cùng kỳ năm 2022.

Việc giải quyết hồ sơ hoàn thuế nhanh chóng, kịp thời theo đúng quy định của Luật Quản lý thuế đã tạo điều kiện giúp doanh nghiệp quay vòng vốn nhanh, nâng cao hiệu quả trong sử dụng vốn, góp phần phát triển sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu hàng hóa.

Ðiều đó cũng chứng minh rằng, chỉ cần hồ sơ đầy đủ thủ tục, việc hoàn thuế sẽ được thực hiện đúng, đủ, kịp thời trong thời gian cam kết pháp lệnh của ngành thuế.

Tuy nhiên, sau khi thực hiện 1.794 cuộc thanh, kiểm tra sau hoàn thuế giá trị gia tăng (tương ứng 10.604 tỷ đồng), tổng số thuế truy hoàn và phạt là 70,4 tỷ đồng (trong đó: số thuế truy hoàn là 54,9 tỷ đồng, phạt là 15,5 tỷ đồng, đã nộp ngân sách nhà nước là 44,7 tỷ đồng).

Ðiều này cho thấy, dù đã đạt 80% lượng hồ sơ được giải quyết, trong thực tế vẫn còn tình trạng chậm, muộn trong việc giải quyết hồ sơ hoàn thuế giá trị gia tăng, và có tình trạng doanh nghiệp không đủ điều kiện hoàn thuế vẫn làm hồ sơ, buộc cơ quan thuế phải rà soát, xác minh làm rõ, từ đó kéo dài thời gian giải quyết.

Tổng cục Thuế cũng cho biết, mới đây, sau khi tiếp nhận ý kiến của Hiệp hội Gỗ và lâm sản Việt Nam và một số doanh nghiệp về vướng mắc trong giải quyết hồ sơ hoàn thuế giá trị gia tăng xuất khẩu đối với mặt hàng gỗ và sản phẩm làm từ gỗ, tính tới giữa tháng 5, Tổng cục Thuế đã giải quyết 4.760 hồ sơ hoàn thuế với số tiền 19.100 tỷ đồng. Có 215 hồ sơ trị giá 1.514 tỷ đồng do doanh nghiệp hủy đề nghị hoàn do tự rà soát đối chiếu thấy cần xem xét lại hồ sơ, sổ sách chứng từ. Có 44 hồ sơ cơ quan thuế từ chối đề nghị hoàn với số tiền là 310 tỷ đồng do hồ sơ không đủ thủ tục...

Ðáng lưu ý, trong 199 hồ sơ trị giá 1.119 tỷ đồng (4,18%) chưa được cơ quan thuế giải quyết do đang trong thời gian giải quyết theo quy định, có hồ sơ phải chuyển cơ quan công an để điều tra, xác minh; có hồ sơ do doanh nghiệp tự xin tạm dừng, hoãn thời gian kiểm tra...

Trong quá trình giải quyết hồ sơ hoàn thuế, cơ quan thuế xác minh các doanh nghiệp trung gian bán hàng trực tiếp cho doanh nghiệp hoàn thuế (doanh nghiệp F1), đã phát hiện 264 doanh nghiệp trung gian bỏ địa chỉ kinh doanh, tạm dừng hoạt động, đã được chuyển hồ sơ sang cơ quan công an. Rà soát thông tin dữ liệu tổng thể đối với các doanh nghiệp kinh doanh mặt hàng gỗ và sản phẩm từ gỗ cả nước thì có đến 7.609 doanh nghiệp bỏ địa chỉ kinh doanh, tạm dừng hoạt động.

Ðặc biệt trong những doanh nghiệp này, có 24 doanh nghiệp nằm trong vụ án đã khởi tố, điều tra về tội mua bán hóa đơn bất hợp pháp trong thời gian qua.

Cũng trong năm 2022 và năm tháng đầu năm 2023, cơ quan thuế đã chuyển hồ sơ của chín doanh nghiệp trực tiếp đề nghị hoàn thuế giá trị gia tăng mặt hàng gỗ và sản phẩm làm từ gỗ, dăm gỗ, viên nén gỗ sang cơ quan công an để phối hợp điều tra, xác minh (không kể các doanh nghiệp trung gian bán hàng cho doanh nghiệp hoàn thuế), do có dấu hiệu sử dụng hóa đơn khống để hoàn thuế, mua hàng của doanh nghiệp có rủi ro cao về thuế…

Như vậy, với 4,18% hồ sơ tồn đọng do có vướng mắc về thủ tục không phải là tỷ lệ quá lớn, ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất, kinh doanh. Nhưng 1.119 tỷ đồng nếu hoàn thuế không đúng tiêu chuẩn chính là một sự thất thoát không nhỏ cho nền kinh tế.

Không những thế, nếu không chặt chẽ và kiên quyết từ đầu, hoạt động hoàn thuế không đủ chuẩn sẽ tạo điều kiện mở đường cho hoạt động tội phạm hoàn thuế giá trị gia tăng.