Kiểm tra quá trình phát triển của rau mầm tại Công ty Declo Farm, tỉnh Bắc Ninh. (Ảnh MINH HÀ)

Công nghệ nông nghiệp (Agritech) được hiểu là các doanh nghiệp và các start-up trong lĩnh vực nông nghiệp ứng dụng các công nghệ đột phá để đổi mới sản phẩm, kênh phân phối, tiếp thị hoặc mô hình kinh doanh.

VinaCapital Ventures quỹ đầu tư công nghệ của Tập đoàn VinaCapital đã thông báo về thương vụ đầu tư 1 triệu USD vào Koina - nền tảng công nghệ nông nghiệp từ nông trại đến doanh nghiệp dựa trên dữ liệu. Khoản đầu tư của VinaCapital Ventures là một phần của vòng gọi vốn hạt giống của Koina. Koina là sản phẩm ra đời vào tháng 11/2021 của Công ty cổ phần đầu tư Koina, một start-up về nông nghiệp, với mục tiêu ứng dụng công nghệ và kinh nghiệm để quản lý chuỗi cung ứng và phát triển đầu ra cho nông sản Việt Nam, mang lại lợi ích bền vững cho người nông dân và người tiêu dùng.

Với các giải pháp công nghệ, Koina hỗ trợ giải quyết các điểm nghẽn thường gặp của nhà nông. Ðầu tiên là bao tiêu các sản phẩm sau thu hoạch của từng hộ nông dân và xây dựng mạng lưới phân phối để cung cấp các sản phẩm tươi sạch cho các nhà bán lẻ. Tiếp theo, Koina giúp nông dân kết nối với các nhà cung cấp đầu vào (hạt giống, phân bón, thuốc trừ sâu,...) và các kỹ sư nông nghiệp để đưa ra hướng dẫn và phương pháp phù hợp. Ngoài ra, để giúp giảm chi phí sản xuất, Koina cũng mua nguyên liệu với số lượng lớn và phân phối lại cho nông dân với giá tốt hơn. Cuối cùng, Koina kết nối với các viện nghiên cứu để cung cấp cho nông dân những kỹ thuật, công nghệ canh tác mới nhằm tăng năng suất, giảm chi phí và có chất lượng sản phẩm tốt hơn.

Theo đánh giá của các nhà đầu tư, Koina là công ty công nghệ nông nghiệp đầu tiên của Việt Nam trong 10 năm qua được các quỹ đầu tư tư nhân đầu tư từ rất sớm, do có đột phá trong nâng cao chuỗi giá trị hàng hóa nông sản Việt Nam thông qua việc số hóa hoạt động canh tác, số hóa các dữ liệu nông nghiệp, tiếp cận tiểu thương, người mua bằng công nghệ.

Khảo sát của Nền tảng kết nối đổi mới sáng tạo BambuUP cho biết, hiện nay, lĩnh vực công nghệ nông nghiệp tại Việt Nam còn khiêm tốn về số lượng công ty start-up, nhưng đã có các giải pháp công nghệ tương tự như các nước phát triển về lĩnh vực này như Israel, đó là có giải pháp về giống cây trồng, vật nuôi, tự động hóa, giám sát sâu bệnh…Việc bắt kịp xu hướng công nghệ thế giới, giải được các bài toán của ngành nông nghiệp như Koina đã thu hút được các quỹ đầu tư tư nhân đồng hành, mang lại các nguồn lực bổ sung.

Trưởng làng công nghệ nông nghiệp tại Techfest Việt Nam Ðàm Quang Thắng cho rằng, gần đây, một số nhà đầu tư quan tâm đến chuỗi giá trị cho nông nghiệp mà các start-up đang phát triển, thí dụ như giải pháp tạo ra chuỗi cửa hàng, mô hình kinh doanh có thể nhân rộng, giải pháp an toàn thực phẩm, thị trường, kênh phân phối… Nhưng với các công nghệ mới như blockchain ứng dụng trong nông nghiệp chưa được các quỹ ưu tiên đầu tư.

Ông Phạm Anh Cường, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Quỹ đầu tư BestB Capital cho biết, thời gian qua, đơn vị đã đồng hành, đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao như: Ðầu tư vào phân bón hữu cơ, gạo hữu cơ… góp phần phát triển nền nông nghiệp sạch, bền vững của Việt Nam. Quỹ BestB Capital quan tâm các công ty về nông nghiệp có chuyển đổi số, và mong chờ thị trường có các công ty công nghệ chuyên nghiên cứu về nông nghiệp với các sản phẩm đặc thù để đầu tư. Nhiều ý tưởng tại các cuộc thi khởi nghiệp nếu được phát triển thì chắc chắn thời gian tới sẽ hình thành các công ty chuyên nghiên cứu các sản phẩm công nghệ cho nông nghiệp.

Nhiều quỹ đầu tư nhận định, cơ hội cho các start-up trong lĩnh vực công nghệ nông nghiệp là rất lớn khi các quỹ trong nước và nước ngoài tìm kiếm các sản phẩm công nghệ vừa tạo việc làm cho người nông dân, tăng hiệu quả sản xuất vừa bảo vệ môi trường. Giám đốc của VinaCapital Ventures Hoàng Ðức Trung cho biết: “Việt Nam có hơn 17 triệu nông dân, 11,8 triệu ha đất canh tác cho nông nghiệp và doanh thu từ nông sản chiếm hơn 10% GDP hằng năm thì đây thật sự là cơ hội rất lớn cho một nền tảng công nghệ như Koina. Khi đầu tư vào Koina, Quỹ VinaCapital Ventures hy vọng sẽ không chỉ để cải thiện chuỗi cung ứng về nông nghiệp, nâng cao thu nhập cho người nông dân, mà còn chung tay, góp sức thúc đẩy nông nghiệp xanh và áp dụng kỹ thuật số vào sản xuất nông nghiệp theo chủ trương của Chính phủ đã đề ra”.

Theo khảo sát của Nền tảng kết nối đổi mới sáng tạo BambuUP, khoảng trống trong mảng nuôi trồng thủy sản và công nghệ xử lý nước thải cũng sẽ là cơ hội cho các start-up tham gia vào sân chơi này. Ðại diện Công ty cổ phần đầu tư Koina cho biết, việc gọi vốn thành công gần đây từ các quỹ đầu tư sẽ giúp ban lãnh đạo Koina tiếp tục tập trung vào các sản phẩm cây trồng, mở rộng các sản phẩm khác trong danh mục rau quả, và có thể mở rộng sang các ngành hàng khác như thủy sản vốn cũng là một lợi thế lớn của nông nghiệp Việt Nam.

Cùng với việc thu hút vốn từ các quỹ đầu tư, lĩnh vực công nghệ nông nghiệp được kỳ vọng sẽ tăng trưởng nhanh trong tương lai nhờ các chính sách hỗ trợ của Chính phủ. Thí dụ như Quyết định 749/QÐ-TTg xác định nông nghiệp là một trong tám ngành ưu tiên cho việc chuyển đổi số. Tháng 2/2021 kế hoạch tái cơ cấu ngành nông nghiệp giai đoạn 2021-2025 đã được phê duyệt để phát triển ngành nông nghiệp hiện đại và bền vững, kết nối với chuỗi giá trị của thế giới…