Nhiều cách làm hiệu quả

Xác định nâng cao chất lượng dân số là “chìa khóa vàng” để phát triển bền vững, những năm qua, Ban Chỉ đạo Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh phát huy sức mạnh tổng hợp trong thực hiện các chương trình, mục tiêu nhằm nâng cao chất lượng dân số. Đội ngũ làm công tác dân số “đi từng ngõ, gõ từng nhà” để tuyên truyền các chính sách dân số. Nhờ đó, nhận thức của người dân về chăm sóc sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình ngày càng được nâng lên.

Chi cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh Hà Thanh Trang cho biết: Chi cục luôn nỗ lực nâng cao nội dung, hình thức các hoạt động tuyên truyền về vai trò, tầm quan trọng của công tác dân số và phát triển.

Nhân viên Y tế thôn, bản thôn Thôm Luông, xã Thượng Nông (Na Hang) tuyên truyền người dân về chăm sóc sức khỏe sinh sản.

Nội dung tuyên truyền tập trung vào mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng, hiệu quả của việc thực hiện các dịch vụ nâng cao chất lượng dân số; nâng cao nhận thức về bình đẳng giới, giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh; tuyên truyền lợi ích của việc khám sức khỏe tiền hôn nhân, chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên và thanh niên; tác hại của việc tảo hôn...

Các hoạt động truyền thông trực tiếp thông qua đội ngũ cán bộ dân số các cấp; phối hợp với các đoàn thể, địa phương đẩy mạnh công tác truyền thông nâng cao chất lượng dân số của các mô hình, đề án và tư vấn, tuyên truyền đến các nhóm đối tượng đặc thù...

Bà Đặng Thị Thư, thôn Nà Kiếm, xã Hồng Thái (Na Hang) cho biết: “Thông qua tuyên truyền, vận động giúp tôi nâng cao kiến thức, kỹ năng tự chăm sóc sức khỏe bản thân và chế độ ăn uống, thể dục dưỡng sinh phù hợp. Khi địa phương tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho người cao tuổi, tôi đều tham gia, từ đó tầm soát được các bệnh thường gặp và điều trị kịp thời”.

Những kết quả quan trọng

Để triển khai có hiệu quả các nội dung, nhiệm vụ của Chương trình truyền thông dân số đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 537/QĐ-TTg, ngày 17-4-2020, Sở Y tế và Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh đã tham mưu với UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 133/KH-UBND, ngày 26-12-2020 về việc thực hiện Chương trình truyền thông dân số đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh.

Mục tiêu của chương trình là nâng cao nhận thức, tạo sự đồng thuận, chuyển đổi hành vi và ủng hộ tích cực của toàn xã hội trong việc giải quyết đồng bộ các vấn đề về quy mô, cơ cấu, phân bố, chất lượng dân số; góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ về công tác dân số trong tình hình mới.

Cán bộ Trạm Y tế xã Hùng Đức (Hàm Yên) hướng dẫn người dân cách bổ sung dinh dưỡng cho bà mẹ và trẻ em.

Chi cục Dân số - KHHGĐ đã triển khai nhiều hoạt động như: tổ chức hội nghị cung cấp thông tin về dân số cho các ban, ngành, đoàn thể xã hội cấp tỉnh, huyện; đẩy mạnh truyền thông thay đổi hành vi về dân số và phát triển trên các phương tiện thông tin đại chúng; tổ chức các lớp tập huấn nhằm nâng cao năng lực, kiến thức, kỹ năng tuyên truyền, vận động cho đội ngũ cán bộ truyền thông dân số các cấp, đặc biệt là đội ngũ tuyên truyền viên, cộng tác viên cơ sở.

Sau 3 năm thực hiện (2021 đến 2023), Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh đã phối hợp với Trung tâm Y tế 7 huyện, thành phố triển khai có hiệu quả các hoạt động của Chương trình truyền thông dân số. Cụ thể, hằng năm Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình đã tổ chức trên 60 hội nghị ở các địa phương, với gần 4.000 lượt người tham gia nhằm cung cấp thông tin về dân số và phát triển, các văn bản về chính sách hiện hành liên quan đến dân số và truyền thông dân số cho các ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh và huyện.

Chi cục cũng đã phối hợp với các địa phương tổ chức được 14 lớp tập huấn cho  cộng tác viên dân số, trên 100 cuộc nói chuyện chuyên đề về giới tính khi sinh, bình đẳng giới, sàng lọc trước sinh và sơ sinh, sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình, các chính sách mới về dân số và phát triển... cho các đối tượng là vị thành niên, thanh niên, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, người cao tuổi.

Những hoạt động trên của Chương trình truyền thông dân số đã góp phần vào kết quả chung của công tác dân số. Năm 2023, nhiều chỉ tiêu về công tác dân số của tỉnh đều đạt và vượt so với kế hoạch, nổi bật như: số cặp tảo hôn giảm, không có trường hợp kết hôn cận huyết thống; tỷ lệ sàng lọc trước sinh đạt 113,2%  kế hoạch năm; tỷ lệ người cao tuổi được khám sức khỏe định kỳ 1 lần/năm lên 10,7% so với năm 2022; tỷ lệ giới tính khi sinh là 112 bé nam/100 bé nữ, tăng 1 điểm so với năm 2022...

Với việc triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, thiết thực, chất lượng dân số trên địa bàn tỉnh có những chuyển biến tích cực, đạt nhiều thành tựu quan trọng. Qua đó, góp phần nâng cao cuộc sống người dân, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước nhanh và bền vững.