Theo số liệu thống kê, 6 tháng đầu năm nay, cái tên bán chạy hàng đầu trong nhóm xe hatchback đô thị cỡ A ở thị trường Việt Nam là VinFast Fadil với 1.338 xe bán ra, giảm mạnh so với mức 1.909 xe của tháng trước đó. Tuy nhiên, đây lại là mẫu sản phẩm mà VinFast ngay trong tháng 7 đã thông báo ngừng sản xuất và kinh doanh. 

Trong khi đó, Toyota Wigo và Honda Brio - các mẫu xe giá rẻ được nhập khẩu nguyên chiếc từ Indonesia – hầu như rơi vào tình trạng ế ẩm. Brio chỉ đạt 157 xe bán giao tới tay khách hàng trong tháng 6 và hiện các đại lý Honda đã từ chối đặt hàng xe mới. Về phần mình, Wigo đã không còn phát sinh doanh số trong tháng qua. 

Theo giới chuyên môn, một trong những lý do khiến doanh số nhiều ô tô nhập khẩu cỡ nhỏ lao dốc là việc Việt Nam áp dụng tiêu chuẩn khí thải Mức 5 (tương đương Euro5) cho các xe sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới kể từ năm 2022. Trên thực tế, không nhiều mẫu xe hatchback cỡ A đáp ứng được yêu cầu này, cả Wigo hay Brio cũng không ngoại lệ. 

Trong khi đó, dung lượng thị trường Việt Nam đối với các xe này là quá nhỏ nếu so với Indonesia, khiến việc đề xuất điều chỉnh phục vụ riêng là bất khả thi. Hiện nay, quốc gia xuất xưởng hàng loạt mẫu xe Nhật Bản giá rẻ cho khu vực Đông Nam Á này vẫn đang áp dụng tiêu chuẩn khí thải Euro 4. Thực trạng này khiến các sản phẩm nhập khẩu nêu trên chỉ có thể tiêu thụ nốt lượng hàng tồn kho rồi tạm dừng kinh doanh. 

Trong khi đó, với một số mẫu xe đang lắp ráp trong nước, tuy cũng chủ yếu hợp chuẩn Euro 4, nhưng do đã được chấp thuận lưu hành từ năm ngoái, nên vẫn có khả năng duy trì doanh số - ít nhất là cho tới khi có những điều chỉnh về kĩ thuật. Dù vậy, nhóm này vẫn chịu sự cạnh tranh lớn từ sự xuất hiện ngày càng nhiều của các mẫu xe cỡ nhỏ nhưng sở hữu gầm cao và nhiều đặc tính phù hợp hơn với nhu cầu đi lại ở các đô thị Việt Nam – điển hình là Toyota Raize hay KIA Sonet. 

Sự thay đổi trong thị hiếu tiêu dùng hướng tới xe gầm cao cũng khiến nhiều cái tên vốn một thời được quan tâm, trong đó có Chevrolet Spark đã biến mất khỏi Việt Nam. Thậm chí, các dòng hatchback cỡ lớn hơn như Ford Focus hay Honda Jazz cũng không còn tồn tại. Ngoài ra, vấn đề thiếu linh kiện lắp ráp cũng khiến nhiều mẫu xe gặp vấn đề về nguồn cung.  

Với hàng loạt lý do khác nhau, không lạ khi năm 2022 chứng kiến phân khúc cỡ A tại thị trường Việt Nam bị ảnh hưởng nặng nề. Điều này phản ánh qua kết quả kinh doanh 6 tháng qua, khi tổng doanh số 5 mẫu xe thuộc phân khúc xe đô thị hạng A giảm 2,9% so với cùng kỳ năm ngoái, trái ngược sức tăng trưởng 34% của toàn thị trường ô tô trong nước.  

Hệ quả là, thị trường Việt Nam giờ đây trở thành cuộc chơi của riêng Hyundai và KIA, khi chỉ còn lại bộ đôi Grand i10 và Morning. Hiện nay, Hyundai Grand i10 mới nhất (ra mắt vào tháng 8-2021) có 6 phiên bản, với giá từ 360 triệu đồng tới 455 triệu đồng. Về phần mình, KIA Morning mới nhất (ra mắt tháng 11-2020) có 4 phiên bản, giá từ 296 triệu đồng tới 383 triệu đồng.