Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Người đứng đầu Nhà nước Nam Phi đang thúc đẩy các nỗ lực của chính phủ trong giải quyết hàng loạt thách thức đang đặt ra với “đất nước Cầu vồng”.

Tổng thống kiêm Chủ tịch ANC Ramaphosa đã đưa ra phát biểu trên tại lễ khai mạc hội nghị chính sách lần thứ 6 của đảng ANC được tổ chức ở trung tâm Nasrec, ngoại ô thành phố Johannesburg. Lời kêu gọi của Tổng thống Cyril Ramaphosa được đưa ra trong bối cảnh Nam Phi đối mặt hàng loạt thách thức trong nỗ lực phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19.

Theo số liệu của Cơ quan Thống kê Nam Phi, lạm phát tại nước này đã vượt qua mức trần mục tiêu của Ngân hàng Dự trữ đặt ra. Lạm phát trong tháng 6/2022 đã tăng lên mức 7,4% so cùng kỳ năm trước - mức cao nhất tại Nam Phi trong hơn một thập kỷ gần đây. Trước đó, trong tháng 5, lạm phát tiêu dùng cũng đã tăng mạnh lên mức 6,5%. Lạm phát được thúc đẩy bởi giá thực phẩm và nhiên liệu cao, vốn đã trở nên trầm trọng hơn sau cuộc xung đột ở Ukraine.

Trong khi đó, Nam Phi đã phải chịu cảnh cắt điện luân phiên trong nhiều năm nay do công ty điện lực Eskom, hiện đáp ứng hơn 90% tiêu thụ năng lượng ở Nam Phi, không thể sản xuất đủ để đáp ứng nhu cầu. Cuộc đình công của công nhân Eskom, cùng với sự cố các tổ máy, đã khiến công ty mất hơn 8.000 megawatt (MW) công suất phát điện, làm gián đoạn hoạt động sản xuất và gây thiếu điện trầm trọng, buộc nước này có thời điểm phải thực hiện cắt điện luân phiên ở cấp độ cao nhất-cấp độ 6. Ở cấp độ này, người dân Nam Phi phải sinh hoạt trong cảnh bị cắt điện nhiều lần trong ngày với mỗi lần cắt điện kéo dài từ 2 đến 4 giờ.

Tình trạng mất điện gây ảnh hưởng tiêu cực tới tâm lý người dân, niềm tin của nhà đầu tư và ước tính thiệt hại hàng triệu USD mỗi ngày cho nền kinh tế. Để chấm dứt tình trạng này, Tổng thống Ramaphosa đã ưu tiên cải cách Eskom và giải quyết cuộc khủng hoảng năng lượng kéo dài. Tổng thống Cyril Ramaphosa đã tuyên bố nước này chào đón các công ty tư nhân tham gia đầu tư sản xuất để tạo ra một thị trường năng lượng cạnh tranh.

Ông cũng cho biết, Chính phủ Nam Phi sẽ thúc đẩy sản xuất năng lượng từ các nguồn tái tạo, khí đốt và pin dự trữ, tiến tới loại bỏ các quy định hạn chế cấp phép các dự án sản xuất năng lượng tư nhân. Điều này cho phép lĩnh vực tư nhân tham gia nhiều hơn vào hoạt động sản xuất điện. Mục tiêu lớn nhất của kế hoạch này là đạt được an ninh năng lượng lâu dài, từ đó tránh tình trạng thiếu hụt năng lượng. Tổng thống Ramaphosa cũng cho biết thêm rằng các cơ quan an ninh đang làm việc để giải quyết các vụ phá hoại, trộm cắp và gian lận tại Eskom. Tổng thống Nam Phi nhấn mạnh: “Không có lý do gì mà một đất nước như chúng ta - với những kỹ năng, khả năng và nguồn lực mà chúng ta có sẵn - lại phải chịu đựng tình trạng thiếu điện”.

Chính phủ Nam Phi dự định sẽ thực hiện kế hoạch giải quyết tình trạng thiếu điện thông qua các biện pháp cải thiện hiệu quả các nhà máy sản xuất, hình thành một thị trường năng lượng cạnh tranh, mở đường cho các công ty tư nhân đầu tư sản xuất điện và tăng đầu tư cho các nguồn năng lượng tái tạo. Trong khi đó, công ty điện lực Eskom sẽ khẩn trương tăng ngân sách cho việc bảo trì và bổ sung công suất mới cho lưới điện. Điều này bao gồm việc mua năng lượng từ các mỏ, nhà máy giấy, trung tâm thương mại và các tổ chức tư nhân khác có máy phát điện riêng, cũng như từ các nước láng giềng như Botswana và Zambia.