Người dân ở vùng Sừng châu Phi thiếu nước nghiêm trọng. (Ảnh IOM)

Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên hợp quốc (OCHA) khẩn cấp kêu gọi cộng đồng quốc tế tăng cường hỗ trợ các tổ chức nhân đạo đang nỗ lực ứng phó tình trạng hạn hán ở khu vực này.

Nhiều cộng đồng và khu vực nông thôn ở vùng Sừng châu Phi đang chứng kiến gia súc chết hàng loạt và mất sinh kế do các đồng cỏ và điểm cung cấp nước khô hạn. Hàng chục nghìn gia đình buộc phải rời bỏ nhà cửa để tìm kiếm thức ăn, nước uống và đồng cỏ. IOM nhận định, hạn hán có nguy cơ tạo ra một cuộc khủng hoảng nhân đạo ở khu vực vốn bị ảnh hưởng bởi xung đột, mất an ninh, biến đổi khí hậu, dịch châu chấu và các tác động kinh tế-xã hội do đại dịch Covid-19 gây ra. Nạn đói và tình trạng suy dinh dưỡng ở vùng Sừng châu Phi được dự báo sẽ tăng cao do tình hình an ninh lương thực xấu đi nhanh chóng.

Người dân ở Ethiopia, Kenya và Somalia đã hứng chịu ba mùa ít mưa liên tiếp. Theo dự báo mới nhất, lượng mưa từ tháng 3 đến tháng 5 sẽ ở mức trung bình hoặc dưới trung bình. Nếu ít mưa, hạn hán, hàng triệu người có nguy cơ bị thiếu nước nghiêm trọng và dẫn tới thiếu lương thực. Tại Somalia, nơi có nhiều địa phương đang thiếu nước, chính phủ đã phải ban bố tình trạng khẩn cấp từ tháng 11/2021. Hạn hán có thể sẽ khiến hơn một triệu người dân nước này phải di tản. Tại miền nam và đông nam Ethiopia, hạn hán cũng đang làm xói mòn sinh kế của ít nhất bốn triệu người.

Khan hiếm nước đã dẫn tới mất an ninh lương thực ở khu vực này, với khoảng từ 13,1 đến 14,1 triệu người ở Ethiopia, Kenya và Somalia phải vật lộn mưu sinh để có miếng ăn hằng ngày. Theo OCHA, hạn hán kéo dài sẽ khiến hơn 5,7 triệu trẻ em bị suy dinh dưỡng nặng tại ba nước này trong năm 2022, trong đó có 1,7 triệu trẻ em suy dinh dưỡng nghiêm trọng. Các nguồn nước cạn khô trong toàn khu vực buộc người dân phải đi bộ đến những nơi xa để kiếm nước. Và xung đột về nguồn tài nguyên khan hiếm này cũng làm gia tăng nguy cơ bạo lực và lạm dụng nhằm vào phụ nữ và trẻ em.

Các đối tác nhân đạo của OCHA đang tăng cường ứng phó và đã hỗ trợ 1,6 triệu người ở Somalia, hơn 2,7 triệu người ở Ethiopia và hơn 830.000 người ở Kenya. Tuy nhiên, hiện các nhu cầu ở vùng Sừng châu Phi được cho là đã vượt quá nguồn lực; rất cần thêm kinh phí để cứu sống và tạo sinh kế nhằm giảm tình trạng di cư và ngăn chặn nguy cơ lớn hơn trong tương lai. OCHA và các đối tác nhân đạo đang tìm cách huy động 4,4 tỷ USD nhằm cung cấp sự hỗ trợ thiết yếu và bảo vệ khoảng 30 triệu người ở ba nước trong khu vực trong năm nay. Chương trình Lương thực thế giới của Liên hợp quốc (WFP) đã kêu gọi phối hợp để ngăn chặn thảm họa nhân đạo liên quan hạn hán ở Ethiopia. Theo tổ chức này, gia súc đang chết dần, mùa màng bị phá hủy và ước tính khoảng 5,7 triệu người bị đói mỗi ngày ở miền nam và khu vực đông nam Ethiopia, trong khi toàn bộ khu vực Sừng châu Phi cũng đang phải vật lộn với đợt hạn hán tồi tệ nhất kể từ năm 1981. Tổng cộng 6,8 triệu người đã bị ảnh hưởng do hạn hán ở Ethiopia. Việc hỗ trợ ngay lập tức và mở rộng quy mô hỗ trợ là yếu tố quan trọng để tránh một cuộc khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng tại các khu vực bị ảnh hưởng do hạn hán.