Tuy nhiên, vẫn còn khoảng cách khá xa với thành tích giành huy chương tại đấu trường châu Á. Vì vậy, điền kinh cần đầu tư mạnh tay để vận động viên trẻ có cơ hội cọ xát, mau chóng trưởng thành về chuyên môn, hướng đến Đại hội Thể thao Đông Nam Á (SEA Games) năm 2025 và xa hơn là Đại hội Thể thao châu Á (ASIAD) năm 2026.

Tài năng trẻ Trần Thị Nhi Yến (số đeo 558) được kỳ vọng kế cận xứng đáng các chân chạy cự ly ngắn nổi tiếng của điền kinh Việt Nam. Ảnh: Nam Trần

Những điểm sáng đáng ghi nhận

Sau SEA Games 32 và đặc biệt là sau ASIAD 19, các nhà quản lý và huấn luyện viên điền kinh Việt Nam thừa nhận nếu không có giải pháp đột phá sẽ bị các đội tuyển điền kinh khác trong khu vực Đông Nam Á bỏ lại phía sau.

Tại Giải điền kinh vô địch quốc gia 2023 vừa diễn ra tại Hà Nội, các nhà quản lý chuyên môn đã tìm ra nhân tố mới cho những nội dung trọng điểm. Người đầu tiên được xác định gần như chắc chắn đủ sức thay thế đàn chị Bùi Thị Thu Thảo (Hà Nội) ở nội dung nhảy xa nữ là Hoàng Thanh Giang (Hải Phòng). Thanh Giang đạt kết quả 6m39 để vô địch nội dung nhảy xa nữ, vượt qua các đàn chị Bùi Thị Thu Thảo, Nguyễn Linh Na (Quân đội) để giành Huy chương vàng nội dung 7 môn phối hợp nữ.

Thanh Giang không phải cái tên mới, khi là thành viên đội tuyển điền kinh Việt Nam nhưng ở nội dung 7 môn phối hợp nữ. Năm nay, Thanh Giang 22 tuổi, đã có bước ngoặt lớn trong sự nghiệp tại Giải điền kinh vô địch quốc gia 2023 khi giành cú đúp Huy chương vàng trong nội dung 7 môn phối hợp nữ và nhảy xa cá nhân nữ.

Tổng trọng tài Nguyễn Đức Nguyên phân tích: “Thanh Giang có sự vượt lên trong chuyên môn ở nội dung nhảy xa nữ, rất đáng ghi nhận. Nếu tiếp tục giữ đà phát triển, Thanh Giang có nhiều cơ hội tranh chấp Huy chương vàng tại SEA Games năm 2025”.

Trong khi đó, tài năng trẻ Trần Thị Nhi Yến (Long An, sinh năm 2005) hoàn tất cú đúp Huy chương vàng khi thay nhau về nhất ở cự ly 200m và 100m cá nhân nam, nữ. Còn “Ốc tiêu” Lê Thị Tuyết giành Huy chương vàng vô địch chạy 10.000m nữ. Cô gái sinh năm 2004 của Phú Yên đã giành Huy chương vàng với thành tích 34 phút 40 giây 02 (34:40.02), thông số khá tốt. Lê Thị Tuyết đã vượt qua ứng cử viên hàng đầu ở nội dung này là Phạm Thị Hồng Lệ (Bình Định), người từng giành Huy chương vàng quốc gia năm 2021.

Sớm chuyển giao lực lượng

Theo chuyên gia điền kinh Dương Đức Thủy, tài năng kế thừa hiện nay là chưa nhiều. Ngoài ra, điền kinh Việt Nam hiện không còn những chương trình tập huấn dài hạn ở nước ngoài tại Trung Quốc, Mỹ như trước. Từ các chương trình tập huấn dài hạn này, nhiều vận động viên nhanh chóng trưởng thành, tích lũy thêm nền tảng thể lực, sức mạnh để duy trì thành tích trong thời gian dài. Cho nên, cần tính đến thêm phương án này cho thời gian tới để có nhiều vận động viên có thể tranh chấp Huy chương vàng tại đấu trường SEA Games, cạnh tranh được huy chương tại ASIAD và xa hơn là giành vé trực tiếp tham dự Olympic.

Phụ trách bộ môn điền kinh (Cục Thể dục - Thể thao), kiêm Tổng Thư ký Liên đoàn Điền kinh Việt Nam Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, điền kinh Việt Nam vẫn tập trung cho 3 nhiệm vụ gần nhất là tìm cơ hội để giành suất chính thức dự Olympic năm 2024; chuẩn bị lực lượng thi đấu SEA Games 33 năm 2025; chuẩn bị lực lượng thi đấu ASIAD 20 năm 2026. Cục Thể dục thể thao và Liên đoàn Điền kinh Việt Nam đang xây dựng chương trình phát triển điền kinh Việt Nam nói chung, mà trong đó có những định hướng chuyên môn, thành tích cụ thể. Chúng ta đang trong giai đoạn chuyển giao lực lượng nên tất cả đang chờ đợi các gương mặt mới sẽ thi đấu và đảm trách tốt việc giành huy chương như những lứa đi trước.

Theo ông Nguyễn Mạnh Hùng, đến năm 2024, đội tuyển điền kinh Việt Nam có sự thay đổi đáng kể. Dự kiến, trong giai đoạn 2024-2025, đội tuyển điền kinh sẽ rà soát chuyên môn để có thể thuê một số chuyên gia nước ngoài tham gia công tác huấn luyện những tổ nội dung trọng điểm, chú trọng đến các vận động viên trẻ. Thực tế cho thấy rằng, chuyên gia nước ngoài khi tới Việt Nam đều đặt được dấu ấn về huấn luyện và một số nội dung của đội tuyển điền kinh Việt Nam đã đạt được kết quả đáng kể. Gần đây nhất, chuyên gia gần nhất tham gia huấn luyện ở đội tuyển điền kinh Việt Nam là Vladimir Simeonov tại tổ nội dung 400m và 400m rào. Hiện tại, Ban huấn luyện đội tuyển điền kinh Việt Nam do các huấn luyện viên nội dung trong nước làm người đảm trách chuyên môn.

Khi sự đầu tư cho các vận động viên trẻ ngày càng gấp gáp và cấp thiết, rõ ràng các nhà quản lý và chính Liên đoàn Điền kinh Việt Nam cũng cần có những bước đi đột phá. Qua đó, duy trì vị thế của điền kinh Việt Nam ở đấu trường quốc tế.